Profetyczny cel cierpienia Chrystusa

Od Świąt Bożego Narodzenia (po których wnet następuje Wielki Post i Wielkanoc) zastanawialiśmy się nad naszą znajomością Chrystusa, poprzestając na zatrzymaniu naszej przelotnej uwagi na cechach zewnętrznych Jego szczególnej postaci. Obecnie, kończąc te podstawowe poszukiwania, postaramy się - w oparciu o pewne dostępne dla wszystkich wiadomości - odpowiedzieć na to ważne pytanie: jaki był cel życia Chrystusa? Czy było ono kierowane jakąś intencją, zamiarem, celem? Co uczynił Jezus, Syn Boga i Maryi, przychodząc na ten świat i działając na nim? Pytanie to przybiera nieograniczone, tajemnicze proporcje, jeśli już znamy życie Jezusa, jeśli wiemy, kim On był; rodzi się bowiem spontanicznie inne pytanie: dlaczego?

Obserwując intuicyjnie i całościowo historię Pana możemy odpowiedzieć, że pierwszym i najbardziej oczywistym powodem przyjścia Chrystusa jest głoszenie Jego nauki. Chrystus przyszedł, by przepowiadać Ewangelię. Cecha charakterystyczną obecności Chrystusa w świecie jest prawda, którą On głosił. Jego życie jest Słowem Bożym sterowanym do ludzkości. Słowo to znajduje potwierdzenie w cudach dokonanych przez Chrystusa; ono trwa i rozprzestrzenia się poprzez wieki dzięki temu, że wybrał On Apostołów i przekazał im władzę. Zadaniem ich jest przewodzenie uczniom Chrystusa i pouczanie oraz tworzenie Kościoła, który jest Jego ludzkim i historycznym dopełnieniem, nowym Ludem Bożym.

Czy to wszystko? Czyśmy dobrze słuchali i obserwowali? Przypatrzmy się jeszcze raz. Nie można przejść obojętnie zwłaszcza nad tragicznym końcem ziemskiego życia Chrystusa, nad dramatem Jego śmierci i krzyża. Ponadto nie możemy pominąć nadzwyczajnego faktu, który temu dramatowi nadał wyjątkowe znaczenie: Chrystus wiedział, jaka śmiercią miał umrzeć. Żaden z bohaterów nie zna losu, jaki go czeka. Nikt ze śmiertelnych nie może odmierzyć, czasu, jaki mu jeszcze pozostał do przeżycia, ani nie może wiedzieć, jak wielkie i jakiego rodzaju cierpienia będzie przeżywał.

Tymczasem Jezus wiedział. Czy możemy sobie wyrobić pojęcie o psychice człowieka, który bardzo jasno mógłby przewidzieć mękę moralną i fizyczną podobną do tej, jaką znosił Chrystus? On natomiast w chwilach ważnych z całą świadomością niejednokrotnie w rozmowie z uczniami przepowiadał swoją mękę. Opowiadanie ewangeliczne jest pełne tych proroczych zwierzeń, które wskazują na dramatyczną świadomość Chrystusa odnośnie losu, jaki miał Go spotkać⁽¹⁾. On znał "swoją godzinę". To pojęcie "swojej godziny" byłoby bardzo interesującym przedmiotem rozważania i pozwoliłoby nam wniknąć nieco w duszę Chrystusa. Jan Ewangelista niejednokrotnie poświęca temu zagadnieniu cenne uwagi⁽²⁾. Chrystus - można by powiedzieć - ma stale przed oczyma zegar przyszłości i czasu obecnego, odpowiadającego tajemniczym okresom wydarzeń widzianych przez Boga. Proroctwa o rzeczach przeszłych i przyszłych są księgą otwartą dla Jego Boskich oczu⁽³⁾.

Chrystus tak chciał. Świadectwa ewangeliczne mówią nam o dobrowolnym charakterze męki Chrystusa, np. gdy Chrystus mówi do swych uczniów, że należy udać się do Jerozolimy, by tam wiele cierpieć i ponieść śmierć. Wówczas Piotr protestuje i próbuje odwieść Go od tego losu.

Chrystus gani go ostro za te słowa⁽⁴⁾ i powtórzy to samo, gdy Piotr w Ogrodzie Oliwnym będzie chciał Go bronie mieczem: "Schowaj miecz do pochwy - powie mu - czyż nie mam pić kielicha, który mi podał Ojciec?"⁽⁵⁾. Przypomnijmy jeszcze słowa Marka Ewangelisty: "Syn Człowieczy nie przyszedł, aby Mu służono, lecz żeby służyć i dać swoje życie na okup za wielu"⁽⁶⁾.

Gdy zastanowimy się nad tym powołaniem Chrystusa, nad powołaniem do cierpienia i ofiary, możemy sobie wyobrazić jakieś rysy Jego Oblicza. Być może odgadł je jeden z apokryfów, w którym czytamy: "Chrystus nie śmiał się nigdy"⁽⁷⁾. Wiemy, że niekiedy płakał⁽⁸⁾. Chętnie też wyobrażamy Go sobie, jak uśmiecha się mile do dziecka⁽⁹⁾. Ale scena z Ogrodu Oliwnego pozwala nam przypuszczać, jak wielkie cierpienie Jezus nosił w swoim sercu podczas całego życia, oczekując zbliżającej się męki⁽¹⁰⁾. A jednak Chrystus nie był stoikiem, nie był smutny. Źródłem Jego wolności było wewnętrzne, wyższe zjednoczenie z Ojcem⁽¹¹⁾. Dzięki temu możemy poznać niektóre charakterystyczne cechy Jego moralności, Jego Serca: Jezus był dobry dobrocią Bożą⁽¹²⁾; rozumiał cierpienia i troski innych; umiał zrozumieć, przebaczać i podnosić; znamy Jego spotkanie z grzesznikami. Współczesna chrystologia określiła Go jako "Człowieka dla innych". Tak św. Paweł, to znaczy cała teologia Nowego Testamentu i Tradycja katolicka, zawiera tajemnicę ziemskiego życia Chrystusa, przyczynę i cel Wcielenia oraz ukazuje nam, do jakiego stopnia Chrystus był dla innych: "Chrystus umarł - zgodnie z Pismem - za nasze grzechy"⁽¹³⁾. Przyszedł na świat dla nas i dla naszego zbawienia. Zbawił nas. Jego imię - Jezus - znaczy Zbawiciel. Zbawił nas przez swoją odkupieńczą ofiarę. Wcielenie jest tajemnicą uniżenia Jezusa - Człowieka, opierającą się na tajemnicy Jego wywyższenia. Wcielenie jest najważniejszą prawdą chrześcijańskiego systemu teologicznego, prawdą odnoszącą się do wiecznego planu Bożego. Plan ten w pełni objawiony jest w Chrystusie w miłości Boga ku nam⁽¹⁴⁾. Jest to prawda, jak mówi Pascal⁽¹⁵⁾ wielka i tajemnicza, a zarazem nieodzowna, ponieważ bez niej nie moglibyśmy nic wiedzieć o nas samych.

Miłość tę objawił również w pełnej wartości ofierze Męki Pańskiej, która stanowi ekspiację powszechną i zastępczą, dokonaną w naszym imieniu, ponieważ my sami nie jesteśmy zdolni do takiej ekspiacji.

Odkupienie jest ostatecznym i pełnym dziełem Chrystusa.

Odkupienie wchodzi w nasze ludzkie losy i każdemu z nas pozwala na nawiązanie osobistego, wolnego i upragnionego kontaktu z Panem naszym, Jezusem Chrystusem: "Chrystus nas umiłował - mówi św. Paweł - i samego siebie wydał za nas"⁽¹⁶⁾.

I tu - Bracia i Synowie Najdrożsi - rozpoczyna się dla każdego z nas życie chrześcijańskie, życie miłości, które łączy nas w światłości, ogniu, we Krwi Chrystusowej i w Duchu Świętym. Miłość ta w Duchu Świętym kieruje wszystkie nasze siły do Chrystusa i do braci.