Czym nie jest wiara chrześcijańska? Nie jest przelotną i zmienną emocją. Nie jest jedynie subiektywnym przeżyciem. Wiara nie jest też wtajemniczeniem w zakrytą dla innych wiedzę. Wiara nie jest też ucieczką przed codziennym życiem, ani przed ludźmi.
Wiara jest poznaniem Jezusa, czyli przyjęciem Jego słów, Jego nauki, Jego pouczeń. Św. Jan w pierwszym liście naucza: „Po tym poznajemy, że znamy Jezusa, jeżeli zachowujemy Jego przykazania. Kto mówi: «znam Go», a nie zachowuje Jego przykazań, ten jest kłamcą i nie ma w nim prawdy”. Jan daje też odpowiedź, co znaczy zachowywać przykazania Jezusa. Odpowiedź ta jest dwuczęściowa.
Najpierw Apostoł stwierdza: „Umiłowani, nie piszę do was o nowym przykazaniu, ale o przykazaniu istniejącym od dawna, które mieliście od samego początku; tym dawnym przykazaniem jest nauka, którą posłyszeliście”. A zatem: nauka Chrystusa głoszona w Kościele jest podstawowym przykazaniem. Jej przyjęcie prowadzi do poznania Jezusa i przemiany ludzkiego wnętrza: „Kto zaś zachowuje Jego naukę, w tym naprawdę miłość Boża jest doskonała”. Wówczas następuje zjednoczenie z Jezusem: „Po tym właśnie poznajemy, że jesteśmy w Nim”. Zaś zjednoczenie z Jezusem sprawia, że człowiek przyjmuje styl życia podobny do stylu życia Jezusa. „Kto twierdzi, że w Nim trwa, powinien również sam postępować tak, jak on postępował”.
Następnie Jan dopowiada: „A jednak piszę wam o nowym przykazaniu, które prawdziwe jest w Nim i w nas”. Apostoł spośród całości nauki Jezusa wydobywa nowe przykazania, które Nauczyciel przekazał uczniom w Wieczerniku w czasie Ostatniej Wieczerzy: „Przykazanie nowe daję wam, abyście się wzajemnie miłowali tak, jak Ja was umiłowałem; żebyście i wy tak się miłowali wzajemnie” (J 13, 34). Jan dlatego tak akcentuje nowe przykazanie miłości, by potwierdzić ponad wszelką wątpliwość, że wiara nie polega jedynie na jakimś uwewnętrznieniu pobożnych treści, ale wyraża się w konkrecie życia. Dlatego dopowiada jeszcze mocniej: „Kto twierdzi, że żyje w światłości, a nienawidzi brata swego, dotąd jeszcze jest w ciemności”. Nie można łudzić siebie i innych, że ma się wiarę wewnątrz, podczas gdy nie wyraża się ona w konkretnych postawach na zewnątrz.
Przyjąć całość nauczania Jezusa, praktykować miłość bliźniego, przyjmując styl życia Jezusa – oto istota życia chrześcijańskiego. Wierzący (wewnątrz) jest praktykującym (na zewnątrz). Dziś próbuje się wmawiać ludziom, że wiara to sprawa indywidualna, prywatna, osobista, wewnętrzną. Jan przestrzega przed takim myśleniem. Nie można być wierzącym wewnętrznie, a niepraktykującym zewnętrznie. Wiara wyraża się w konkrecie życia, w życiowych postawach, w relacjach z bliźnimi, w rodzinie i w społeczeństwie.