Dwa doniosłe etapy na drodze Jezusa: wyznanie Piotra i Przemienienie

Benedykt XVI

Jezus z Nazaretu

ISBN: 978-83-60725-22-1

DWA DONIOSŁE ETAPY NA DRODZE JEZUSA: WYZNANIE PIOTRA I PRZEMIENIENIE

1. Wyznanie Piotra

We wszystkich trzech Ewangeliach synoptycznych, jako doniosły etap na drodze Jezusa, pojawia się Jego pytanie skierowane do uczniów, za kogo uważają Go ludzie i kim On jest dla nich samych (zob. Mk 8,27-30; Mt 16,13-20; Łk 9,18-21). We wszystkich trzech Ewangeliach w imieniu Dwunastu odpowiada Piotr. Jego odpowiedź jest wyznaniem, które wyraźnie różni się od opinii, jakie mają o Nim "ludzie". We wszystkich też natychmiast po tym Jezus zapowiada swą Mękę i Zmartwychwstanie, a po zapowiedzi tego, co ma spotkać Jego samego, uczy, jaka ma być droga ucznia, mówi o naśladowaniu Jego, Ukrzyżowanego. We wszystkich trzech wyjaśnia owo naśladowanie na drodze krzyża zdecydowanie antropologicznie: jest to nieunikniona dla człowieka droga wyrzekania się siebie samego, bez której człowiek nie potrafi siebie odnaleźć (zob. Mk 8,31-9,1; Mt 16,21-28; Łk 9,22-27). We wszystkich trzech także po tej scenie następuje opis Przemienienia Jezusa, w którym wyznanie Piotra raz jeszcze zostaje objaśnione i pogłębione, a jednocześnie powiązane z tajemnicą śmierci i Zmartwychwstania Jezusa (zob. Mk 9,2-13; Mt 17,1-13; Łk 9,28-36). Tylko u Mateusza bezpośrednio po wyznaniu Piotra następuje przekazanie mu władzy kluczy - władzy związywania i rozwiązywania - połączone z obietnicą zbudowania przez Jezusa Kościoła na nim - na Piotrze, czyli skale. Treściowe paralele tej misji i obietnicy znajdują się u Łukasza (22,31n), w powiązaniu z Ostatnią Wieczerzą, i u Jana (21,15-19), po zmartwychwstaniu Jezusa. Także u Jana znajduje się wyznanie Piotra, które również tutaj stanowi decydujący etap na drodze Jezusa i dopiero ono nadaje grupie Dwunastu właściwe znaczenie i oblicze (zob. J 6,68n). Rozważając synoptyczne wyznanie Piotra, będziemy musieli uwzględnić również ten tekst, który mimo wszystkich dzielących je różnic, ma pewne podstawowe cechy wspólne z tradycją synoptyczną.

Już po tej, nieco schematycznej, prezentacji powinno być jasne, że wyznanie Piotra można poprawnie zrozumieć tylko w jego powiązaniu z zapowiedzią Męki i ze słowami o naśladowaniu. Te trzy motywy: słowa Piotra i podwójna odpowiedź Jezusa, stanowią nierozerwalną całość. Podobnie do zrozumienia wyznania konieczne jest potwierdzenie przez Ojca, a także przez Prawo i Proroków w scenie Przemienienia. U Marka opis Przemienienia poprzedza - domniemana - zapowiedź Paruzji, która z jednej strony wiąże się z wypowiedzią o naśladowaniu, jednocześnie jednak prowadzi do Przemienienia i na swój sposób wyjaśnia zarówno naśladowanie, jak i zapowiedź Paruzji. Słowa mówiące o naśladowaniu, które - w przeciwieństwie do zapowiedzi Męki przeznaczonej tylko dla świadków - według Marka i Łukasza są skierowane do wszystkich, wprowadzają w cały ten kontekst motyw eklezjologiczny: wątek ukazany przez rozpoczynającą się właśnie drogę Jezusa do Jerozolimy dotyczy wszystkich (zob. Łk 9,23); zawarte w tych słowach objaśnienie naśladowania Ukrzyżowanego odnosi się zresztą do podstawowych problemów ludzkiej egzystencji. Słowa te Jan włączył w opis Niedzieli Palmowej i powiązał z pytaniem Greków zadanym Jezusowi; w ten sposób zupełnie jasno ukazał powszechny wymiar tych wypowiedzi.

opr. aw/aw