Nagrody przyznawane przez ONZ osobom, które szczególnie wyróżniły się w obronie praw człowieka i w służbie ludzkości to "dobra wiadomość", która tak rzadko gości w naszych środkach przekazu, zdominowanych przez przemoc i nadużycia
Jimmy Carter, Martin Luther King, Nelson Mandela czy jeszcze Eleanor Roosevelt — wszystkie te osoby łączy fakt, że zostały nagrodzone przez Narody Zjednoczone za zasługi w sprawie obrony praw człowieka; jest to zaszczytne odznaczenie, nagradzające indywidualne osoby i organizacje za ich pracę w dziedzinie praw człowieka.
Nagroda ta została ustanowiona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1966 r., a po raz pierwszy przyznana w 1968 r. z okazji 21. rocznicy Powszechnej deklaracji praw człowieka. Od tamtej pory co pięć lat sześć osób lub instytucji otrzymuje to wyróżnienie. Z biegiem czasu ich sylwetki, ich wiek i pochodzenie coraz bardziej się różnicowały. Pod względem statystycznym, w ciągu ostatnich 35 lat stosunek procentowy mężczyzn i kobiet laureatów tej nagrody wynosi średnio 60 do 40. Pod względem geograficznym — Afryka jest zdecydowanie kontynentem najbardziej reprezentowanym, z sześcioma nagrodami, przyznanymi zwłaszcza Południowoafrykańczykom. Przeważają nad nią jedynie Stany Zjednoczone, z siedmioma nagrodami. Na płaszczyźnie lokalnej Narody Zjednoczone nagradzają głównie obrońców praw kobiet, dzieci, osób upośledzonych, mniejszości etnicznych. Zresztą wiele osób, które otrzymały nagrodę, to przedstawiciele świata polityki lub członkowie międzynarodowych organizacji, takich jak UNICEF, Czerwony Krzyż czy Amnesty International. Jeżeli przyjrzeć się lepiej doświadczeniom poszczególnych kandydatów, można stwierdzić, że obrona praw kobiet jest jedną ze spraw najbardziej wspieranych przez Narody Zjednoczone. Profil osób nagrodzonych jest bardzo zróżnicowany: lekarze, artyści, aktywiści działacze polityczni lub żony głów państw.
W 2014 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ ustanowiło kolejną nagrodę, im. Nelsona Mandeli. Nagroda ta przyznawana jest co pięć lat dwóm laureatom (kobiecie i mężczyźnie), którzy poświęcili swoje życie służbie ludzkości, zgodnie z zasadami i celami ONZ. W szczególności dotyczy to działalności na rzecz pojednania, zjednoczenia społeczeństw i rozwoju społeczności. Po raz pierwszy nagrodę przyznano w 2015 r. Laureatami zostali: dr Helena Ndume z Namibii oraz Jorge Fernando Branco Sampaio z Portugalii.
Helena Ndume jest okulistką, która całe swe życie poświęciła leczeniu ślepoty i chorób oczu w krajach rozwijających się. Do tej pory pomogła ponad 30.000 osób w Namibii, które dzięki jej działalności przeszły za darmo operację oczu .
Jorge Sampaio (ur. 1939), prawnik, był przywódcą w walce o odzyskanie demokracji w Portugalii, która została uwieńczona sukcesem w trakcie Rewolucji Goździków. Działając pro bono w latach 60 i 70 XX stulecia, bronił więźniów politycznych, wykazując nadużycia władz i policji. Po roku 1976 pełnił szereg funkcji politycznych: najpierw jako członek parlamentu, następnie jako wiceminister współpracy zagranicznej, burmistrz Lizbony (1989-1995) oraz prezydent Portugalii (1996-2006). Po zakończeniu kadencji prezydenta rozpoczął działalność w ONZ, zajmując się m.in. zwalczaniem gruźlicy, walką z dystrybucją narkotyków oraz wsparciem studentów z Syrii, umożliwiającym im kontynuację przerwanych studiów.
/MG/
opr. mg/mg
Copyright © by L'Osservatore Romano