Bł. Władysław Findysz

Urodził się 13 grudnia 1907 r. w Krościenku Niżnym koło Krosna na Podkarpaciu. Po zdaniu matury wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu. Święcenia kapłańskie przyjął w 1932 r. Pracował jako wikariusz w Borysławiu, Drohobyczu, Strzyżowie i Jaśle. W 1941 r. został administratorem, a w następnym roku proboszczem parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Nowym Żmigrodzie koło Jasła, w ówczesnej diecezji przemyskiej.

W czasie II wojny światowej ofiarnie i gorliwie pełnił posługę duszpasterską, organizował pomoc materialną dla potrzebujących, utrzymywał listowny kontakt z parafianami wywiezionymi do pracy przymusowej do Niemiec. Wysiedlony razem z wiernymi w 1944 r., powrócił do parafii w styczniu 1945 r. Po powrocie organizował katolickie pogrzeby ofiar wojny i pomoc materialną dla poszkodowanych oraz brał udział w odbudowie miasteczka. Pomocą obejmował wszystkich mieszkańców, bez względu na narodowość i wyznanie, dzięki czemu wiele rodzin łemkowskich uniknęło wysiedlenia w ramach tzw. akcji «Wisła». Jego gorliwa działalność duszpasterska, mająca na celu przede wszystkim odnowienie wiary, praktyk religijnych oraz życia moralnego i sakramentalnego, naraziła go na prześladowania ze strony władz komunistycznych. Od 1946 r. Urząd Bezpieczeństwa inwigilował ks. Findysza. W 1952 r. został zawieszony przez władze szkolne w obowiązkach katechety w miejscowym liceum, a władze powiatowe odebrały mu pozwolenie na pobyt w strefie nadgranicznej, uniemożliwiając sprawowanie posługi duszpasterskiej w znacznej części parafii.

W latach Soboru Watykańskiego II ks. Findysz aktywnie włączył się w dzieło «Soborowego czynu dobroci», zainicjowane przez Episkopat Polski, mające na celu pogłębienie wiary oraz duchowe wsparcie dzieła soborowego. 25 listopada 1963 r. został aresztowany. W czasie pokazowego procesu, który odbył się w grudniu 1963 r. w Rzeszowie, zarzucono mu zmuszanie obywateli do praktyk i obrzędów religijnych, w związku z czym został skazany na karę dwóch i pół roku więzienia.

Mimo złego stanu zdrowia — lekarze podejrzewali chorobę nowotworową przełyku i wpustu żołądka — przez kilka miesięcy był więziony, najpierw w Rzeszowie, a następnie w Krakowie. W obronie uwięzionego kapłana, wymagającego natychmiastowego leczenia, interweniowały władze diecezji przemyskiej. Prokuratura odrzucała kolejne apele. Do gwałtownego pogorszenia zdrowia więźnia przyczyniło się fizyczne i psychiczne znęcanie się nad nim. 29 lutego 1964 r., w stanie skrajnego wycieńczenia, został warunkowo zwolniony z więzienia i powrócił do Nowego Żmigrodu. Zmarł po kilku miesiącach, 21 sierpnia. Jego pogrzeb stał się wielką publiczną manifestacją wiary i sprzeciwu wobec działań władz komunistycznych. Na grobie swojego proboszcza parafianie, którzy od początku widzieli w nim prawdziwego męczennika za wiarę, umieścili figurę Jezusa Dobrego Pasterza.

(Artykuł o życiu i działalności bł. Władysława Findysza zamieściliśmy w n. 3/2005, s. 54.)

opr. mg/mg