Przemówienia i inne teksty z papieskiej podróży do Polski 1999
W okresie II wojny światowej wierzący byli przedmiotem «nienawiści do wiary» nazizmu hitlerowskiego, który uważał Kościół za największą przeszkodę w budowaniu systemu opartego na wizji człowieka pozbawionej wymiaru nadprzyrodzonego i przesyconej nienawiścią.
Błogosławieni męczennicy pochodzą z 18 diecezji, ordynariatu polowego i 22 rodzin zakonnych. Jest pośród nich 3 biskupów, 52 kapłanów diecezjalnych, 26 kapłanów zakonnych, 3 kleryków, 7 braci zakonnych, 8 sióstr zakonnych i 9 osób świeckich.
Abp Antoni Julian Nowowiejski (1858-1941), biskup płocki, znakomity liturgista, historyk, animator studiów kościelnych w odrodzonej po rozbiorach Polsce. Aresztowano go w 1940 r. razem z grupą duchownych z Płocka i osadzono w obozie koncentracyjnym w Działdowie. Strażnicy obozu prześcigali się w upokarzaniu 83-letniego biskupa. Był torturowany m.in. za odmowę podeptania swego biskupiego krzyża rzuconego w błoto. W czasie męki potajemnie błogosławił innych skazańców, zachęcając ich, by wszystko przyjmowali jako wolę Bożą. Zmarł 28 maja 1941 r. w obozie na skutek ustawicznego, wyrafinowanego maltretowania.
Ks. Henryk Kaczorowski (1888-1942), rektor Seminarium Duchownego we Włocławku, uczony, żarliwy wychowawca kapłanów. Aresztowany w 1939 r., heroicznie pozostał wierny swej misji do końca. Poniósł śmierć w komorze gazowej, wywieziony z obozu w Dachau w tzw. «transporcie inwalidzkim» 6 maja 1942 r. Świadkowie zachowali w pamięci znamienny epizod z ostatnich chwil w obozie. Ks. Kaczorowski, korzystając z chwilowej nieuwagi strażników, zbliżył się do ogrodzenia z drutu, za którym stała grupa więźniów. Do jednego z nich powiedział: «Powiedz wszystkim, by się nie martwili o nas. My się nie łudzimy; wiemy co nas czeka», i zacytował słowa Psalmu 22, które często miał na ustach: «Pan mym pasterzem, nie brak mi niczego». Potem dodał: «Przyjmujemy z ręki Bożej to, co nas dotyka. Módlcie się za nas, abyśmy wytrwali, a my także za was będziemy modlili się tam, w górze».
O. Anicet Kopliński (1875-1941), kapucyn, apostoł miłosierdzia na terenie Warszawy, już za życia był otoczony sławą świętości. Nazywano go niekiedy św. Franciszkiem z Warszawy. Aresztowany w 1941 r., nie próbował się ratować, choć mógł odwołać się do swego niemieckiego pochodzenia. Zginął w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Swe cierpienie włączał do modlitwy i starał się naśladować Mistrza z Nazaretu. Często mówił do współbraci więźniów: «Musimy do końca wypić ten kielich goryczy».
Marianna Biernacka (1888-1943), wierna świecka obdarzona głęboką wiarą. Prosta, szlachetna niewiasta, dla której Bóg i Boże prawo były wartościami najwyższymi, ponad wszelkie sprawy z wolnością i życiem włącznie. W porywie miłości ofiarowała swoje życie, aby uratować przed rozstrzelaniem brzemienną synową i dziecko, które miało się narodzić. Została rozstrzelana 13 lipca 1943 r. w Naumowiczach k. Grodna. Swoją miłością uratowała dwie istoty przed niszczącą nienawiścią.
Abp Antoni Julian Nowowiejski, ks. Henryk Kaczorowski, o. Anicet Kopliński i Marianna Biernacka przewodzą wielkiemu gronu heroicznych świadków wiary, którym zadano śmierć z nienawiści do wiary, w różnych okolicznościach i miejscach, na sposób gwałtowny czy w następstwie udręk więzienia.
108 błogosławionych ukazuje obraz Kościoła w Polsce, który w czasie prześladowania za wiarę złożył świadectwo wierności Bogu i Jego Prawu, łącząc ofiarę swojego życia z Ofiarą Zbawiciela. Ich ofiara pozostaje ciągle żywa, wzmacnia naszą wiarę i jest dojrzałym owocem posiewu przelanej krwi św. Wojciecha, biskupa i męczennika.
Poniżej podajemy wykaz wszystkich męczenników (według kolejności na liście w procesie) beatyfikowanych 13 czerwca 1999 r. przez Jana Pawła II.
Białystok
1. Ks. Mieczysław Bohatkiewicz (1904-1942), rozstrzelany w Berezweczu k. Głębokiego (dziś Białoruś).
2. Ks. Władysław Maćkowiak (1910-1942), rozstrzelany w Berezweczu k. Głębokiego (dziś Białoruś).
3. Ks. Stanisław Pyrtek (1913-1942), rozstrzelany w Berezweczu k. Głębokiego (dziś Białoruś).
Częstochowa
4. Ks. Maksymilian Binkiewicz (1908-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
5. Ks. Ludwik Gietyngier (1904-1941), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Drohiczyn
6. Ks. Antoni Beszta-Borowski (1880-1943), rozstrzelany w pobliżu Bielska Podlaskiego.
Gdańsk
7. Ks. Marian Górecki (1903-1940), rozstrzelany w obozie koncentracyjnym w Stutthofie.
8. Ks. Bronisław Komorowski (1889-1940), rozstrzelany w obozie koncentracyjnym w Stutthofie.
9. Ks. Franciszek Rogaczewski (1892-1940), rozstrzelany w pobliżu obozu koncentracyjnego w Stytthofie.
Gniezno
10. Ks. Jan Nepomucen Chrzan (1885-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
11. Ks. Franciszek Dachtera (1910-1944), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
12. Ks. Władysław Demski (1884-1940), zmarł w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen.
13. Ks. Stanisław Kubski (1876-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie do Hartheim k. Linzu.
14. Ks. Władysław Mączkowski (1911-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
15. Ks. Marian Skrzypczak (1909-1939), zamordowany w Płonkowie.
16. Ks. Aleksy Sobaszek (1895-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
17. Ks. Antoni Świadek (1909-1945), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Kalisz
18. Franciszek Stryjas (1882-1944), ojciec rodziny, zmarł w więzieniu w Kaliszu.
Katowice
19. Ks. Józef Czempiel (1883-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie.
20. Ks. Emil Szramek (1887-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Kielce
21. Ks. Józef Pawłowski (1890-1942), powieszony w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Kraków
22. Ks. Piotr Edward Dańkowski (1908-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
Lublin
23. Bp Władysław Goral (1898-1945), zmarł w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen.
24. Ks. Kazimierz Gostyński (1884-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie.
25. Ks. Stanisław Mysakowski (1896-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie.
26. Ks. Zygmunt Pisarski (1902-1943), zastrzelony w czasie transportu do więzienia w Gdeszynie k. Hrubieszowa.
27. Stanisław Starowieyski (1895-1941), ojciec rodziny, zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
28. Ks. Antoni Zawistowski (1882-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Łomża
29. Ks. Adam Bargielski (1903-1942), zamordowany w obozie koncentracyjnym w Dachau.
30. Marianna Biernacka (1888-1943), wierna świecka, rozstrzelana w Naumowiczach k. Grodna.
31. Ks. Michał Piaszczyński (1885-1940), zmarł w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen.
32. Abp Antoni Julian Nowowiejski (1858-1941), zmarł w obozie koncentracyjnym w Działdowie.
33. Bp Leon Wetmański (1886-1941), zmarł w obozie koncentracyjnym w Działdowie.
Poznań
34. Ks. Marian Konopiński (1907-1943), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
35. Ks. Józef Kut (1905-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
36. Ks. Włodzimierz Laskowski (1886-1940), zamordowany w obozie w Gusen.
37. Ks. Narcyz Putz (1877-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
38. Natalia Tułasiewicz (1906-1945), nauczycielka, poniosła śmierć w komorze gazowej w Ravensbrück.
Radom
39. Ks. Kazimierz Grelewski (1907-1942), powieszony w obozie koncentracyjnym w Dachau.
40. Ks. Stefan Grelewski (1899-1941), brat ks. Kazimierza, zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
41. Ks. Franciszek Rosłaniec (1889-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie.
42. Ks. Bolesław Strzelecki (1896-1941), zmarł w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
43. Ks. Kazimierz Sykulski (1882-1941), rozstrzelany w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
Sandomierz
44. Ks. Antoni Rewera (1869-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Tarnów
45. Ks. Roman Sitko (1880-1942), zginął w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
Warszawa
46. Ks. Roman Archutowski (1882-1943), zmarł w obozie koncentracyjnym na Majdanku.
47. Ks. Edward Detkens (1885-1942), wywieziony z obozu w Dachau na zagazowanie.
48. Ks. Michał Oziębłowski (1900-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
49. Ks. Zygmunt Sajna (1897-1940), rozstrzelany w Palmirach k. Warszawy.
50. Ks. Michał Woźniak (1875-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Włocławek
51. Tadeusz Dulny (1914-1942), alumn IV roku seminarium, zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
52. Ks. Edward Grzymała (1906-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie.
53. Ks. Henryk Hlebowicz (1904-1941), rozstrzelany w Borysowie.
54. Ks. Dominik Jędrzejewski (1886-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
55. Ks. Henryk Kaczorowski (1888-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie.
56. Bronisław Kostkowski (1915-1942), alumn seminarium, zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
57. Ks. Józef Kurzawa (1910-1940), zamordowany w pobliżu Witowa.
58. Ks. Wincenty Matuszewski (1869-1940), zamordowany w pobliżu Witowa.
59. Ks. Leon Nowakowski (1913-1939), student teologii, rozstrzelany w Piotrkowie Kujawskim.
60. Ks. Józef Straszewski (1885-1942), wywieziony z Dachau na zagazowanie.
Ordynariat polowy
61. Ks. Władysław Miegoń (1892-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Zakony i zgromadzenia zakonne
Dominikanie OP
62. O. Michał Czartoryski (1897-1944), rozstrzelany podczas Powstania Warszawskiego.
63. S. Julia Rodzińska (1899-1945), zmarła w obozie koncentracyjnym w Stutthofie.
Franciszkanie OFM
64. O. Krystyn Gondek (1909-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
65. Br. Marcin Oprządek (1884-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie do Hartheim k. Linzu.
66. O. Anastazy Jakub Pankiewicz (1882-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie.
67. O. Narcyz Turchan (1879-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
68. Br. Brunon Zembol (1905-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Franciszkanie konwentualni OFMConv. (Niepokalanów)
69. O. Jan Antonin Bajewski (1915-1941), zmarł w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
70. O. Ludwik Pius Bartosik (1909-1941), zmarł w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
71. O. Józef Innocenty Guz (1890-1940), zamordowany w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen.
72. O. Józef Achilles Puchała (1911-1943), zamordowany w Borowikowszczyźnie.
73. O. Karol Herman Stępień (1910-1943), zamordowany w Borowikowszczyźnie wraz z o. Puchałą.
74. Br. Stanisław Tymoteusz Trojanowski (1908-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
75. Br. Piotr Bonifacy Żukowski (1913-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
Kapucyni OFMCap.
76. Br. Fidelis Chojnacki (1906-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
77. Br. Symforian Ducki (1888-1942), zamordowany w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
78. O. Anicet Kopliński (1875-1941), poniósł śmierć w komorze gazowej w Oświęcimiu.
79. O. Henryk Krzysztofik (1908-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
80. O. Florian Stępniak (1912-1942), wywieziony z obozu koncentracyjnego w Dachau na zagazowanie.
Karmelici bosi OCD
81. O. Alfons Maria Mazurek (1891-1944), rozstrzelany w Nawojowej Górze.
Karmelici OC
82. O. Hilary Paweł Januszewski (1909-1945), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Klaryski-kapucynki
83. S. Maria Teresa Kowalska (1902-1941), zmarła w obozie koncentracyjnym w Działdowie.
Marianie MIC
84. Ks. Jerzy Kaszyra (1904-1943), spalony w drewnianej chacie w Rosicy wraz z grupą osób.
85. Ks. Antoni Leszczewicz (1890-1943), spalony w stajni w Rosicy wraz z grupą ok. 380 osób.
Michalici CSMA
86. Ks. Władysław Błądziński (1908-1944), zginął w Gross-Rosen.
87. Ks. Wojciech Nierychlewski (1903-1942), zginął w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
Oblaci OMI
88. O. Józef Cebula (1902-1941), rozstrzelany w obozie koncentracyjnym w Mauthausen.
Niepokalanki SIC
89. S. Maria Ewa od Opatrzności Bogumiła Noiszewska (1885-1942), rozstrzelana w Słonimie wraz z s. Martą Wołowską.
90. S. Maria Marta od Jezusa Kazimiera Wołowska (1879-1942), rozstrzelana w Słonimie.
Orioniści FDP
91. Ks. Franciszek Drzewiecki (1908-1942), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Pallotyni SAC
92. Ks. Józef Jankowski (1910-1941), zmarł w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
93. Ks. Józef Stanek (1916-1944), zamordowany za uczestnictwo w Powstaniu Warszawskim.
Salezjanie SDB
94. Ks. Józef Kowalski (1911-1942), zamordowany w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
95-99. «Poznańska piątka»: Czesław Jóźwiak (1919-1942), Edward Kaźmierski (1919-1942), Franciszek Kęsy (1920-1942), Edward Klinik (1919-1942), Jarogniew Wojciechowski (1922-1942), liderzy katolickich organizacji młodzieżowych, zgilotynowani w więzieniu w Dreźnie.
Bracia Serca Jezusowego CFCI
100. Br. Józef Zapłata (1904-1945), zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Siostry Służebniczki Starowiejskie
101. S. Katarzyna Celestyna Faron (1913-1944), zmarła w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
Siostry Szkolne de Notre Dame SSND
102. S. Maria Antonina Kratochwil (1881-1942), więziona w Stanisławowie, tam zmarła w szpitalu.
Urszulanki OSU
103. S. Maria Klemensa Staszewska (1890-1943), zmarła w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
Werbiści SVD
104. Br. Grzegorz Bolesław Frąckowiak (1911-1943), ścięty w Dreźnie.
105. O. Stanisław Kubista (1898-1940), zamordowany w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen.
106. O. Alojzy Liguda (1898-1942), utopiony w obozie koncentracyjnym w Dachau.
107. O. Ludwik Mzyk (1905-1940), zamęczony w Forcie VII w Poznaniu.
Zmartwychwstanki CR
108. S. Alicja Maria Jadwiga Kotowska (1899-1939), zamordowana w Piaśnicy.
Copyright © by L'Osservatore Romano (8/99) and Polish Bishops Conference