Sezon na wyprawy do lasu trwa. By czuć się w nim nie tylko przyjemnie, ale i bezpiecznie, warto wiedzieć, co zrobić, gdy zza drzewa wyjrzy dzik lub wilk, na drodze pojawi się żmija, czy przytrafi się „złapanie” kleszcza. Michał Gzowski, rzecznik Lasów Państwowych podpowiada, jak się zachować, gdy w lesie spotka nas nietypowa sytuacja.
Uwaga na kleszcze!
To właśnie wiosną i latem te pajęczaki są szczególnie aktywne. Gdy ukąsi nas kleszcz trzeba go jak najszybciej usunąć z ciała. To prosty i bezbolesny zabieg, który nie wymaga pomocy lekarza. Powszechnie są dostępne rozmaite przedmioty ułatwiające usunięcie kleszcza ze skóry. Najlepiej delikatnie chwycić go pęsetą za głowę (nigdy za tułów) i powoli, lecz stanowczo wyciągnąć w górę. Rankę należy przemyć środkiem odkażającym, a ręce umyć wodą z mydłem.
Ale lepiej zabezpieczyć się przed kleszczami. Pomoże w tym odpowiednie ubranie. Najbezpieczniej założyć długie spodnie i bluzkę z długimi rękawami. Lepsze są jasne stroje, bo na nich pajęczak jest bardziej widoczny. Wskazane są również wysokie buty i nakrycie głowy. Profilaktycznie, warto kupić w aptece odpowiedni preparat odstraszający kleszcze i popsikać nim ubranie.
Gdy ukąsi nas żmija…
Trzeba zachować spokój. Panika i strach u ukąszonego powoduje wzrost tętna i szybsze rozprzestrzenianie się jadu w organizmie. Warto unieruchomić ukąszoną kończynę, aby spowolnić rozchodzenie się trucizny. Bardzo ważne, aby nie wysysać jadu i nie nacinać miejsca ukąszenia, to tylko może zaszkodzić! Możliwie szybko trzeba zgłosić się do lekarza, który zapewne poda surowicę. Ukąszenie przez żmiję rzadko kończy się śmiercią, jednak jego skutki są nieprzyjemne.
Ukąszenia przez żmiję można uniknąć. Gdy żmija próbuje odstraszyć potencjalnego napastnika zwija ciało, unosi głowę i głośno syczy. Należy wtedy zachować dystans co najmniej jednego metra, nie wykonywać gwałtownych ruchów i nie drażnić jej. Wtedy żmija nie zaatakuje, a człowiek spokojnie wycofa się i uniknie ugryzienia.
Kto spotyka w lesie dzika…
Las jest domem dzikich zwierząt. Dzikie to znaczy nieoswojone, nieprzyzwyczajone do obecności człowieka. Nigdy nie wiemy, jak zachowa się takie zwierzę, dlatego trzeba zachować ostrożność - jak najszybciej oddalić na bezpieczną odległość. Leśne zwierzęta najczęściej same unikają spotkania z ludźmi. Bywają nieprzewidywalne w czasie godów, podobnie może być, gdy zaskoczymy matkę z młodymi w sytuacji, gdy nie może szybko uciec.
Jak zmniejszyć szansę na spotkanie z dzikimi zwierzętami? Zwierzęta leśne mają znakomity węch i z dużej odległości wyczuwają nasz zapach. Szczególnie przykre są dla nich nasze dezodoranty, perfumy i mydła. Dla własnego zatem bezpieczeństwa dbajmy o higienę, ale nie przesadzajmy z kosmetykami, gdy planujemy wyprawę do lasu.
Gdy zobaczysz ogień w lesie…
Obowiązkowo reagujemy jak najszybciej. Wprawdzie małe zarzewie ognia może czasem ugasić jedna osoba, ale gdy pożar się rozprzestrzenia, nawet nie próbujmy tłumić go samodzielnie. Wystarczy, że zostaniemy bohaterami, jeśli szybko wezwiemy straż pożarną. Zawiadamiając o pożarze, należy podać swoje imię i nazwisko, wyjaśnić możliwie najdokładniej, gdzie się las pali i rozłączyć się po otrzymaniu informacji, że zgłoszenie zostało przyjęte. Powinniśmy też powiadomić najbliższe nadleśnictwo.
Zadbajmy o własne bezpieczeństwo w czasie pożaru – zmykajmy jak najszybciej, by drogi ucieczki nie odciął nam ogień!
Zaskoczyła Cię burza w lesie?
Najlepiej usiąść ze złożonymi razem i podciągniętymi pod siebie stopami na plecaku lub luźnym kamieniu, odpowiednio dużym, leżącym na trawie. Przyda się nieprzemakalna kurtka. Natychmiast trzeba wyłączyć urządzenia antenowe (radio, telefon komórkowy). Burzy często towarzyszy silny wiatr, który może łamać gałęzie i powalać drzewa. To bardzo niebezpieczne, warto więc wtedy schronić się w młodniku, a nie pod starodrzewem.
Gdy jesteś w lesie pamiętaj, że także w nim obowiązują określone zasady zachowania.
Oto leśny savoir-vivre:
1. Nie śmieć! Śmieci zabierz ze sobą.
Śmieci stanowią istny problem w lasach. Niestety, im większe natężenie turystyczne, tym tych śmieci jest więcej… Dlatego śmieci należy zabierać z lasu ze sobą! Pozostawiony przez nas papierek, puszka, butelka, czy inny śmieć nie dość, że bardzo psują estetykę lasu i przeszkadzają innym turystom, to jeszcze mogą stanowić zagrożenie dla środowiska! Podczas pakowania plecaka na wyprawę, pamiętajmy również o zabraniu worka do którego będziemy pakować śmieci. Oprócz bycia kulturalnym turystą, który zabiera swoje śmieci, można także się dołączyć do akcji #zabierz5zlasu, w której oprócz swoich śmieci zabieramy 5 cudzych, i dzięki temu pozostawiamy po sobie las czystszy.
2. Parkuj w wyznaczonych miejscach. Nie zastawiaj wjazdu do lasu.
W okolicy wielu atrakcji turystycznych są wyznaczone miejsca postojów pojazdów. Parkingi znajdują się również w wielu sąsiadujących z atrakcjami miejscowościach.
Zastawianie dróg do lasu jest bardzo poważnym problemem. Utrudnia lub całkowicie uniemożliwia prowadzenie gospodarki leśnej przez leśników, ale przede wszystkim, blokuje wjazd do lasu dla różnych służb ratunkowych.
3. Szanuj przyrodę.
Nie niszcz niejadalnych grzybów. Nie zrywaj i nie wykopuj roślin. Trzymaj psa na smyczy, żeby nie płoszył dzikich zwierząt.
4. Zachowaj ciszę.
Wsłuchaj się w dźwięki przyrody. Nie zachowuj się głośno z szacunku dla innych turystów oraz aby nie płoszyć zwierzyny.
5. Biwakuj i rozpalaj ogniska w wyznaczonych miejscach.
Biwakowanie i rozpalanie ogniska w wyznaczonym miejscu pozwoli oddalić niebezpieczeństwo jakim jest pożar lasu.
6. Nie zbaczaj z wyznaczonych szlaków
Dzięki temu nie zgubisz się w lesie oraz nie zakłócisz spokoju dzikim zwierzętom. Dodatkowo, przez zbaczanie ze szlaków leśnych można doprowadzić do zniszczenia cennych płatów roślin chronionych.