Mój sąsiad, ten ateista

Uderza fakt, że zasadnicza treść książki Benedykta XVI Jezus z Nazaretu. Dzieciństwo w pewnych mediach została zepchnięta na dalszy plan przez pytanie, czy w grocie betlejemskiej był wół i osioł, czy też nie. Odwróciło to uwagę od istoty dzieła, które jak podkreślił sam Papież, nie jest wypowiedzią magisterium papieskiego, lecz wyrazem jego osobistego i teologicznego poszukiwania oblicza Pana.

Być może, pomijając aspekt anegdotyczny, medialne nieporozumienie jest znakiem laicyzacji i duchowego pustynnienia, które według Benedykta XVI stanowią główny problem, z jakim Kościół musi się zmierzyć w naszych czasach. Jednym z najboleśniejszych tego symptomów jest milczące i transwersalne spychanie Boga na margines w życiu indywidualnym i publicznym.

Ten pogląd wyraża także hiszpański arcybiskup i teolog Fernando Sebastián w swojej ostatniej książce La fe que nos salva, kiedy zapewnia, że «najważniejszym problemem dzisiejszego Kościoła jest pomaganie ludziom w wierzeniu». Jego zdaniem bowiem, «wczoraj ateizm istniał w umysłach paru filozofów. Dziś ateizm mamy w domu, wśród kuzynów, wnuków i sąsiadów. Ateizm dotyczy nas wszystkich, a życie, tak jakby Bóg nie istniał, stało się swoistym ateizmem przez zaniedbanie». Tym, co robi Benedykt XVI, jest zaradzanie tej sytuacji i stawianie na nowo Boga w centrum.

Według Papieża, to zaangażowanie jest konieczne również w Kościele, ponieważ «wyzwanie, jakim jest mentalność zamknięta na transcendencję — powiedział 25 listopada 2011 r. — zobowiązuje także samych chrześcijan do powrotu w sposób bardziej zdecydowany do kwestii centralnego miejsca Boga (...). Dlatego nie mniej pilną rzeczą jest stawianie na nowo pytania o Boga również w środowisku kościelnym».

Temu zobowiązaniu do powrotu do Boga Benedykt XVI poświęca od ponad miesiąca swoje katechezy środowe. Jak w przeszłości w wykładach z teologii, które profesor Joseph Ratzinger prowadził dla studentów uniwersytetu w Tybindze — zebranych ponad czterdzieści lat temu w książce Einführung in das Christentum (Wprowadzenie w chrześcijaństwo) — tak też w obecnym cyklu katechez Papież wyjaśnił, że «wiara nie jest zwykłą intelektualną zgodą człowieka na szczególne prawdy Boga; jest aktem, poprzez który w wolny sposób zawierzam Bogu, który jest Ojcem i kocha mnie; jest przylgnięciem do 'Ty', które mi daje nadzieję i ufność. Oczywiście to przylgnięcie do Boga nie jest pozbawione treści: dzięki niej jesteśmy świadomi, że Bóg ukazał się nam w Chrystusie, ukazał swoje oblicze i w rzeczywisty sposób zbliżył się do każdego z nas» (24 października 2012 r.).

Taka jest zasadnicza propozycja Roku Wiary, który Papież ogłosił, by ożywić w Kościele radość płynącą z wiary poprzez odzyskanie prymatu Boga, ponieważ «jeśli Bóg traci centralne miejsce, człowiek traci swoje właściwe miejsce, nie odnajduje się w stworzeniu, w relacjach z innymi» (Katecheza z 14 listopada 2012 r.). Bez Boga wszystko obraca się przeciwko samemu człowiekowi.

Ze swej strony człowiek, którego Benedykt XVI nazywa «żebrzącym o Boga», «ma w sobie tajemnicze pragnienie Boga» (Katecheza z 7 listopada 2012 r.), które nie może pozostać bezużyteczną pasją, lecz musi się przeobrazić w głęboką aspirację, ukształtowaną przez autentyczną radość i przez pragnienie pełni.

Z pewnością odpowiedź człowieka jest zasadniczo odpowiedzią Bogu, lecz również i właśnie dlatego — w sposób nierozdzielny — innym ludziom, poprzez ewangelizację, która jest głoszeniem Boga: «mówienie o Bogu to przekazywanie, z mocą i prostotą, słowem i życiem, tego co istotne: Boga Jezusa Chrystusa, Boga, który okazał nam tak wielką miłość, że się wcielił, umarł i zmartwychwstał dla nas, owego Boga, który prosi, by Go naśladować i pozwolić, by Jego ogromna miłość nas przemieniła, odnawiając nasze życie i nasze relacje; owego Boga, który dał nam Kościół, byśmy szli razem i, poprzez Słowo i sakramenty, odnawiali całe państwo ludzi, ażeby mogło stać się państwem Bożym» (Katecheza z 28 listopada 2012r.).

Katechezy Benedykta XVI mówią o tym, co istotne, by prowadzić do Boga ludzi naszych czasów.

opr. mg/mg