Święty Jan Chrzciciel de La Salle

Przyszedł na świat w Reims, we Francji, 30 IV 1651 r. jako najstarszy z jedenaściorga dzieci Ludwika (radcy miasta) i Nicoletty Moet. Była to rodzina religijna, poważna i zamożna. Święty Jan od dzieciństwa postanowił swoje życie przeżyć w kapłaństwie, w jego ślady poszli dwaj młodsi bracia, także ich siostra obrała stan zakonny. Dlatego też podjął studia teologiczne w rodzinnym Reims, następnie je kontynuował w seminarium duchownym św. Sulpicjusza w Paryżu. Na dwa lata przerwał swoje przygotowanie do kapłaństwa z powodu śmierci rodziców, ponieważ musiał zaopiekować się młodszym rodzeństwem. Nasz Patron przyjął święcenia kapłańskie w roku 1678, otrzymał probostwo i w trzy lata później został doktorem teologii na uniwersytecie w Reims. Przewodnikiem duchowym św. Jana był bł. Mikołaj Roland. Po śmierci Mikołaja św. Jan zaopiekował się założonym przez niego Zgromadzeniem Sióstr od Dzieciątka Jezus, także szkołą i sierocińcem prowadzonym przez te siostry. Duży wpływ na dalszy etap pracy duszpasterskiej św. Jana miało jego spotkanie z gorliwym nauczycielem Andrienem Nyel, który go przekonał, aby mu pomógł w założeniu szkoły. Nyel angażował chętnych nauczycieli, natomiast św. Jan zajął się ich formacją, dzięki której dał im szansę, aby mogli stać się naprawdę chrześcijańskimi nauczycielami i wychowawcami. W tym też celu zamieszkał z nimi, porzucając swoje dotychczasowe elitarne środowisko. Z czasem z tych przygodnych, ale też i ofiarnych nauczycieli ukształtowała się wspólnota o charakterze zakonnym. Święty Jan pragnąc upodobnić się do nich zrezygnował z godności kanonika, a w czasie klęski głodu w zimie 1684/85 r. rozdał cały swój majątek ubogim.

Wspólnota zakonna założona przez św. Jana nosi nazwę: Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich, za datę jej powstania przyjmuje się 24 VI 1684 r. Jest to zgromadzenie niekleryckie, tzn. jego członkami są bracia zakonni. Istotą duchowości braci jest wiara. Czytamy w ich regule zakonnej: „W wierze bracia (...) poświęcają całe swoje życie budowaniu Królestwa Bożego przez służbę wychowawczą (...)”. Św. Jan sceptycznie odnosi się do modlitwy, która nie owocowałaby w życiu. Swoich braci zachęcał do serdecznego zjednoczenia z Chrystusem, do lektury Pisma Świętego, trwania w obecności Bożej, pokornego i głęboko osobistego umiłowania tajemnicy Wcielenia Syna Bożego, kultu Matki Bożej i nabożeństwa do św. Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, którego wybrał na szczególnego patrona zgromadzenia. Założyciel zgromadzenia głosił potrzebę uświęcenia siebie „dla i poprzez nauczanie”. Dzieło św. Jana okazało się być bardzo potrzebnym, dlatego powstawały liczne szkoły prowadzone przez braci. W samej Francji (1789) było 126 szkół i ponad 1000 braci szkolnych. Święty tworzył seminaria nauczycielskie w celu dokształcania braci. Zorganizował też szereg szkół w zależności od potrzeb: podstawowe, wieczorowe, świąteczne, codzienne, zawodowe i średnie. Nauka w tych szkołach była bezpłatna i na wysokim poziomie. Językiem nauczania był język narodowy (nie łacina). Mogły więc z tych szkół korzystać wszystkie dzieci i młodzież, nawet z najuboższych rodzin. Swoje dzieło św. Jan okupił wielkim cierpieniem. Wobec wielkiego sukcesu braci szkolnych czuły się zagrożone dotychczasowe szkoły; parafialne i zakonne, a szczególnie ich nauczyciele i właściciele. Chciano nawet doprowadzić do kasaty zgromadzenia, ale dzięki życzliwym i wpływowym ludziom ostało się i czyni wiele dobrego również i dzisiaj. Święty Jan Chrzciciel de la Salle, po krótkiej chorobie, pełen zasług odszedł do Pana 7 IV 1719 r. Został kanonizowany przez papieża Leona XIII w roku 1900, natomiast papież Pius XII ogłosił św. Jana (15 V 1950) patronem Zgromadzenia Braci Szkolnych, chrześcijańskiego nauczania, nauczycieli i wychowawców. W ikonografii przedstawia się św. Jana w jego stroju zakonnym (czarny habit z białym rabatem i białym kołnierzykiem oraz z piuską zakonną na głowie) wraz z dziećmi.

Obchód liturgiczny ku czci św. Jana Chrzciciela de La Salle przypada na dzień 7 kwietnia (dzień śmierci Świętego, inaczej - dzień jego narodzin dla nieba) i ma rangę wspomnienia obowiązkowego. W tym roku ze względu na okres Wielkiego Postu jest tylko wspomnieniem dodatkowym, tzn. Mszę i Liturgię Godzin celebruje się z dnia powszedniego Wielkiego Postu, ale w liturgii można wspomnieć św. Jana.

Nasze rozważanie o św. Janie Chrzcicielu de La Salle zakończmy kolektą mszalną, w której prośmy Boga o dobrych nauczycieli i wychowawców dla naszej młodzieży: „Boże, Ty powołałeś świętego Jana Chrzciciela de La Salle, aby wskazywał młodzieży drogę zbawienia, wzbudź w swoim Kościele wychowawców, którzy z całym oddaniem będą wychowywać młodzież na dobrych ludzi i prawdziwych chrześcijan”.

opr. ab/ab