Instrukcja Episkopatu Polski w sprawie duszpasterstwa małżeństw o różnej przynależności kościelnej

Episkopat Polski kierując się troską o dobro rodziny i pomyślny rozwój współżycia między chrześcijańskimi wyznaniami w naszym kraju, wydaje niniejszą INSTRUKCJĘ w sprawie opieki duszpasterskiej nad małżeństwami i rodzinami o różnej przynależności kościelnej. INSTRUKCJA dotyczy duszpasterstwa małżeństw i rodzin, w których spotykają się dwa różne wyznania chrześcijańskie ("mixta religio"). Natomiast w stosunku do małżeństw i rodzin, gdzie spotykają się wyznanie katolickie z religią niechrześcijańską ("disparitas cultus"), niniejsze dyrektywy mają odniesienie tylko na zasadzie analogii.
Wskazaniami INSTRUKCJI winni się kierować Duszpasterze zarówno w załatwianiu spraw związanych z zawarciem małżeństwa o różnej przynależności kościelnej jak i w sprawowaniu stałego duszpasterstwa nad takimi małżeństwami i rodzinami.

I. POTRZEBA DUSZPASTERSKIEJ OPIEKI NAD MAŁŻEŃSTWAMI O RÓŻNEJ PRZYNALEŻNOŚCI KOŚCIELNEJ

Potrzeba specjalnego duszpasterstwa małżeństw i rodzin o różnej przynależności kościelnej wystąpiła szczególnie w naszych czasach. Przemiany we współczesnym świecie (migracja ludności, kontakty międzyludzkie, urbanizacja) oraz niekiedy słabe uświadomienie religijne spowodowały wzrost liczby małżeństw o różnej przynależności kościelnej. Przy tym na tle dążeń do jedności w dzisiejszym chrześcijaństwie wystąpiły wyraźniej zarówno niebezpieczeństwa i napięcia, które stwarza różnica wyznania w dziele zbliżenia wyznań.
Z jednej strony widoczne są zagrożenia i niebezpieczeństwa dla samych partnerów i ich związku, a w konsekwencji dla społeczności kościelnych i pomyślnego współżycia wyznań. Przez brak pełnej jedności wiary bywa zagrożona wierność małżonków względem własnego Kościoła. Rozdźwięk w wierze może również prowadzić do zagrożenia wspólnoty życia małżeńskiego. Niejednolitość wyznania utrudnia wreszcie religijne wychowanie dzieci i rozwój autentycznej religijności w rodzinie.
Z drugiej strony harmonijnie żyjące małżeństwa i rodziny niejednolite wyznaniowo mogą i powinny się stać w dzisiejszym klimacie ekumenicznym płaszczyzną, na której będą przezwyciężone podziały. W atmosferze rodzinnej miłości łatwiej można osiągnąć poznanie odmiennych tradycji religijnych oraz obopólnie wzbogacać się autentycznymi wartościami religijnymi. Małżeństwa i rodziny o różnej przynależności kościelnej mogą się stać przykładem zgodnego dawania świadectwa Ewangelii.
Powyższe względy skłaniają do otoczenia specjalną opieką duszpasterską małżeństw i rodzin o różnej przynależności kościelnej.

II. PODSTAWY KOŚCIELNOPRAWNE DUSZPASTERSTWA MAŁŻEŃSTW O RÓŻNEJ PRZYNALEŻNOŚCI KOŚCIELNEJ

Niniejsza INSTRUKCJA opiera się na przepisach prawnych Kościoła katolickiego podanych w dekrecie II Soboru Watykańskiego o Ekumenizmie Unitatis redintegratio, w deklaracji tegoż Soboru o wolności religijnej Dignitatis humanae i w późniejszych dokumentach: w dekrecie Św. Kongregacji dla Kościoła Wschodniego Crescens matrimoniorum z dnia 22 II 196? r., a także w Kodeksie Prawa Kanonicznego, w szczególności w kanonach 1124-1129.
Ze względu na niebezpieczeństwa i trudności związane z małżeństwami o różnej przynależności kościelnej Kościół katolicki odradza ich zawierania. Ponieważ jednak wierni domagają się nieraz zawarcia takiego małżeństwa, Kościół określił bliżej w podanych wyżej dokumentach sytuację prawną małżeństw o różnej przynależności kościelnej oraz sformułował ogólne wytyczne duszpasterskie odnoszące się do ich przygotowania i zawierania.
Przepisy INSTRUKCJI należy stosować w łączności z normami podanymi w wyżej wymienionych dokumentach. Jeżeli INSTRUKCJA określa w nowy sposób jakiś przepis, jest to w niej wyraźnie zaznaczone. Ponieważ INSTRUKCJA nie rozwiązuje wszystkich szczegółowych kwestii, głównie z powodu braku jeszcze wspólnych uzgodnień z innymi Kościołami, duszpasterze winni zwracać się w trudniejszych wypadkach do swojej Kurii.

III. ZASADY OGÓLNE DUSZPASTERSTWA MAŁŻEŃSTW O RÓŻNEJ PRZYNALEŻNOŚCI KOŚCIELNEJ

1. Troską duszpasterską należy otoczyć samych małżonków i ich dzieci, a także rodziny obojga małżonków (rodziców, krewnych).

2. Duszpasterstwo małżeństw i rodzin o różnej przynależności kościelnej przewiduje opiekę indywidualną nad poszczególnymi rodzinami a także formę oddziaływania zespołowego.

3. Duszpasterstwo winno być prowadzone w duchu ekumenicznym, z podkreśleniem tego co łączy, poza wszelką polemiką; jednocześnie atoli należy się wystrzegać sztucznego zacierania różnic.

4. Duszpasterze powinni znać zasady wiary strony niekatolickiej oraz obowiązujące ją przepisy prawne i liturgiczne.

5. Wynikające na tle religijnych przekonań konflikty należy rozwiązywać w duchu szczerości i miłości.

6. Owocne duszpasterzowanie nad rodzinami o różnej przynależności kościelnej wymaga harmonijnej współpracy duszpasterzy obu wyznań. Pożądane jest, by formy i zakres wspólnego duszpasterzowania zostały uzgodnione między Kościołami. Kościół katolicki szanuje prawo również drugiego Kościoła do roztaczania opieki duszpasterskiej nad małżeństwami o różnej przynależności kościelnej. Duszpasterze zaś katoliccy powinni być otwarci na wspólpracę w tym względzie. Mają chętnie przyjmować inicjatywy drugiej strony i sami winni szukać odpowiedniej płaszczyzny dla wspólnego działania; zwłaszcza w sytuacjach konfliktowych niekiedy byłaby pożądana interwencja obu stron.

7. Wszystkie poczynania duszpasterskie winny mieć na względzie dobro wiary, małżeństwa i rodziny. Muszą one nawiązywać do sakramentalnej jedności Ludu Bożego. Chrześcijańskie małżeństwo o różnej przynależności kościelnej jest także "domowym kościołem", komórką Mistycznego Ciała Chrystusa.

8. Duszpasterstwo rodzin niejednolitych wyznaniowo stanowi specjalną dziedzinę i dlatego na jego usługach stoją nie tyle zwykle sposoby duszpasterzowania (np. ambona), co raczej sposoby i środki specjalne, o których będzie mowa niżej.

IV. WSKAZANIA DOTYCZĄCE PRZYGOTOWANIA DO MAŁŻEŃSTWA O RÓŻNEJ PRZYNALEŻNOŚCI KOŚCIELNEJ

1. Na wszystkich szczeblach katechizacji należy pouczyć, że katolicy zasadniczo powinni zawierać małżeństwa z wyznawcami własnego Kościoła; jednolitość bowiem wyznania służy dobru wiary, jedności małżeństwa i religijnemu wychowaniu dzieci. Na kursach przedmałżeńskich, dniach skupienia dla narzeczonych itp. powinna być omawiana problematyka małżeństwa o różnej przynależności kościelnej.

2. W sprawie wymagań prawnych związanych z uzyskaniem potrzebnego zezwolenia lub dotyczących formy liturgicznej, zapisu czy ewentualnej konwalidacji małżeństwa, należy przestrzegać przepisów podanych w "Instrukcji Episkopatu Polski o przygotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele Katolickim". Poza tym duszpasterze winni się kierować na etapie przygotowania do małżeństwa niejednolitego wyznaniowo dyrektywami, które się tutaj podaje.

3. Zgłaszających się nupturientów o różnej przynależności kościelnej trzeba pouczyć o jedności i nierozerwalności ważnie zawartego związku małżeńskiego (winna to uznać strona niekatolicka nawet, gdyby w jej wyznaniu był dopuszczalny rozwód), jak również o tym, że jedność wyznania w rodzinie jest ze wszech miar pożądana, gdyż jest fundamentem pokoju i pełnej wspólnoty, podczas gdy z różnicy wyznania wynikają poważne trudności, zwłaszcza dla religijnego wychowania dzieci. Pouczenia te jednak mają być wolne od niewłaściwego prozelityzmu i nie mogą naruszać zasady wolności sumienia w podejmowaniu decyzji przez nupturientów.

4. Gdy strona niekatolicka chce trwać przy swoim wyznaniu duszpasterz potraktuje tę decyzję lojalnie. W wypadku zaś, gdy wyrazi pragnienie przyjęcia wyznania katolickiego, należy dokładnie zbadać, czy ta decyzja jest dojrzała i czy została podjęta z pobudek religijnych. Tylko wtedy można rozpocząć przygotowania związane z przyjęciem do pełnej jedności z Kościołem katolickim. Z zasady czas tego przygotowania winien trwać dłużej niż trzy miesiące.

5. Jeśli zawarcie związku małżeńskiego zbiega się z przyjęciem do pełnej jedności kościelnej, należy:

a) pouczyć stronę niekatolicką by się zwróciła do dotychczasowego duszpasterza i poprosiła o potrzebne dokumenty (metryka chrztu i świadectwa wolnego stanu); w wypadku niemożliwości otrzymania tych dokumentów należy je sporządzić na podstawie zeznania zaprzysiężonych świadków; w razie wątpliwości co do ważności chrztu strony niekatolickiej Duszpasterz zwróci się do samej Kurii;

b) zażądać od obu stron świadectwa ukończenia kursu przedmałżeńskiego, względnie przeprowadzić taki kurs, zakończony sprawdzającym egzaminem;

c) przyjąć stronę niekatolicką do pełnej jedności kościelnej według nowej, skróconej formuły wyznania wiary (formuła w załączeniu);

d) Po wygłoszeniu zapowiedzi (w Kościele katolickim) pobłogosławić związek małżeński w zwykły sposób.

6. Jeśli strona niekatolicka pragnie pozostać w swojej wierze i chce zawrzeć związek małżeński w Kościele katolickim, należy:

a) pouczyć stronę niekatolicką o obowiązku niezwłocznego zgłoszenia do swego duszpasterza w celu załatwienia wymagań prawnych jej Kościoła i uzyskania potrzebnych dokumentów (jak wyżej p. 5a);

b) zażądać od strony katolickiej świadectwa ukończenia kursu przedmałżeńskiego, od strony niekatolickiej ewentualnego uzupełnienia wymaganej wiedzy w zakresie małżeństwa i rodziny;

c) przyjąć od strony katolickiej złożone na piśmie w trzech egzemplarzach oświadczenie, że uczyni wszystko, aby odsunąć od siebie niebezpieczeństwo utraty wiary oraz szczere przyrzeczenie, że uczyni wszystko, co w jej mocy, aby wszystkie dzieci zostały chrzczone i wychowane w Kościele katolickim, następnie powiadomić drugą stronę o oświadczeniu i przyrzeczeniu złożonym przez stronę katolicką; potem pouczyć obie strony o celach i istotnych przymiotach małżeństwa (kan. 1125 KPK); jeden egzemplarz przysłać ordynariuszowi, drugi zachować w parafii, a trzeci wręczyć stronom; gdyby strona katolicka nie chciała złożyć wymaganych oświadczeń i przyrzeczeń, sprawy należy zaniechać; w przypadku, gdy strona niekatolicka nie akceptuje oświadczenia i przyrzeczenia stronykatolickiej a wręcz stwierdza, że nie dopuści do ich realizacji, o b y d w i e strony mają podjąć decyzję wspólną i dopiero wtedy, jeśli będzie potrzeba duszpasterz zwróci się do ordynariusza;

d) przypomnieć obu stronom o obowiązku przestrzegania zasad etyki małżeńskiej, wynikającej z prawa naturalnego (w zagadnieniu antykoncepcji, przerywania ciąży, rozwodu);

e) skierować w imieniu narzeczonych do ordynariusza prośbę o zezwolenie na zawarcie małżeństwa (kan. 1124 KPK);

f) po otrzymaniu od ordynariusza zezwolenia pobłogosławić związek małżeński; jeśli druga strona jest wyznania prawosławnego, ślub może się odbyć podczas Mszy św. i oboje nupturienci o ile są w stanie łaski uświęcającej mogą przystąpić do Komunii św. bez specjalnego pozwolenia ordynariusza jeśli druga strona należy do innego wyznania, konieczny jest pozwolenie ordynariusza, by ślub mógł się odbyć podczas Mszy św. W obrzędzie ślubnym małżeństwa o różnej przynależności kościelnej dozwolony jest, bez specjalnego pozwolenia ordynariusza, udział duszpasterza niekatolickiego, ograniczający się jednak do czytania Pisma św. i do ewentualnego przemówienia, jeśli duszpasterz katolicki uzna, że nie wywoła to zgorszenia parafian; zabronione jest, aby asystujący duchowny katolicki i niekatolicki stosować równocześnie własny obrzęd i pytać o wyrażenie zgody strony; zabrania się również stosowania innego religijnego zawarcia tegoż małżeństwa w celu wyrażenia lub odnowienia zgody małżeńskiej (kan. 1127 § 3 KPK).

7. W wypadku, gdy strona niekatolicka wyrazi stanowczą wolę zawarcia związku małżeńskiego w swoim Kościele, a strona katolicka zgadza się, by ich ślub odbył się w tamtym Kościele, to wtedy:

a) Duszpasterz przypomni stronie katolickiej, że obowiązuje ją zachowanie kanonicznej formy małżeństwa i pouczy obie strony o ewentualnych konsekwencjach niezachowania tej formy (nieważności związku lub jeśli ślub był zawarty w Kościele prawosławnym brak godziwości, komplikacje z chrztem dzieci, zagrożenie nierozerwalności małżeństwa);

b) jeśli strony będą trwać nadal przy swojej decyzji zawarcia małżeństwa w Kościele niekatolickim, duszpasterz pouczy stronę katolicką o obowiązku uzyskania za pośrednictwem własnego proboszcza, u ordynariusza zezwolenia na zawarcie małżeństwa mieszanego oraz dyspensy od formy kanonicznej;

c) duszpasterz przeprowadzi czynności związane z protokołem rozmów kanonicznoduszpasterskich przed zawarciem małżeństwa przynajmniej ze stroną katolicką (jeśli strona niekatolicka nie wyraziła woli przybycia) i po odpowiednim przygotowaniu (kan. 1063-1070) zwróci się do ordynariusza o zezwolenie na zawarcie małżeństwa mieszanego oraz o dyspensę od zachowania kanonicznej formy zawarcia małżeństwa (kan 1127 § 2). Następnie duszpasterz wyda stronie katolickiej odpowiednie dokumenty dotyczące chrztu, bierzmowania, stanu wolnego, uczestnictwa w kursie przedmałżeńskim wraz z odpisem dyspensy od formy kanonicznej zawarcia małżeństwa.

8. Jeśli katolik lub katoliczka zawrą związek małżeński w innym Kościele bez uzyskania zezwolenia i dyspensy, duszpasterz będzie się starał pomóc im do naprawienia tego stanu rzeczy. W wypadku zawarcia takiego związku małżeńskiego w Kościele prawosławnym należy nakłonić stronę katolicką do naprawienia winy względem swego Kościoła w sakramencie pokuty, zażądawszy uprzednio złożenia w kancelarii parafialnej post factum oświadczenia i przyrzeczenia (jak wyżej IV p. 6c). Duszpasterz odnotuje też fakt ślubu w metryce chrztu, najlepiej na podstawie dokumentu wydanego przez proboszcza prawosławnego, a jeśli nie można tego uzyskać na podstawie zaprzysiężonego zeznania. W wypadku zaś zawarcia związku małżeńskiego w innym Kościele duszpasterz pomoże stronie katolickiej do uzyskania u ordynariusza dekretu uważniającego małżeństwo.

9. Gdyby strona katolicka zdecydowała się wystąpić z Kościoła oraz przyjąć inne wyznanie i prosiła o potrzebne do zawarcia małżeństwa dokumenty, duszpasterz powinien je wydać. Jednak w tym wypadku duszpasterz miałby ścisły obowiązek sumienia podjąć wszelkie stosowne wysiłki (pouczenie, prośba, upomnienie), aby ją powstrzymać od tego kroku.

10. Z zasady należy powiadomić drugi Kościół o zawarciu małżeństwa mieszanego o różnej przynależności kościelnej.

V. WSKAZANIA DOTYCZĄC STAŁEGO DUSZPASTERSTWA MAŁŻEŃSTW O RÓŻNEJ PRZYNALEŻNOŚCI KOŚCIELNEJ

1. Pielęgnowanie wiary i wiedzy religijnej

Wzgląd na szczególną sytuację małżeństw o różnej przynależności kościelnej winien skłaniać duszpasterza do specjalnej troski o życie wiary i poziom wiedzy religijnej obu małżonków i ich dzieci;

a) duszpasterze powinni być zorientowani co do postawy religijnej i poziomu życia moralnego obu stron;

b) duszpasterze winni utwierdzać rodziców i dzieci w postawie posłuszeństwa nauce Chrystusa oraz wierności sumieniu, jednocześnie pomagając im do pogłębienia osobistej wiary;

c) duszpasterze winni budzić u obu małżonków poczucie odpowiedzialności za życie religijne całej rodziny;

d) duszpasterze będą chętnie służyli pomocą w wyjaśnianiu problemów religijnych, gdy małżonkowie okażą się nie dość kompetentni, a także wtedy, gdy będzie chodziło o należyte pouczenie dzieci w rzeczach wiary lub o autentyczną prezentację własnej tradycji religijnej wobec drugiej strony;

e) należy organizować dla małżeństw o różnej przynależności kościelnej pogadanki, które służyłyby poznaniu tradycji religijnej obu wyznań. Łatwiej bowiem można uniknąć niebezpieczeństwa indyferentyzmu przez należyte poznanie doktryn i tradycji niż trwanie w nieświadomości;

f) wskazane byłoby organizowanie wspólnot międzywyznanionych dla wymiany doświadczenia i wzajemnej pomocy w rozwiązywaniu powstających problemów.

2. Kształcenie postaw moralnych

Szczególną troską duszpasterską musi być objęta również sprawa kształtowania postaw moralnych obu małżonków.

a) Należy budzić u małżonków przekonanie, że istotne znaczenie dla ich małżeńskiej wspólnoty ma, obok głębokiej i żarliwej wiary, dawane świadectwo na co dzień miłości. Uprzedzająca dobroć, pełna szlachetnej wyrozumiałości jest koniecznym elementem klimatu, w jakim powinno przebiegać współżycie rodziny o różnym wyznaniu jej członków.

b) Lojalność i poszanowanie przekonań drugiej strony oraz troska o dobre współżycie nie zwalnia jednak katolika od przestrzegania zasad moralności własnego wyznania również w tym wypadku, gdy zaistnieje rozbieżność pomiędzy wymaganiami jednego i drugiego Kościoła.

3. Organizowanie praktyk religijnych i obchodów świąt

a) Wspólne dla obu wyznań elementy wiary powinny znajdować swój wyraz w życiu religijnym całej rodziny (lektura Pisma św., modlitwa, emblematy religijne).

b) Na ile to możliwe pożądane byłyby wspólne praktyki religijne jak np. wieczorna modlitwa. Szczególnie wspólne rozważanie Słowa Bożego mogłoby służyć lepszemu i zgodnemu jego rozumieniu.

c) W obchodzeniu świąt należy brać pod uwagę tradycję obu wyznań, odnosząc się ze szczerym szacunkiem do zwyczajów religijnych drugiego wyznania.

d) Kwestię rozbieżności terminów świąt (katolicyzm-prawosławie) należy rozwiązać w ten sposób, by w życiu rodziny znajdowały wyraz również święta drugiego wyznania (życzenia, wspólny posiłek; zwolnienie z zajęć, powstrzymanie się od niektórych prac).

4. Więź z Kościołem współmałżonka

a) Duszpasterz powinien budzić u małżonka katolickiego zrozumienie i życzliwość wobec zaangażowania się drugiej strony w sprawy i potrzeby jej Kościoła.

b) Strona katolicka powinna traktować wizytę duszpasterską duchownego współmałżonka jako odwiedziny całej rodziny.

c) Podtrzymaniu właściwych więzi z Kościołem drugiej strony może służyć między innymi wspólny udział małżonków i dzieci w nabożeństwach ekumenicznych, a w szczególnych wypadkach w liturgii Kościoła współmałżonka, zawsze jednak w zgodzie z obowiązującymi przepisami.

d) W wyjątkowych wypadkach jeśli przez dłuższy czas strona katolicka nie ma fizycznej lub moralnej możliwości udziału w niedzielnej Mszy św. w świątyni katolickiej, a blisko znajduje się świątynia wyznania współmałżonka, może wziąć udział w nabożeństwie liturgicznym w tej świątyni, po uprzednim jednak uzgodnieniu tego z własnym Duszpasterzem (w wypadku Kościoła prawosławnego strona katolicka mogłaby również przyjąć Komunię św.).

5. Chrzest i wychowanie dzieci

a) Wychowanie jednego dziecka w jednym wyznaniu a drugiego w innym byłoby utrwaleniem podziału wyznaniowego w rodzinie; łatwo też mogłoby się stać podłożem indyferentyzmu. Dlatego Kościół katolicki żąda od swych wiernych przyrzeczenia, że dołożą wszelkich starań, by wszystkie dzieci w ich małżeństwie były ochrzczone i wychowane w wierze katolickiej.

b) W wypadku, gdy strona niekatolicka nie respektowała zobowiązań strony katolickiej, strona katolicka powinna zrobić wszystko, co w jej mocy, by dobro wiary dziecka nie poniosło uszczerbku. Ewentualne spory w tym względzie winny być traktowane przez duszpasterzy z najwyższą delikatnością i miłością.

c) Przed chrztem dziecka rodzice i chrzestni muszą być szczególnie starannie przygotowani przez katechezę specjalnie im poświęconą.

d) Chrzestni winni być dobierani ze szczególną troską, ponieważ mogą im przypaść w udziale ważne zadania nie tylko w stosunku do dziecka, ale także wobec całej rodziny. Chrzestnymi mogą być tylko katolicy. Osoba niekatolicka może być tylko świadkiem chrztu, występując obok chrzestnego lub chrzestnej (kan. 874 § 1 p. 3 i § 2 KPK).

e) Przekazywanie wiary dzieciom jest wspólnym obowiązkiem obojga rodziców. We wszystkich sprawach, gdzie zachodzi zasadnicza zgodność obu wyznań, rodzice będą kształtować wspólnie swoje dzieci. Zasada jednak współdziałania w religijnym wychowaniu dzieci wymaga, by małżonek, którego dzieci zostały ochrzczone w drugim Kościele i są wychowane według zasad tamtego Kościoła, nie czuł się i w tym wypadku zwolniony od zadań wychowawczych. Jego wpływ wychowawczy będzie się wyrażał m. in. w przykładnym życiu według wiary oraz w pielęgnowaniu modlitwy rodzinnej.

VI. MAŁŻEŃSTWA O RÓŻNEJ PRZYNALEŻNOŚCI KOŚCIELNEJ W SŁUŻBIE DĄŻEŃ EKUMENICZNYCH

a) Harmonijne współżycie w rodzinach o różnej przynależności kościelnej winno się stać wzorem dla chrześcijan w ich ekumenicznych dążeniach. Opieka zaś duszpasterska nad rodzinami o różnej przynależności kościelnej powinna być prowadzona tak, by służyła dalszym osiągnięciom na drodze do jedności.

b) Należy pomagać rodzinom o różnej przynależności kościelnej w radosnym odkrywaniu tego wszystkiego co łączy Kościoły. W odniesieniu zaś do elementów odmiennych trzeba ukazywać, że często są one względem siebie komplementarne i jako takie mogą pomagać do pełniejszego odczytania prawdy objawionej.

c) Duszpasterze winni uwrażliwiać małżonków na wartości religijno-moralne, które może ubogacić druga strona. Małżonkowie mogą korzystać z formuł modlitewnych i pieśni drugiego wyznania, o ile nie wnoszą one różnic dogmatycznych.

d) Modlitwa o jedność chrześcijan ma być "wołaniem nieustannym" w codziennych wspólnych praktykach religijnych.

e) Rodziny o różnej przynależności kościelnej powinny wykazywać szczególną gorliwość w organizowaniu spotkań ekumenicznych w Tygodniu Powszechnej Modlitwy o jedność chrześcijan, w Oktawie Zesłania Ducha Świętego lub przy innych okazjach.

f) W rodzinach o różnej przynależności kościelnej powinni wzrastać chrześcijanie oddani sprawie jedności Kościoła.

Zakończenie

INSTRUKCJA, służąc pomocą w rozwiązywaniu konkretnych problemów, ma wprowadzić jednolitą praktykę duszpasterską w stosunku do małżeństw i rodzin o różnej przynależności kościelnej w całym kraju.
Episkopat, kierując niniejszą INSTRUKCJĄ do duszpasterzy katolickich, jednocześnie żywi nadzieję, że inne Kościoły chrześcijańskie w Polsce wydadzą dla swoich duszpasterzy analogiczne wskazania, podyktowane troską o dobro wiary i naszych rodzin.

Warszawa, dnia 11 marca 1987 r.
Instrukcja została przyjęta na 219 Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski (10-11 marca 1987 r. ).

Józef Kard. Glemp

Prymas Polski
Przewodniczący Konferencji Episkopatu

bp Alfons Nossol
Przewodniczący Komisji do Spraw Ekumenizmu

DEKRET

"Instrukcję Episkopatu Polski w sprawie Duszpasterstwa Małżeństw o różnej przynależności kościelnej" przyjętą i zatwierdzoną na 219 Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski w dniu 11 marca 1987 r. w Warszawie, ogłaszam jak obowiązującą we wszystkich Diecezjach Polskich.

Warszawa, 14 marca 1987 r.

nr 829/87/P

+ Józef Kard. Glemp

Przewodniczący Konferencji Episkopatu
Prymas Polski

opr. mg/mg