PC na Maxa cz.3

Ciekawostki | Dvd,Mp3 | Ebiznes | Gry komputerowe | Internet | Kościół i Internet | Oprogramowanie | Sprzęt |

PC MAX, czyli pecet od podszewki (fragment)

Komputery kryją dużo tajemnic. Na tego, kto podejmie trud ich odkrywania, czeka sowita nagroda. Być może, uda mu się wydobyć z peceta większą wydajność lub odkryje w nim nowe możliwości. Korzystając z porad zamieszczonych w artykule, lepiej wykorzystasz zasoby sprzętowe, nie inwestując ani grosza.

Richard Coppola, Andreas Helmiss, Krzysztof Daszkiewicz

Czy wiesz, jak przetaktować Athlona? Albo jak polepszyć chłodzenie
procesora, żeby zwiększyć możliwości przetaktowywania? Powiemy Ci, jak zwiększyć transmisję danych w nagrywarce i jak skonfigurować monitor BNC. Omawiamy sposoby pozbywania się kodu regionalnego w napędzie DVD i testowania pamięci RAM. Opisujemy, jak zwiększyć wydajność twardych dysków, utworzyć domową sieć z dwóch komputerów i korzystać z gier Sony PlayStation na pececie. Dowiesz się, jak znaleźć producenta płyty głównej, szybko przeinstalować Windows 95/98 i przyspieszyć Windows NT4/2000. Tym razem w materiale znalazło się sporo porad, które wymagają dużego doświadczenia. Jeżeli go nie masz, nie próbuj z nich korzystać. Pamiętaj, że robisz to na własną odpowiedzialność.

Bezlitosne przetaktowanie

Czy mimo dobrego radiatora narzekasz na ograniczone możliwości przetaktowywania procesorów w obudowie PPGA (Plastic Pin Grid Array) - Celerona montowanego na podstawce Socket 370 i starego układu Pentium? Przyczyną szybkiego nagrzewania się układu jest to, że procesor nie przylega idealnie do radiatora, gdyż ich ścianki nie są idealnie gładkie. Jeśli należysz do entuzjastów bezwzględnego przetaktowywania, spróbuj wygładzić powierzchnię układu.

Weź pod uwagę, że w wyniku zastosowania poniższej metody może dojść do uszkodzenia procesora i że robisz to na własną odpowiedzialność. Pamiętaj, że wykonując opisane czynności tracisz gwarancję producenta.

Zdejmij procesor z podstawki i połóż go nóżkami do dołu na kawałku pianki antystatycznej (dostępnej w sklepach z akcesoriami komputero-
wymi). Przymocuj układ do pianki taśmą samoprzylepną, lecz nie zaklejaj górnej ścianki obudowy. Następnie ułóż kawałek papieru ściernego (ziarnistość 400) na twardej, idealnie gładkiej powierzchni, na przykład szklanej płytce albo lusterku. Ewentualnie przymocuj ją taśmą klejącą, by dobrze przylegała do płytki. W przeciwnym razie nie będziesz szlifować równomiernie.

Połóż płytkę na stole i zwilż papier niewielką ilością wody. Przyłóż procesor (ścianką, która przylega do radiatora) do papieru i delikatnie szlifuj powierzchnię kolistymi ruchami. Gdy powierzchnia będzie tak gładka, jak to możliwe przy zastosowanym papierze ściernym, zetrzyj ścierką metalowe opiłki. Powtarzaj powyższe czynności z użyciem coraz bardziej drobnoziarnistego papieru, aż wierzch procesora uzyska żądaną gładkość. Po zakończeniu wyczyść starannie szlifowaną powierzchnię procesora - najpierw suchą szmatką, potem szmatką zwilżoną alkoholem. W podobny sposób możesz przygotować radiator. Następnie przymocuj go do procesora, stosując pastę przewodzącą ciepło (dostępna w sklepach z akcesoriami komputerowymi). Warstwa pasty powinna być bardzo cienka. Ponieważ radiator bardzo dobrze przywiera do procesora, zapewnia lepsze schładzanie, więc można się pokusić o większe przetaktowanie układu.

Nie próbuj stosować opisanej metody do procesorów Athlon i Pentium III. W układach tego typu rdzeń jest umieszczony bezpośrednio przy zewnętrznej ściance, która jest wystarczająco gładka. Nadzwyczajną ostrożność należy zachować przy Celeronach montowanych w gnieździe Slot 1. Wprawdzie wygładzenie powierzchni może się opłacić, lecz istnieje duże niebezpieczeństwo uszkodzenia układu, gdy metalowe opiłki dostaną się do szczeliny między obudową procesora a płytką, powodując krótkie spięcie.

Nowy procesor na starej płycie

Właściciele płyt z gniazdem Slot 1 już niebawem mogą mieć kłopoty ze znalezieniem szybszego procesora. Gdy Intel zakończy produkcję układów do gniazda tego typu, Pentium III będzie dostępny tylko w wersji E, przeznaczonej do montowania na podstawce (370 FC-PGA). Jeśli zechcesz zainstalować procesor na płycie, która nie oferuje odpowiedniego gniazda, będziesz musiał skorzystać ze specjalnego konwertera, na przykład z oferty firmy Matsonic (www.matsonic.com.pl, tel. (061) 8272541).

Większość dostępnych konwerterów współpracuje z Celeronem PPGA. Żeby nie kupować kota w worku, zapytaj sprzedawcę, czy w razie niekompatybilności z procesorem możesz wymienić konwerter.

Przetaktowywanie Athlona

Procesory Athlon dają się przetaktowywać dość wysoko, choć w niezbyt konwencjonalny sposób (konieczna jest dodatkowa płytka półprzewodnikowa). Przykładowo układ taktowany z częstotliwością 500 MHz po przeróbce osiąga 650 MHz (niekiedy nawet 700 lub 750 MHz). Podczas gdy nowe układy Intela mają stały stosunek częstotliwości, a zwiększenie mocy jest możliwe tylko przez podniesienie częstotliwości zewnętrznej, Athlony pozwalają dobierać wszystkie parametry. Jedyną przeszkodą jest konieczność otwarcia obudowy układu przed przetaktowaniem, a to wiąże się z utratą gwarancji producenta.

Etap 1.

Aby otworzyć obudowę Athlona, należy wyłamać cztery zewnętrzne metalowe uchwyty, które trzymają podstawkę radiatora i plastikowe pudełko układu. Połóż procesor na stole stroną radiatora do dołu. Wsuń koniec śrubokręta między płytkę radiatora i obudowę procesora obok jednego z metalowych uchwytów. Przechyl śrubokręt na zewnątrz, żeby odgiąć obudowę od płytki układu. Teraz przesuń wkrętak jak najbliżej uchwytu i przesuń Athlon na brzeg stołu tak, by wystawał 4 centymetry za krawędź. Delikatnie i stopniowo przyciskaj (najlepiej stojąc) śrubokrętem obudowę do dołu. Wyłamaniu uchwytu z obudowy towarzyszy wyraźne trzaśnięcie. W podobny sposób postąp z pozostałymi trzema uchwytami, po czym wyjmij procesor z plastikowego pudełka.

Etap 2.

Zadbaj o dobre odprowadzanie ciepła. Nie próbuj oszczędzać na radiatorze - Athlon wytwarza dużo ciepła. Najlepiej kupić radiator z dwoma wiatrakami, na przykład firmy HPIC (informacje: Disco Tech, tel. (022) 633 95 11 w. 2913).

Etap 3.

Zainstaluj dodatkową płytkę umożliwiającą przetaktowanie (informacje: na przykład www.overclockers.com). Płytkę należy zamontować w krótkim gnieździe listwowym (tzw. debug port) naprzeciw dwurzędowych kontaktów procesora (Slot A). Zależnie od typu instalowanej płytki może się okazać konieczne podłączenie jej do zasilacza. Za pomocą przełączników DIP (są umieszczone na zainstalowanej uprzednio płytce) ustaw następnie żądany stosunek częstotliwości i napięcie rdzenia. Informacje o tym, które przełączniki odpowiadają za poszczególne funkcje, znajdziesz w instrukcji obsługi dołączonej do płytki.

Etap 4.
Po zamontowaniu płytki i radiatora wsadź procesor do gniazda Slot A na płycie głównej. Następnie poddaj komputer obszernym testom. Jeśli system będzie pracował niestabilnie, spróbuj podnieść napięcie rdzenia (jak poprzednio, za pomocą przełącznika DIP). W naszych testach najlepsze okazało się napięcie rzędu 1,65 V (napięcie standardowe: 1,60 V).

Athlon po przetaktowaniu

W niektórych przypadkach przetaktowany Athlon sprawia, że system lub aplikacje Windows działają niestabilnie. Przyczyna może leżeć po stronie pamięci podręcznej drugiego poziomu. Zintegrowana na płytce procesora pracuje z częścią wewnętrznej częstotliwości układu. W przypadku Athlonów taktowanych z częstotliwością od 500 do 700 MHz stosunek częstotliwości wynosi 1/2:1, co daje 250 do 350 MHz częstotliwości pamięci podręcznej. W Athlonach 750 i 800 MHz zastosowano stosunek 2/5:1, co odpowiada częstotliwościom 300 i 320 MHz. Jeśli przetaktujesz Athlon przykładowo z 500 do 700 MHz, częstotliwość pamięci podręcznej wzrośnie z 250 do 350 MHz. Większość użytych układów pamięci podręcznej nie radzi sobie z tak wysoką częstotliwością (układy 4-nanosekundowe obsługują maksymalnie 1000/4 = 250 MHz, a układy 3,6-nanosekundowe 1000/3,6 = 277 MHz). Pamięć podręczna drugiego stopnia jest umieszczona po stronie radiatora. Aby odczytać wydajność w nanosekundach, trzeba usunąć dwa metalowe uchwyty znajdujące się z drugiej strony i zdjąć płytkę radiatora.

Opisany problem najlepiej rozwiązać programowo. Korzystając z freeware'owego narzędzia Wcpua2 (dostępne pod adresem www.h-oda.com, rozmiar pliku: 30 KB) możesz ustawić stosunek częstotliwości pamięci podręcznej w środowisku Windows. W przetaktowanych Athlonach zaleca się stosować 2/5:1 lub 1/3:1 (zależnie od modelu i przetaktowania). Ta metoda nie pomoże, gdy nie będziesz mógł uruchomić systemu Windows.

Profesjonalni użytkownicy komputerów mogą zmienić stosunek częstotliwości bezpośrednio na płycie głównej. Uwaga: poniższa metoda wymaga doskonałej wprawy i dobrego sprzętu lutowniczego. Układy SMD (Surface Mounted Devices) są bardzo małe i znajdują się blisko siebie. Aby uzyskać stosunek 2/5:1, trzeba wylutować oporniki R103, R106 i R111. Stosunek 1/3:1 otrzymasz, gdy wlutujesz oporniki R104 i R106 (SMD, 1 kΩ), po czym usuniesz oporniki R103 i R107 (R110 i R111 pozostają bez zmian).

Więcej mocy dla Athlona

Jeśli po zainstalowaniu Athlona system pracuje niestabilnie, sprawdź, czy komputer jest wyposażony w odpowiedni zasilacz. Procesor w znaczącym stopniu obciąża zasilacz, gdyż zależnie od częstotliwości pobiera dużo mocy: od 31 W (550 MHz) do 48 W (800 MHz). Oznacza to, że płyta główna musi udostępnić procesorowi prąd o natężeniu od 20 do 29,5 amperów. Praktyka wykazuje, że Athlony taktowane częstotliwością 650 MHz lub wyższą wymagają zasilacza, którego maksymalne obciążenie sięga co najmniej 300 W. Jeśli chcesz mieć rezerwę mocy (na przykład do zainstalowania wydajnej karty graficznej, akceleratora, kilku twardych dysków i nagrywarki), wybierz model oferujący 400 W.

Maksymalne obciążenie jest podane na zasilaczu; 230 czy 250 W w pececie z układem Athlon to stanowczo za mało. Powodem zawieszeń systemu mogą być również wahania napięcia, które występują w zasilaczach marnej jakości. Bieżące napięcie można kontrolować w wersjach BIOS-u, które oferują opcję System Health. Po wywołaniu można sprawdzić, czy napięcie jest utrzymywane na niezmiennym poziomie 3,3 V. Jeśli wahnięcia sięgają 0,2 V, a nawet więcej, warto kupić stabilniejszy zasilacz. Pod adresem www1.amd.com/athlon/power znajdziesz listę zasilaczy, które bezprob-lemowo współpracują z procesorem Athlon.

Miejsce na radiator

Gdy zechcesz zamontować wydajny radiator do Celerona PPGA, który jest instalowany na względnie niewielkiej podstawce Socket 370, może Ci zabraknąć miejsca. Niektóre radiatory wystają bowiem za podstawkę procesora, gdzie znajdują się elektroniczne podzespoły, na przykład masywne kondensatory. Jeżeli procesor jest zainstalowany bezpośrednio na płycie głównej z podstawką Socket 370, trzeba sięgnąć po pilnik, żeby zmieścić radiator. Jeśli natomiast masz płytę z gniazdem Slot 1 i procesor jest podłączony przez przejściówkę, wystarczy przelutować kondensatory na drugą stronę płytki

Skorzystaj w tym celu z lutownicy elektronicznej o niewielkiej mocy (wystarczy 15 W). Najpierw przyłóż radiator do przejściówki i sprawdź, które kondensatory przeszkadzają w zamontowaniu. Przed wylutowaniem zapamiętaj lub zanotuj położenie biegunów dodatnich i ujemnych (ujemne są oznaczone minusem). Tak samo trzeba podłączyć kondensatory z drugiej strony, w przeciwnym razie dojdzie do trwałego uszkodzenia elementu.

opr. JU/PO