W obronie pokoju w Timorze Wschodnim

W pierwszych tygodniach września uwagę społeczności międzynarodowej przyciągnęły dramatyczne wydarzenia w Timorze Wschodnim: gdy 30 sierpnia ok. 80% mieszkańców tej byłej kolonii portugalskiej, od prawie 25 lat okupowanej przez Indonezję, opowiedziało się w referendum za niepodległością, proindonezyjskie bojówki wspierane przez wojsko rozpętały falę przemocy, która przyniosła śmierć tysiącom ludzi, zmusiła setki tysięcy do ucieczki i spowodowała ogromne zniszczenia materialne. Celem napaści stał się także Kościół katolicki: zginęło m.in. 40 pracowników Caritas, kapłani, seminarzyści i siostry zakonne; dwaj biskupi musieli opuścić swoje siedziby, zniszczeniu uległy kościoły, szkoły, seminaria i klasztory.

Przy różnych okazjach Ojciec Święty zabierał głos na temat sytuacji w Timorze Wschodnim, potępiając przemoc i ludobójstwo, zachęcając do modlitwy o pokój i pojednanie, wzywając społeczność międzynarodową do pospieszenia z pomocą prześladowanym. Stolica Apostolska poparła też projekt rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie utworzenia międzynarodowych sił pokojowych, które mają zostać wysłane do Timoru Wschodniego.

W niniejszym dziale publikujemy zbiór wypowiedzi Jana Pawła II, w których wyraża on troskę o los mieszkańców tamtego rejonu świata, a jednocześnie przekonanie, że w sytuacji tak gwałtownych konfliktów — jakich nie brak niestety w ostatnim dziesięcioleciu XX w. — społeczność międzynarodowa ma obowiązek wystąpić zdecydowanie w obronie prześladowanych.

Wśród zamieszczonych tekstów znajduje się także przesłanie Ojca Świętego skierowane na ręce biskupów Carlosa F. Ximenesa Belo SDB, administratora apostolskiego Dili (laureata pokojowej Nagrody Nobla, którego Jan Paweł II przyjął na audiencji prywatnej w Castel Gandolfo 13 września br.) i Basílio Do Nascimento, administratora apostolskiego Baucau.

Zbiór tekstów papieskich uzupełniają przemówienie wygłoszone przez przewodniczącego delegacji Stolicy Apostolskiej abpa Giuseppe Bertello na nadzwyczajnej sesji Komisji Praw Człowieka w Genewie oraz Komunikat Prezydium Konferencji Episkopatu Polski.

Módlmy się o pokój

Także dzisiaj pragnę prosić cały Kościół o modlitwę w intencji pokoju na świecie, przypominając zwłaszcza o pewnych sytuacjach, które choć geograficznie odległe, są zawsze bliskie mojemu sercu.

Z wiarą prośmy Boga, aby obdarzył pokojem ludność Timoru Wschodniego: niech wszyscy jego mieszkańcy oraz inni uczestnicy dokonujących się tam wydarzeń kierują się szczerą wolą działania na rzecz pojednania i dążą do uleczenia bolesnych ran przeszłości wzajemnym szacunkiem i miłością!

Także sytuacja na indonezyjskiej wyspie Ambon, gdzie ponownie zaostrzyły się napięcia na tle etniczno-religijnym między chrześcijanami a muzułmanami, domaga się naszej modlitewnej troski. Wyrażam zdecydowane potępienie dla przemocy, a zarazem wzywam usilnie, aby położono jej kres, gdyż spowodowała już niezliczone ofiary śmiertelne i ogromne zniszczenia. Ufam, że w duchu przebaczenia i sprawiedliwości uda się odbudować pokojowe relacje, które przez długi czas charakteryzowały współistnienie tych dwóch społeczności.

Maryja, Królowa pokoju, niech wspomaga nasze modlitwy swym możnym wstawiennictwem!

(Audiencja generalna, 25 sierpnia)

Niech zapanuje zgoda

Niepokojące wiadomości docierają w tych dniach z Timoru Wschodniego, gdzie dochodzi do groźnych aktów terroru i przemocy. Wyrażając ufność, że na terytorium tym zapanuje klimat pokoju i zgody, wzywam was, abyście wraz ze mną modlili się za naszych braci tak boleśnie doświadczanych. Niech Maryja Panna wzbudzi w sercach wszystkich szczere pragnienie pokoju i konstruktywną postawę szacunku dla woli wyrażonej w minionych dniach przez mieszkańców Timoru.

(«Anioł Pański», 5 września)

Przesłanie do biskupów

Bp Carlos F. Ximenes Belo SDB,
administrator apostolski Dili
Bp Basílio Do Nascimento,
administrator apostolski Baucau

Z wielkim smutkiem przyjmuję wiadomości napływające z Timoru Wschodniego, które z godziny na godzinę stają się coraz tragiczniejsze. Głęboko ubolewam nad tym, że światło nadziei, jakie zabłysło po niedawnym referendum, zostało dziś zaćmione przez terror, którego nic i nikt nie może usprawiedliwić.

W tych godzinach cierpienia pragnę przekazać wam, duchowieństwu, seminarzystom, zakonnikom i wiernym obydwu waszych diecezji zapewnienie o mej duchowej bliskości, a zarazem pamiętam w modlitwie o zabitych, rannych, uchodźcach, wypędzonych i wszystkich cierpiących. Wzywam wszystkich, by nie tracili nadziei na zwycięstwo krzyża, chociaż raz jeszcze przeżywają dziś bolesne doświadczenie męki.

Kategorycznie potępiając przemoc, która została rozpętana także przeciw osobom pełniącym posługę w Kościele katolickim oraz jego dobrom materialnym, usilnie wzywam odpowiedzialnych za tak liczne akty niegodziwości, aby odstąpili od swoich morderczych i niszczących zamierzeń. Z całego serca pragnę też, aby Indonezja i społeczność międzynarodowa jak najszybciej położyły kres fali morderstw i znalazły sposoby skutecznego zaspokojenia słusznych oczekiwań mieszkańców Timoru.

Z takimi myślami i gorącymi życzeniami z całego serca udzielam wam i waszym chrześcijańskim wspólnotom Apostolskiego Błogosławieństwa jako rękojmi Bożej pociechy.

Watykan, 9 września 1999 r.
IOANNES PAULUS PP. II

Położyć kres łamaniu praw człowieka

Myślą zwracam się znów ku Timorowi Wschodniemu, gdzie nadal szaleje brutalna przemoc, uderzająca także w Kościół katolicki, który nie od dziś działa na rzecz dialogu i pojednania.

Nie mogę ukryć głębokiego rozgoryczenia wobec tej kolejnej klęski człowieczeństwa, kiedy na progu trzeciego tysiąclecia bratobójcze ręce znów podnoszą się, aby bez litości zabijać i niszczyć.

Raz jeszcze zdecydowanie potępiam akty brutalnego łamania praw człowieka, jakich dokonuje się w Timorze Wschodnim w jałowym dążeniu do przekreślenia woli społeczeństwa i jego słusznych oczekiwań.

Ponownie zwracam się z apelem do przywódców politycznych i wojskowych oraz do społeczności międzynarodowej, wzywając wszystkich, aby usłyszeli wołanie słabych i bezbronnych i niezwłocznie pospieszyli im z pomocą.

Proszę was, na koniec, byście modlili się do Najświętszej Panny, Królowej pokoju, za zabitych, rannych i uchodźców, za tych którzy płaczą i cierpią. Niech Ta, którą w dniu Jej Narodzenia wzywaliśmy jako «Jutrzenkę i Nadzieję zbawienia», będzie nią także dla mieszkańców Timoru, którzy z niezłomną ufnością oczekują lepszej przyszłości.

(«Anioł Pański», 12 września)

Pamiętajmy o ofiarach tragedii

W ostatnich dniach nadal docierają z Timoru Wschodniego tragiczne wiadomości o masowych zabójstwach bezbronnych obywateli, chrześcijan, kapłanów, zakonników i zakonnic, którzy poświęcili swoje życie służbie bliźniemu.

Z głębokim smutkiem dowiedziałem się także, iż w ubiegłą sobotę po południu zamordowano w pobliżu Baucau kilkanaście osób, wśród których były też dwie misjonarki ze zgromadzenia sióstr kanosjanek.

Proszę was, byście w modlitwie pamiętali o nich i o wszystkich ofiarach tragedii rozgrywającej się w Timorze. Módlmy się za cierpiących na ciele i na duszy, za uchodźców i wypędzonych, a także za tych, którzy służą im swoją pracą i dążą do przywrócenia pokoju w tym kraju.

Prośmy Boga, aby dzięki przykładowi tych świadków miłości, którzy złożyli ofiarę z własnego życia, mogła narodzić się w Timorze Wschodnim nadzieja na lepszą przyszłość.

Wyrażam też uznanie dla inicjatywy podjętej przez stacje radiowe zrzeszone w Konferencji Chrześcijańskich Rozgłośni Europy, które dzisiaj wspólnie dają świadectwo solidarności z Kościołem i mieszkańcami Timoru Wschodniego, nadając audycje i apele im poświęcone.

(Audiencja generalna, 29 września)

ONZ: Przemówienie przedstawiciela Stolicy Apostolskiej