Corpus Iuris Canonici

Gerald O'Collins SJ, Edward G. Farrugia SJ

LEKSYKON pojęć teologicznych i kościelnych

z indeksem angielsko-polskim

Przełożyli Ks. Jan Ożóg SJ, Barbara Żak

Wydawnictwo WAM, Kraków 2002

Corpus Iuris Canonici

(łac. „Zbiór Przepisów Prawa Kanonicznego”) Główny zbiór praw Kościoła katolickiego, dopóki Benedykt XV nie ogłosił Kodeksu Prawa Kanonicznego (Codex Iuris Canonici) w roku 1917. Corpus Iuris Canonici powstawało w sześciu etapach:

a. Gracjan, dwunastowieczny mnich z Bolonii, uporządkował prawo kanoniczne przez połączenie w sposób metodyczny przepisów prawnych ustanowionych przez sobory, papieży i Ojców Kościoła; w ten sposób powstała jego Concordia discordantium canonum (łac. „Zgoda przepisów niezgodnych”), którą się zazwyczaj nazywa Decretum Gratiani, czyli dekretem Gracjana. Było to w roku 1141.

b. Papież Grzegorz IX (ok. 11481241) nakazał uznanemu znawcy prawa kanonicznego, św. Rajmundowi de Peňafort (1185-1275), uzupełnić Decretum Gratiani. Wynikiem tej pracy było dzieło pt. Liber decretorum extravagantium (łac. „Księga dekretów rozproszonych”) podzielone na pięć ksiąg i ogłoszone z papieskim autorytetem.

c. Bonifacy VIII (ok. 1234-1303) w roku 1298 dodał księgę szóstą pt. Liber sextus decretalium (łac. „Szósta księga dekretów”).

d. W łączności z Soborem w Vienne (1311-1312) Klemens V (1264-1314) dodał nowy zbiór praw. Dekrety te zostały ogłoszone w roku 1317 i są znane jako Clementinae.

e. Dekrety papieża Jana XXII (1249-1334) wydano i opublikowano jako Extravagantes Ioannis XXII (łac. „Pisma rozproszone Jana XXII”).

f. Wreszcie Extravagantes communes (łac. „Pisma rozproszone wspólne”), czyli dekrety papieskie wydane w latach 1261-1471 weszły także w Corpus Iuris Canonici, które po przejrzeniu przez papieża Grzegorza XIII (1502-1585) zostało ogłoszone w roku 1582. Zob. Kodeks Prawa Kanonicznego.

opr. mg/mg