Efekty negocjacji w wybranych obszarach - podatki

Prawo wspólnotowe reguluje przede wszystkim podatki pośrednie to jest akcyzę i podatek od wartości dodanej czyli VAT. Regulacje dotyczące podatków dochodowych są szczątkowe i dotyczą głównie przeciwdziałania unikania opodatkowania przez obywateli poszczególnych państw jak i przeciwdziałaniu ich podwójnego opodatkowaniu. W zakresie VAT i akcyzy W UE obowiązują minimalne stawki tego podatku narzucone regulacją na poziomie wspólnotowym. Co ciekawe niemal żadne z Państw Członkowskich nie utrzymuje tych minimalnych stawek tylko zazwyczaj znacznie wyższe, stawki te są również niższe niż w Polsce (podstawowa stawka VAT to 15 %). Największym problemem w negocjacjach było to, że prawo UE przewiduje jakie grupy towarów mogą być wyłączone z podstawowej stawki VAT, Państwo Członkowskie, zatem po przystąpieniu również Polska jest zasadniczo zobowiązane stosować jednolitą, ale swoją - czyli 22 % w przypadku Polski, stawkę opodatkowania na wszystkie produkty i usługi. Poprzez negocjacje staraliśmy się uzyskać możliwość utrzymanie istniejących w Polsce zwolnień i preferencji podatkowych po akcesji.

W zakresie akcyzy polskie stawki są raczej niższe niż wymagane przez Unie Europejską. Jednak w 15-stce akcyzą objętych jest dużo mnie wyrobów niż w Polsce. Zgodnie z normami unijnymi akcyza obowiązkowa jest jedynie na paliwa i używki. Państwo Członkowskie może objąć tym podatkiem także inne towary.

Opodatkowanie nie może prowadzić do preferencji dla produktów krajowych czy przedsiębiorców krajowych. Zatem po przystąpieniu powinny stanieć np. importowane alkohole. W obszarze tym zajmowano się także częściowo zwolnieniami podatkowi dla przedsiębiorców, choć był to główny temat negocjacji w obszarze „Konkurencja”. Trzeba podkreślić, iż taka forma pomocy państwa jest w krajach UE zasadniczo zakazana.

Otwarcie negocjacji w obszarze „Podatki” nastąpiło 7 grudnia 1999 r., a ich zakończenie 21 marca 2002 r. Polska zadeklarowała gotowość do przyjęcia i wdrożenia całokształtu prawodawstwa wspólnotowego z dniem uzyskania członkostwa, zgłaszając jednocześnie kilka postulatów o okresy przejściowe w odniesieniu do stawek podatku VAT i akcyzy na towary we wrażliwych segmentach rynku, wymagających ze względów gospodarczych, społecznych i budżetowych czasowej ochrony po przystąpieniu Polski do UE.

Polska uzyskała:

1. Okres przejściowy do 31.12.2007 r. na stosowanie obniżonej stawki VAT w wysokości 7% w budownictwie mieszkaniowym na dostawę nowych mieszkań , usługi budowlane i remontowe. Trzeba tu dodać, iż pierwotne stanowisko negocjacyjne Polski w tym obszarze nie zawierało propozycji okresu przejściowego w powyższym zakresie. W UE tylko w kilku państwach usługi te objęte są stawką podstawową.
2. 4-letni okres przejściowy na stosowanie super obniżonej stawki VAT w wysokości 3% na środki do produkcji rolnej, produkty i usługi.
3. Okres przejściowy do 31.12.2007 r. na stosowanie stawki VAT w wysokości 0% na niektóre książki i czasopisma specjalistyczne;
4. Okres przejściowy do 31.12.2007 r. na stosowanie zredukowanej stawki VAT w wysokości 7% na usługi gastronomiczne;
5. Roczny, techniczny okres przejściowy na stosowanie obniżek w podatku akcyzowym na paliwa ekologiczne;
6. Okres przejściowy do 31.12.2008 r. na dojście do minimalnego poziomu akcyzy na papierosy. Poczynając od 2002 roku Polska zobowiązała się do stopniowego podnoszenia stawek podatku akcyzowego na papierosy w latach 2002-2008;
7. W zakresie podatku VAT akceptację wniosku o ustalenie limitu obrotów uprawniającego do korzystania ze zwolnień podmiotowych w wysokości 10.000 EURO.
8. Polska otrzymała zgodę na stałe stosowanie stawki VAT w wysokości 0% na międzynarodowe przewozy pasażerskie.

Generalnie jak widać przystąpienie Polskie do struktur spowoduje wzrost obciążenia podatkowego. Jednak jest to spowodowane głównie stosowaniem w Polsce wyższych niż wymagane przez prawo wspólnotowe stawek podatkowych.

Unia Europejska zachęca nas również do wprowadzenia podatku katastralnego, nie było to jednak przedmiotem negocjacji w tym obszarze.

opr. JU/PO