Wierni do końca. Rozpoczęły się przygotowania do procesu beatyfikacyjnego kapelanów z Katynia

Jak informuje Stowarzyszenie Pamięć Kapelanów Katyńskich, biskup polowy Wojska Polskiego Wiesław Lechowicz wydał dekret powołujący ks. prałata płk. Straży Granicznej dr. Zbigniewa Kępę na postulatora fazy wstępnej sprawy beatyfikacyjnej kapelanów katyńskich. Postępowaniem wstępnym zostało objętych 29 kapelanów armii II RP. To 26 księży rzymskokatolickich i 1 ksiądz greckokatolicki oraz 2 kleryków rzymskokatolickich, którzy we wrześniu 1939 r. służyli jako sanitariusze.

Lista

Postępowaniem wstępnym objęte zostały następujące osoby (stopnie wojskowe według nadań pośmiertnych):

1. ks. ppłk Antoni Aleksandrowicz
2. ks. ppłk Edward Choma
3. ks. mjr Mikołaj Cichowicz
4. ks. mjr Józef Czemerajda
5. ks. mjr Ignacy Drozdowicz
6. ks. mjr Aleksander Dubiel
7. ks. mjr Mieczysław Janas
8. ks. mjr Józef Kacprzak
9. ks. ppłk Stanisław Kontek
10. ks. kpt. Mieczysław Marcoń
11. ks. ppłk Stanisław Matzner
12. ks. mjr Józef Mikuczewski
13. ks. mjr Jan Mioduszewski
14. ks. ppłk Andrzej Niwa
15. ks. płk dr Edmund Nowak
16. ks. ppłk Władysław Urban
17. ks. mjr Władysław Plewik
18. ks. ppłk Józef Skorel
19. ks. gen. bryg. Kazimierz Suchcicki
20. ks. mjr Bronisław Szwed
21. ks. kpt. Stanisław Tyborowski
22. ks. mjr Michał Tyszka
23. ks. gen bryg. Czesław Wojtyniak
24. ks. mjr Jerzy Wrazidło
25. ks. mjr Franciszek Zakrzewski
26. ks. ppłk Jan Leon Ziółkowski
27. ks. ppłk Mikołaj Ilków (kapelan wyznania grekokatolickiego)
28. kleryk kpt. Ignacy Drabczyński
29. kleryk por. Andrzej Szeptycki

Wszystkie te osoby są ofiarami zbrodni katyńskiej. Zginęły wiosną 1940 r. w Katyniu, Twerze, Charkowie i w innych miejscach na terytorium byłego Związku Sowieckiego.

Wierni do końca

Duchownych wziętych do niewoli przez Armię Czerwoną osadzono wraz z polskimi żołnierzami w obozach przejściowych: w Juchnowie w obwodzie smoleńskim, Kozielszczyźnie w obwodzie połtawskim, Szepietówce w obwodzie chmielnickim, Putywlu w obwodzie sumskim i Juży w obwodzie iwanowskim.

Później księża trafili do obozów specjalnych NKWD, zlokalizowanych w budynkach monastyrów w Starobielsku, Kozielsku i Ostaszkowie.

Wciąż nie znamy wszystkich nazwisk księży zamordowanych na podstawie decyzji katyńskiej – zwłaszcza przetrzymywanych na przedwojennych Kresach – a także miejsc ich stracenia oraz pochówku. Kapelani nosili mundury, dlatego Sowieci nie od razu zorientowali się, że mają do czynienia z duchownymi.

Zapewne dlatego w Starobielsku według raportu z grudnia 1939 r. miało znajdować się 12 duchownych, natomiast w lutym 1940 r. – 16. W informacji zbiorczej o stanie liczebnym uwięzionych w obozach w Starobielsku, Kozielsku i Ostaszkowie z 10 lutego 1940 r. wymienia się 21 osób duchownych. Powszechnie przyjmuje się, że w ramach Zbrodni Katyńskiej rozstrzelano 31 duchownych, w tym 25 rzymskokatolickich, jednego grekokatolickiego, 3 prawosławnych i jednego wyznania mojżeszowego.

Od października 1939 r. oficer NKWD Wasilij Zarubin prowadził rozmowy polityczne z jeńcami uwięzionymi w Kozielski. Decyzja o ich późniejszym rozstrzelaniu wynikała z tego, że uznano ich za przekonanych antykomunistów, niechętnych do pójścia na współpracę z Moskwą. Może to być argument za beatyfikacją kapelanów. W ich wypadku odmowa współpracy oznaczała wierność powołaniu i Chrystusowi.

Pocieszenie

Księża pełnili posługę w ośrodkach internowania. Warunki były tam, zwłaszcza na początku, bardzo trudne. Obozów nie przygotowano na przyjęcie tak dużej grupy ludzi. Brakowało latryn i łaźni, panowała wszawica. Wydawane porcje żywnościowe były bardzo małe. Każdy otrzymywał 400‒800 gramów gliniastego chleba, do kotłów z tzw. zupą ustawiały się długie kolejki, skarżono się na niedostatek wody. Jeńcy byli nieprzygotowani na zimę, zakwaterowani w nieopalanych pomieszczeniach. Wielu zapadało m.in. na gruźlicę i choroby skóry. Brakowało leków. W Ostaszkowie do tego wszystkiego panował wyjątkowo trudny klimat.

Posługa duszpasterska uznawana była przez władze obozowe za działalność kontrrewolucyjną i wrogą wobec państwa sowieckiego. Kapłani zatrzymani podczas sprawowania praktyk religijnych podlegali karom, z karcerem włącznie. O działalności duchownych świadczą fragmenty wspomnień tych nielicznych, którzy nie zostali rozstrzelani, oraz notatki wydobyte z mundurów zamordowanych podczas ekshumacji w 1943 r. i w latach 90.

Wdzięczność i modlitwa

„Dziękujemy Bogu Najwyższemu za wysłuchanie wielu próśb, a szczególnie zanoszonych przez Rodziny Katyńskie od dnia 17 grudnia 2009 r. w sprawach beatyfikacji księży kapelanów męczenników II wojny światowej z kierunku wschodniego, jako przedstawicieli zamordowanych około 22.000 polskich oficerów z różnych formacji Wojska Polskiego i służb mundurowych II RP, po 17 września 1939 r. jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie, Starobielsku oraz więzień sowieckiego NKWD” – napisali członkowie zarządu Stowarzyszenia Pamięć Kapelanów Katyńskich w komunikacie dotyczącym rozpoczęcia wstępnego etapu procesu beatyfikacyjnego.

Wyrazili też wdzięczność bp. Lechowiczowi za decyzję oraz zapewniają o modlitwie w intencji postulatora. 

Źródła: KAI, ipn.gov.pl

Dziękujemy za przeczytanie artykułu. Jeśli chcesz wesprzeć naszą działalność, możesz to zrobić tutaj.