Hasło z "Leksykonu pojęć teol. i kośc." (WAM 2002)
Przełożyli Ks. Jan Ożóg SJ, Barbara Żak
Wydawnictwo WAM, Kraków 2002
Pełen entuzjazmu ruch odnowy zapoczątkowany przez Montana, nawróconego kapłana pogańskiego, w drugim wieku we Frygii (obecnie Turcja), który miał wielu zwolenników, nawet Tertuliana (ok. 160 — ok. 220). Montanus przepowiadał koniec świata, a znaków tego końca dopatrywał się w działalności ekstatycznych proroków i prorokiń (takich jak związane z nim Pryscylla i Maksymilla). Ruch ten odznaczał się ascetycznymi wymaganiami, zakazywał zawierania ponownego związku małżeńskiego po śmierci jednego ze współmałżonków i nakładał surowe przepisy postne. Montanus skończył na tym, że samego siebie zaczął uważać za wcielenie Ducha Świętego. Pogarda dla struktur organizacyjnych, wyrażona w swobodzie udzielania sakramentów, doprowadziła do tego, że ruch ten został przez Kościół potępiony (zob. DH 211, 478). Zob. paruzja.
opr. mg/mg