Franciszkanie

EUROPO, NIE ZAPOMNIJ O KLASZTORACH

KRÓTKI PRZEWODNIK PO DUCHOWOŚCIACH

Copyright © LIST 2003

FRANCISZKANIE

Modlitwa franciszkańska

Dobry Panie, uczyń z nas narzędzia 
Twojego pokoju,
abyśmy siali miłość tam, gdzie panuje nienawiść,
wybaczenie tam, gdzie panuje krzywda,
wiarę tam, gdzie panuje zwątpienie,
nadzieję tam, gdzie panuje rozpacz,
światło tam, gdzie panuje mrok,
radość tam, gdzie panuje smutek.
Spraw, abyśmy mogli 
nie tyle szukać pociechy, co pociechę dawać,
nie tyle szukać zrozumienia, co rozumieć,
nie tyle szukać miłości, co kochać,
albowiem dając, otrzymujemy,
wybaczając, zyskujemy przebaczenie
a umierając, rodzimy się do wiecznego życia. 
Przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Amen.

List otwarty

do Franciszka

z Asyżu

3 października 1226

Brudny Biedaczyno!

Właśnie widziałem, jak Twoja dusza wzlatuje z szybkością Twojej Siostry Światła do mieszkania Innego. Udało Ci się mnie pokonać...

Wszystkiego próbowałem, żeby Cię zadowolić: wino i dziewczyny... Te przyjemności tylko wzmogły w Tobie pragnienie Miłości. Pieniądze? — rozdawałeś je biedakom. Sława? — Twoja rycerska kariera trwała zaledwie 48 godzin. Dniami i nocami rozważałem, z której strony Cię dopaść? A ty drwiłeś z moich pokus, wykonując piruety w kolcach róż, modląc się całymi nocami na zamarzniętych górach Tabor i rozdając pocałunki trędowatym. Spróbowałem więc mojej sekretnej broni: miłości synowskiej. Jaki syn może się oprzeć błaganiom ojca i łzom matki? Ty wolałeś zostać wydziedziczony niż sprzeniewierzyć się powołaniu i oddałeś wszystko. Spróbowałem czegoś łatwiejszego i spowodowałem Twoją ślepotę. Była pewna szansa, choć nie bardzo w nią wierzyłem, że pozbawiając Cię możliwości oglądania Twej Siostry Natury, oddzielę Cię od Innego. Niestety, przybliżyłeś się do Niego oczami duszy. Wtedy rzuciłem na Ciebie podejrzenia, obmowy, zazdrość i wydobyłem ostateczną broń: zwątpienie podsycane rozpaczą. Mój „magiczny napój” zaczął zżerać Twoją duszę, ale wtedy, na moje nieszczęście, całe Niebo usłyszało Twoje błogosławione „Tak” i Serafin nałożył Ci rany Męki w małej grocie Alwerni (ci kretyni zawsze gotowi są służyć z uśmiechem!). Tak naznaczony, stawałeś się powoli Innym - dla mnie od tej pory nietykalnym. Zresztą umarłeś jak On, bez szat na gołej ziemi. Obrzydliwość!

Przez Ciebie mam teraz „gorący rachunek” w piekle. Bo użyłem wszystkich skarbów perfidii i złośliwości, jakie mamy do dyspozycji, a jednak moje uwodzenie Małego Brata to Wielka Klapa. Tysiące ludzi będą podążać Twoją drogą ubóstwa. To beznadziejne...

Ale ja się zemszczę, Franciszku. Posieję podział w Twoim zakonie i w Kościele. Już wkrótce zobaczysz moją nową produkcję. Będzie miała tytuł „Odrodzenie”. To dopiero będzie demoralizacja! Twój przyjaciel Dominik Guzman i jego Bracia Kaznodzieje będą mieli robotę. A ja będę wytrawnym graczem, Biedaczyno! Zobaczysz!

Naprawdę jesteś diabelnie dobry i naprawdę zasłużyłeś na to piekielne Niebo.

Diabeł

„Famile Chretienne” nr 1146/1999,

tłum. Zofia Pająk

Trzy reguły

św. Franciszka

Wspólnota założona przez św. Franciszka (1181-1226) nie przyjęła żadnej z istniejących wówczas reguł zakonnych. Była to grupa pokutników wzywających do nawrócenia. Kierowała się napisaną przez Franciszka regułą, zwaną później protoregułą. Jej treść, ułożona z wersetów Ewangelii, wzywała do radykalnego ubóstwa i wyrzeczenia, podkreślała konieczność naśladowania Chrystusa oraz zachęcała do miłości, szczególnie ludzi najbardziej potrzebujących. W 1209 r. bracia otrzymali od papieża ustne zatwierdzenie reguły, bez ściśle określonych zasad życia wspólnego. Obowiązywało całkowite ubóstwo indywidualne i wspólnotowe oraz zakaz posiadania jakiejkolwiek własności.

Z czasem tekst protoreguły poszerzył się o postanowienia dotyczące nowicjatu i profesji zakonnej. Wynikało to z konieczności dostosowania życia braci do wymogów prawa kościelnego. Przede wszystkim chodziło jednak o uniknięcie nieporozumień między braćmi a klerem diecezjalnym. Św. Franciszek przyjął święcenia diakonatu, jego współtowarzysze zostali kapłanami.

W 1223 r. Franciszek wraz z braćmi opracował nowy tekst reguły, który uzyskał pisemną aprobatę papieża. Ta trzecia wersja reguły porządkująca życie wszystkich rodzin franciszkańskich, stała się dokumentem nienaruszalnym, poddawanym jedynie interpretacjom. Obowiązuje do dziś. Nawołuje do zachowania rad ewangelicznych i naśladowania Chrystusa ubogiego, cierpiącego i modlącego się. Ubóstwo ma być połączone z obowiązkiem pracy na własne utrzymanie. Reguła zakłada przepowiadanie Słowa Bożego, życie w ubóstwie i pokorze, unikanie uprzedzeń i posądzeń, cierpliwe znoszenie prześladowań oraz modlitwę za nieprzyjaciół.

W zgromadzeniu przyjęto trójstopniową administrację. Na czele zakonu stoi wybierany dożywotnio minister generalny, będący znakiem jedności zakonu. Podlegają mu ministrowie prowincjalni (przełożeni każdej prowincji), natomiast na czele każdego klasztoru stoi gwardian.

oprac.

Św. Franciszek

z Asyżu

(ok. 1181 -1226 r.)

Urodził się w bogatej rodzinie kupieckiej. Ochrzczony jako Jan Chrzciciel, ale przez ojca nazywany Franciszkiem, czyli Francuzikiem, co było wyrazem sympatii ojca dla kupców francuskich. Mając 27 lat przeżył głębokie nawrócenie i od tego czasu poświęcił życie Bogu. „Trubadur Chrystusa” umarł w całkowitym ubóstwie 3 października 1226 r. Został uznany przez Kosciół za świętego dwa lata po śmierci.

WYBITNI

FRANCISZKANIE

św. Bonawentura

św. Antoni z Padwy

św. Pio Forgione

WŚRÓD POLAKÓW

św. Jan z Dukli

bł. Władysław z Gielniowa

bł. Szymon z Lipnicy

bł. Rafał Chyliński

bł. Honorat Koźmiński

św. Maksymilian Kolbe

ważne daty

1209 papież Innocenty III ustnie zatwierdza regułę franciszkańską

1221 św. Franciszek układa „Pierwszą Regułę”

1223 papież Honoriusz III zatwierdza „Drugą Regułę”

1226 śmierć św. Franciszka

1517 podział Zgromadzenia (Bracia Mniejsi Obserwanci i Bracia Mniejsi Konwentualni)

1528 powstaje Zakon Braci Mniejszych Kapucynów

1986 modlitewne spotkanie przedstawicieli religii świata

czyj jest

św. Franciszek?

Małgorzata Rogala

Pewien nieznany artysta namalował

św. Franciszka leżącego w łóżku, a nad nim, na ścianie, zawieszone trzy habity: obserwancki, konwentualny i kapucyński.

W ten sposób próbowano pogodzić podzielonych franciszkanów

Reguła św. Franciszka, dość ogólna w treści, pozwalała na wielorakie interpretacje, co stało się powodem licznych podziałów w zakonie i tworzenia w jego ramach różnych grup. Zakon wciąż stawał przed pytaniem, na czym ma polegać autentyczna wierność św. Franciszkowi, co to jest ubóstwo (Franciszkowa Pani Bieda) i jak należy je realizować.

Aż do początku wieku XVII w zakonie franciszkańskim trwał spór, która gałąź zakonu wywodzi się w linii prostej od św. Franciszka. W 1619 r., wszyscy podzieleni bracia, czując się prawowiernymi synami Biedaczyny z Asyżu, odwołali się do papieża Pawła V z prośbą o rozstrzygnięcie sporu. Papież stwierdził, że za prawowiernych synów św. Franciszka mogą uważać się wszystkie odłamy zakonu i to w takim samym stopniu. Tak więc przełożeni generalni zarówno franciszkanów konwentualnych, jak obserwantów i kapucynów są prawowitymi następcami św. Franciszka. Rodziny, które wyrosły z reformy a nie mają pełnej autonomii, np. rekolekci i alkantaryści, podlegają generałowi obserwantów. Są spadkobiercami św. Franciszka pod warunkiem, że zachowują wierność regule i własnym konstytucjom.

W 1897 r. papież Leon XIII, wobec braku różnic, pragnąc zjednoczyć różne grupy obserwantów, zreformował zakon, łącząc poszczególne ugrupowania. Od tego czasu istnieją trzy gałęzie rodziny franciszkańskiej:

— Bracia Mniejsi, wskutek dawnej tradycji zwani w niektórych stronach Polski bernardynami (nazwa pochodzi od domu prowincjalnego p.w. św. Bernardyna ze Sieny, opiekują się np. Kalwarią Zebrzydowską) lub reformatami (w Krakowie przy ul. Reformackiej). Mają oni wspólnego generała i noszą taki sam brązowy habit.

— Bracia Mniejsi Konwentualni, którzy w Polsce mają trzy prowincje: krakowską, warszawską i gdańską). Noszą czarne habity.

— Bracia Mniejsi Kapucyni mają w Polsce dwie prowincje: w Krakowie i Warszawie. Noszą brązowy habit z wydłużonym, spiczastym kapturem.

opr. ab/ab