Klucz do Ewangelii

Od kilku tygodni przeżywamy Rok Jubileuszowy. Cieszymy się dwoma tysiącami lat obecności Chrystusa w dziejach człowieka. Jubileuszowa radość stanie się autentyczna tylko wtedy, gdy będzie wypływać z osobistego spotkania ze „Słowem, które stało się ciałem”.

Ksiądz profesor Józef Kudasiewicz, znany w Polsce i na świecie specjalista w dziedzinie egzegezy i teologii Nowego Testamentu, wychodzi naprzeciw tym trudnościom. Ostatnio ukazało się drugie, jubileuszowe wydanie jego książki „Ewangelie synoptyczne dzisiaj” (wyd. Apostolicum, Ząbki 1999, 407 stron). Najkrócej publikację tę można by nazwać kluczem do Ewangelii Mateusza, Marka i Łukasza. Chodzi o to, by odkryć w nich tak Jezusa historii, Jego słowa i czyny, jak i Jezusa wiary, widzianego oczami Kościoła apostolskiego. Autor najpierw jasno i logicznie uzasadnia, że jeden Chrystus (Jego słowa i czyny) został przedstawiony w trzech panoramicznych ujęciach. Nie zamazują one ani historycznej postaci Jezusa Chrystusa (jak twierdzi U. Ranke-Heineman), ani nie zniekształcają Jego nauczania.

Równocześnie autor zdaje sobie sprawę z trudności, jakie wiele osób ma z poprawnym rozumieniem ważnych scen z życia Chrystusa oraz trudniejszych fragmentów Jego nauczania. Dlatego na drugą i czwartą część książki składają się szkice egzegetyczno-teologiczne. W części drugiej z prawdziwym znawstwem wyjaśnia najtrudniejsze kwestie: 1. Czy w Ewangeliach są sprzeczności? 2. Ewangelie dzieciństwa Jezusa — historia czy legenda? 3. Problemy teofanii nad Jordanem. 4. Czy szatan fizycznie przeniósł Jezusa na wysoką górę? 5. Człowiek współczesny a cuda ewangeliczne. 6. Kazanie na Górze słowem Jezusa czy kompozycją Ewangelisty? Z kolei w części czwartej czytelnik znajdzie sześć szkiców będących interpretacją najbardziej doniosłych wypowiedzi Jezusa, jak na przykład „Nawracajcie się, albowiem bliskie jest królestwo niebieskie” (Mt 4,17); „Wysławiam Cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi”
(Łk 10,21); „Bądźcie miłosierni, jak Ojciec wasz jest miłosierny” (Łk 6,36); „Idąc więc czyńcie uczniami wszystkie narody” (Mt 28,16—20). Na uwagę zasługuje struktura tych odsłaniających głębię słów Jezusa esejów: od problematyki literackiej (terminologia, kontekst bliższy i dalszy, gatunek literacki i struktura perykopy, w której badana wypowiedź Jezusa występuje); przez analizę egzegetyczną, mającą na celu precyzyjne ustalenie znaczenia słów i sensu wyrażeń przy pomocy tekstów paralelnych; do wniosków teologiczno-kerygmatycznych i etycznych. Nie brak dziś teologów, którzy swe śmiałe teorie (na przykład o nadziei zbawienia dla wszystkich, którą praktycznie utożsamiają z wiarą) budują opierając się jedynie na wiedzy czerpanej z podręcznych słowników i encyklopedii biblijnych, a przystające do ich poglądów zdania Pisma wyrywają z kontekstu i interpretują według osobistego rozumienia słów. Nie uwzględniają ani kontekstu i nauki na dany temat, jaka zawarta jest w całym dziele danego autora, ani nie odczytują sensu interesujących ich zdań przez pryzmat tekstów paralelnych.

Treść książki „Ewangelie synoptyczne dzisiaj” doskonale koresponduje z życiem Kościoła w Roku Jubileuszowym. Głębsze poznanie historycznego i teologicznego obrazu Chrystusa w Ewangeliach bez wątpienia ułatwi jubileuszową kontemplację Tajemnicy Wcielenia. Chrześcijanie dotknięci dziś chorobą aktywizmu, działalności czysto zewnętrznej, znajdą w eseju „Tylko jedno jest konieczne” (Łk 10,42) właściwą skalę wartości i ewangeliczną pełnię.

opr. mg/mg