Ksiądz niejedno ma imię

Temat aktualny

W „Słowie wstępnym” do książki pt. «Wybrany, konsekrowany i posłany Kapłan w świetle dokumentów Nauczycielskiego Urzędu Kościoła», która ukazała się drukiem tuż przed rozpoczęciem Adwentu 2006 r. (wydaw. „Biblos” – Tarnów), biskup tarnowski Wiktor Skworc napisał: „Święty Jan Chryzostom podkreślił, że «kapłaństwo, które sprawuje się na ziemi, należy do rzeczy niebieskich». Nadprzyrodzona geneza i wymiar posługi kapłańskiej sprawiają, iż wszelkie rozważania nad prezbiteratem ostatecznie prowadzą nad brzeg Tajemnicy; stajemy przed progiem misterium vocationis, olśnieni jego wzniosłością i porażeni nieporadnością ludzkich słów, próbujących rzucić światło na intymne głębie Bożo-ludzkich spraw. Medytując nad nimi, sługa Boży Jan Paweł II napisał, ż «każde powołanie kapłańskie jest wielką tajemnicą, jest darem, który nieskończenie przerasta człowieka». Prawda ta żadną miarą nie może być jednak interpretowana jako zachęta do omijania tematu kapłaństwa w intelektualnej refleksji. Przeciwnie, tajemnica misterium vocationis, domaga się nieustannego poznawania, odkrywania i wyjaśniania. Choć więc – jak zauważył św. Efrem – «dar godności kapłańskiej przewyższa wszelkie słowa» – nie wolno szczędzić słów, myśli i czasu, by opisywać ten święty dar.

Wydaje się, że jest to szczególnie potrzebne we współczesnym świecie; potrzebne światu oraz samym kapłanom. Albowiem świadomość własnej księżowskiej tożsamości jest niezbędnym warunkiem dojrzałości życia i owocności misji. Jeśli bowiem – jak pisał Cyprian K. Norwid – „człowiek to kapłan bezwiedny i niedojrzały”, istnieje niebezpieczeństwo, że także prezbiter może być, czy stać się, kapłanem po części bezwiednym i trochę niedojrzałym. A ojciec święty Benedykt XVI podkreślił w czasie swej majowej pielgrzymki do Polski, iż „Chrystus potrzebuje kapłanów, którzy będą dojrzali, męscy, zdolni do praktykowania duchowego ojcostwa”. Formowaniu kapłańskiej dojrzałości sprzyja na pewno medytacja nad misterium vocationis, nad własną tożsamością, czyli samoświadomością – to jest świadomością własnych korzeni; tego, kim się jest teraz; oraz wynikających z tego wyzwań i zadań.

Jednym z istotnych zadań Kościoła jest przybliżanie żyjącym obecnie ludziom rzetelnej prawdy o kapłaństwie. Zwykły, to znaczy obdarzony niezwykłym darem kapłaństwa, ksiądz dziś może nawet bardziej niż kiedykolwiek, jawi się jako istota nieznana. Świat jakby coraz mniej rozumiał z tajemnicy kapłaństwa, a nawet jakby coraz mniej nią się interesował. W latach 60. XX wieku, ks. Janusz Pasierb zauważył w jednym ze swoich esejów: Dzisiejsze tendencje widzą księdza na kształt operacyjnego dodatku do biskupa i funkcjonalnego dodatku do katolika świeckiego. Zadaniem księdza jest robić to, czego biskup czy laik w danym momencie nie może zrobić osobiście”.. Zauważyć wypada, iż w obecnej dobie podobne tendencje jeszcze się nasiliły, przefiltrowane i wzmocnione przez różne trendy laicyzacyjne, feministyczne, a nawet igrające z ortodoksją kościelną praktyki fałszywie pojętej religijnej demokracji czy liturgicznego równouprawnienia, ignorującego fakt, że „w odprawianiu liturgii każdy spełniający swą funkcję, czy to duchowny, czy świecki, powinien czynić tylko to i wszystko to, co należy do niego z natury rzeczy i na mocy przepisów liturgicznych” (KL,28). W takiej optyce wyjątkowość Chrystusowego kapłaństwa może ulegać niebezpiecznemu rozmyciu. Jest to tym bardziej niebezpieczne, że uderzenie w kapłaństwo zawsze boleśnie odbija się na Kościele, z którym, tak jak z Eucharystią, kapłaństwo jest nierozerwalnie oraz istotowo złączone (por. EdE,31).

Z tej perspektywy trudno przecenić publikacje pragnące przybliżyć światu prawdę o kapłaństwie Jezusa Chrystusa. Dlatego z wdzięcznością przyjąłem opracowanie pióra ks. prof. M. Gajdy, który usystematyzował i dokonał syntezy przesłania zawartego w najnowszych dokumentach Urzędu Nauczycielskiego Kościoła¹ na temat kapłaństwa. Doceniam zarówno wkład pracy samego autora, jak i potrzebę takiego opracowania. Już sam jego tytuł Kapłan „wybrany, konsekrowany i posłany”, objawia istotę kapłaństwa. Ma ono swoje źródło i zakorzenienie w Jezusie Chrystusie Najwyższym i wiecznym Kapłanie, do którego prezbiterzy upodabniają się przez sakrament święceń, „by będąc sługami Głowy, jako współpracownicy stanu biskupiego, wznosili i budowali całe Jego Ciało, którym jest Kościół” (DK,12).

Dodatkowym walorem pracy ks. prof. Gajdy jest to, iż wyszła ona z serca i umysłu kapłana, czyli niejako od wewnątrz, z samego Kościoła. Taki głos o księżowskim życiu i posłudze jest tym bardziej rzetelny i wiarygodny, albowiem pobrzmiewa w nim zawsze nuta własnych doświadczeń i osobistych duchowych impresji syna Kościoła.

Życzę wszystkim umiłowanym braciom kapłanom, aby niniejsze opracowanie – w pewnym sensie podręcznik o kapłaństwie – było rzeczywiście zawsze „pod ręką” jako swoiste „wademecum”, źródło inspiracji i mobilizacji w wytrwałym uskutecznianiu służby Jezusowi Chrystusowi w Jego Kościele. Z istoty rzeczy dzieło to powinno także być źródłem pokrzepienia i pociechy w trudach kapłańskiego życia i powołania. Przypomina ono bowiem prezbiterom, że „w wykonywaniu pracy nigdy nie są sami, lecz opierają się na potędze Wszechmogącego Boga” (DK,22). Wszechmogący Bóg będzie też zapłatą i ostatecznym wyjaśnieniem tajemnicy kapłańskiego powołania. Jak bowiem mawiał św. Jan Vianney, kapłan w pełni zrozumie samego siebie dopiero za progiem wieczności.

Na owocującą teraz i w wieczności lekturę książki ks. prof. Piotra M. Gajdy z serca błogosławię”².
Tarnów, we wspomnienie św. Jana Vianneya, AD 2006.