Rozwijajcie dialog ze współczesną kulturą

17 lutego Ojciec Święty spotkał się w Sali Papieży z redakcją i współpracownikami «La Civiltà Cattolica». Pismo to zostało założone w 1850 r. przez jezuitów; miało służyć Stolicy Apostolskiej, bronić katolicyzmu, szerzyć katolicką naukę społeczną i inspirować współczesną kulturę myślą chrześcijańską. Po Soborze Watykańskim II redaktorzy periodyku, którymi są jezuici, aktywnie włączyli się w dialog Kościoła ze światem. Czasopismo kulturalne, takie «jak 'La Civiltà Cattolica' — powiedział Benedykt XVI — winno (...) uczestniczyć we współczesnej debacie kulturalnej, zarówno aby ukazywać w sposób poważny i zarazem popularny prawdy wiary chrześcijańskiej, jasno i zgodnie z Magisterium Kościoła, jak i bronić — unikając ducha polemicznego — prawdy, czasem zniekształcanej również z powodu bezpodstawnych oskarżeń pod adresem wspólnoty kościelnej».

Drodzy Pisarze z zespołu redakcyjnego «La Civiltà Cattolica»!

Z radością przyjmuję was i wszystkich, którzy na różne sposoby z wami współpracują. Znam i cenię działalność, jaką czasopismo prowadzi w służbie Kościoła od 1850 r., kiedy to mój czcigodny poprzednik bł. Pius IX powołał je «na stałe» i nadał mu specjalny statut, ustanawiający szczególną więź ze Stolicą Apostolską. Było to wyrazem szczególnego zaufania papieży, moich poprzedników, do czasopisma, ale zawiera się w tym również wezwanie, abyście dochowywali wierności wskazaniom Stolicy Apostolskiej. Pośród burzliwych zmian historycznych wspomniana więź była zawsze podtrzymywana, czego świadectwem są dowody uznania, jakie papieże dawali czasopismu przez 155 lat jego istnienia. Z dokumentów tych wynika, w istocie, z jakim zainteresowaniem śledzili oni, i nadal śledzą, pracę «La Civiltà Cattolica», uznając jej przydatność dla dobra Kościoła i doceniając jej stałą wierność wytycznym jego Magisterium.

W naszych czasach, kiedy Pan Jezus wzywa swój Kościół do głoszenia z nowym zapałem Ewangelii zbawienia, nie można czuć się zwolnionym z poszukiwania nowych sposobów podejścia do historycznej sytuacji, w jakiej żyją dzisiaj ludzie, pozwalających skutecznie ukazywać im orędzie Dobrej Nowiny. Dlatego też «La Civiltà Cattolica», aby pozostać wierna swojej naturze i swoim zadaniom, będzie się stale odnawiać, odczytując właściwie «znaki czasów». W rzeczywistości dzisiaj coraz bardziej dominuje kultura charakteryzująca się indywidualistycznym relatywizmem i pozytywistycznym scjentyzmem, a zatem kultura z zasady zamknięta na Boga i na Jego prawo moralne, nawet jeżeli nie zawsze z założenia wroga chrześcijaństwu. Dlatego katolicy muszą dołożyć wielkich starań, by rozwijać dialog ze współczesną kulturą i otwierać ją na trwałe wartości transcendencji.

W tych staraniach człowiek wierzący korzysta ze środków, jakich dostarczają wiara i rozum: na pierwszy rzut oka środki te wydają się niezbyt odpowiednie, a jednak stają się skuteczne dzięki mocy Boga, którego drogi są dalekie od władzy i sukcesu. Z drugiej strony, nie należy zapominać, że w dzisiejszym świecie jest również wiele znaków nadziei, będących owocem działania Ducha w dziejach. Do nich należy, na przykład, nowa wrażliwość na wartości religijne tak wielu osób, nowe zainteresowanie Pismem Świętym, poszanowanie praw człowieka, w stopniu większym niż to miało miejsce do niedawna, wola dialogu z innymi religiami. W szczególności wiara w Jezusa może pomóc wielu ludziom w zrozumieniu sensu życia i ludzkiego losu, ukazując im owe punkty odniesienia, których często brakuje w rozgorączkowanym i zdezorientowanym świecie.

Głos Kościoła

Tu zatem jest miejsce misji czasopisma kulturalnego, takiego jak «La Civiltà Cattolica»: winno ono uczestniczyć we współczesnej debacie kulturalnej, zarówno aby ukazywać w sposób poważny i zarazem popularny prawdy wiary chrześcijańskiej, jasno i zgodnie z Magisterium Kościoła, jak i bronić — unikając ducha polemicznego — prawdy, czasem zniekształcanej również z powodu bezpodstawnych oskarżeń pod adresem wspólnoty kościelnej. Chciałbym zwrócić uwagę, że latarnią na drodze, którą ma przemierzać «La Civiltà Cattolica», jest Sobór Watykański II. Bogactwo doktrynalne i duszpasterskie Soboru — zwłaszcza jego podstawowa inspiracja — nie zostały jeszcze w pełni przyswojone przez wspólnotę chrześcijańską, choć minęło już czterdzieści lat od jego zakończenia. Niewątpliwie stał się on dla Kościoła impulsem pozwalającym mu się odnowić i przygotować do odpowiedzenia we właściwy sposób na nowe problemy, jakie stawia przed ludźmi naszych czasów współczesna kultura. Z drugiej strony, myśl Soboru Watykańskiego II została rozwinięta przez wiele dokumentów doktrynalnych i duszpasterskich, które Stolica Apostolska i Konferencje Episkopatów różnych narodów opublikowały na temat pojawiających się ostatnio problemów. Dokumenty te są zawsze żywym źródłem, z którego «La Civiltà Cattolica» może czerpać w swojej pracy. Chodzi o szerzenie i wspieranie działalności Kościoła we wszystkich dziedzinach, w których pełni swą misję. Szczególną uwagę czasopismo winno zwrócić na upowszechnianie społecznej nauki Kościoła; jest to jeden z tematów, któremu ono poświęcało wiele miejsca w ciągu 155 lat swojego istnienia.

Na zakończenie naszego spotkania pragnę dać wyraz zaufaniu, jakim Stolica Apostolska darzy wasze czasopismo, i przekonaniu, że wszyscy jego redaktorzy i współpracownicy, biorąc przykład z poprzedników, potrafią odpowiedzieć na to zaufanie z radością, wiernie i w duchu służby. Powierzając dzieło «La Civiltà Cattolica» Maryi, Stolicy Mądrości, udzielam specjalnego Błogosławieństwa Apostolskiego wam wszystkim, redaktorom i współpracownikom czasopisma, a także wszystkim jego wiernym czytelnikom.

opr. mg/mg