Młodzi pytają o miłość, rodzinę i wychowanie

Marek Dziewiecki Młodzi pytają o miłość, rodzinę i wychowanie ISBN: 978-83-7580-026-5 wyd.: Wydawnictwo Salwator 2008

Wybrane fragmenty Wstęp Kobieta — arystokratka wśród osó

Wstęp

Nie trzeba być wielkim prorokiem, aby zauważyć, że współczesnemu człowiekowi coraz trudniej zrozumieć samego siebie i żyć w błogosławiony sposób. W XXI wieku wiemy już wiele na temat świata, który nas otacza, ale sami dla siebie nadal pozostajemy intrygującą zagadką. Znacznie lepiej radzimy sobie z poznawaniem świata niż z poznawaniem samych siebie. Powód pierwszy to fakt, że człowiek ma wyjątkowo bogatą naturę. Odkrywając niektóre sfery naszego człowieczeństwa, na przykład ciało i emocje, łatwo możemy uwierzyć, że to już wszystko, co się w nas znajduje. Drugi powód, który utrudnia nam całościowe i realistyczne rozumienie nas samych, to fakt, że w odniesieniu do świata jesteśmy zewnętrznymi obserwatorami, natomiast w odniesieniu do samych siebie musimy być sędziami we własnej sprawie. Grozi nam wtedy subiektywizm spojrzenia oraz chęć „dostosowywania” poznawanej rzeczywistości do naszych potrzeb fizycznych, psychicznych, społecznych czy politycznych.

Subiektywizm w patrzeniu na człowieka zagraża nie tylko poszczególnym jednostkom, ale też całym grupom społecznym. To on właśnie stanowi obecnie niepisany ideał nauk humanistycznych. Coraz mniej psychologów, socjologów czy pedagogów bada obiektywne fakty na temat człowieka i jego zachowań, a coraz więcej naukowców ogranicza się do badania subiektywnych deklaracji w tym względzie. Także wtedy, gdy badania dotyczą osób jeszcze niedojrzałych albo takich, które przeżywają poważny kryzys i które nie są w stanie — a nawet nie chcą! — wiedzieć, jakimi kierują się motywami i jakie będą skutki ich zachowań. Żyjemy w społeczeństwie informacyjnym, które oparte jest na wymianie obiektywnej wiedzy o świecie oraz ideologicznych fikcji o człowieku. Terenem szczególnej ekspansji irracjonalnych ideologii na temat człowieka są obecnie dominujące nurty w pedagogice, które promują mit o spontanicznej samorealizacji, o wychowywaniu bez stresów, a nawet o prawach bez obowiązków. W tej sytuacji wielu ludzi ma zniekształcony obraz człowieka i więzi międzyosobowych, a także wartości, które stoją na straży tychże więzi. Kto bowiem nie wie, kim jest i po co żyje, ten nie jest w stanie postępować w sposób godny własnego człowieczeństwa.

Niniejsza książka jest zapisem rozmów, jakie przeprowadziłem z młodymi ludźmi, którzy są ciekawi świata i człowieka. Miałem zaszczyt i radość rozmawiać z dziewczętami i chłopcami, którzy zachowali nie tylko krytyczny dystans wobec nas, ludzi dorosłych, ale także wobec samych siebie oraz własnych przekonań na temat człowieka i sensu jego życia. Pytania, które postawiła mi młodzież, dotyczyły człowieka, miłości i wychowania.

Oddając tę książkę do rąk Czytelników, kieruję się dwoma względami. Powód pierwszy to przekonanie, że odpowiedzi na kilkaset niezwykle ciekawych pytań, jakie postawili mi młodzi rozmówcy, mogą zainteresować wielu ich rówieśników, a także ludzi dorosłych, zwłaszcza wychowawców. Po drugie, pragnę się podzielić z Czytelnikami moim sposobem rozmawiania o trudnych i ważnych sprawach prostym językiem. Formułując odpowiedzi na poszczególne pytania, chodziło mi nie tylko o to, aby przekazać moim rozmówcom określoną sumę wiedzy z danego zakresu, ale też o to, aby pomóc im w prowadzeniu rozmów na podobne tematy z ich rówieśnikami.

Książka składa się z pięciu części, z których każda obejmuje kilka rozmów. Część pierwsza to zapis rozmów na temat tajemnicy człowieka jako osoby, a także na temat kobiecości i męskości jako dwóch różnych sposobów przeżywania i wyrażania człowieczeństwa. Część druga obejmuje rozmowy na temat miłości, czyli tego sposobu odnoszenia się człowieka do samego siebie i do innych osób, który jest godny jego człowieczeństwa. Moi rozmówcy pytali przede wszystkim o specyfikę miłości małżeńskiej oraz o cechy prawdziwej przyjaźni. Trzecia część książki dotyczy zasad wychowywania takiej osoby, która staje się zdolna do życia w miłości i odpowiedzialności. Część czwarta zawiera rozmowy na temat powołania człowieka i dorastania do świętości w obecnych realiach społecznych i kulturowych. Wreszcie część ostatnia, piąta, obejmuje rozmowy o Bogu, który nas nie tylko nieodwołalnie kocha, ale też w pełni rozumie.

Pierwszymi adresatami tej książki są uczniowie szkół średnich, studenci i „młodzi dorośli”, czyli rówieśnicy moich rozmówców. W zebranych tutaj rozmowach prawdopodobnie odnajdą oni wiele własnych pytań i dylematów, z którymi mierzą się w codzienności. Książka ta kierowana jest także do ludzi dorosłych, zwłaszcza do tych, którzy pragną pomagać dzieciom i młodzieży w dorastaniu do bycia osobą, czyli do bycia tym kimś jedynym w widzialnym kosmosie, kto jest w stanie realnie myśleć, dojrzale kochać i solidnie pracować.

opr. aw/aw