Celebracja sakramentu bierzmowania w okresie pandemii

Prot. Nr 470/20

Watykan, 1 października 2020

Eminencjo/Ekscelencjo,

podczas trwającej obecnie pandemii Covid-19 Kongregacja otrzymywała od niektórych Konferencji Episkopatów lub od pojedynczych Biskupów pytania dotyczące właściwego sposobu udzielania sakramentu bierzmowania z uwzględnieniem obowiązujących w wielu miejscach zasad dystansu społecznego.

Kwestia ta obejmuje różne aspekty. Przede wszystkim, czy namaszczeniu krzyżmem musi towarzyszyć nałożenie ręki, czy samo namaszczenie wystarczy? Po drugie, czy namaszczenia należy dokonać samym kciukiem, aby sakrament został udzielony w sposób ważny, czy też szafarz może użyć jakiegoś artykułu higienicznego, takiego jak rękawiczki lub waciki?

Na pierwsze pytanie odpowiedziała już Komisja ds Interpretacji Dekretów Soboru Watykańskiego II, por. Notitiae 7 (1972), s. 281-285, która uznała, że namaszczenie w sposób wystarczający wyraża gest nałożenia ręki, toteż dla ważności sakramentu nie jest konieczne jednoczesne nałożenie ręki.

Druga kwestia, dotycząca użycia takiego artykułu higienicznego jak waciki, została ostatnio przedłożona Papieskiej Radzie ds Interpretacji Tekstów Prawnych. Formalna odpowiedź na to pytanie była następująca: „Co do ważności sakramentu bierzmowania, prawo stanowi, że jest on udzielany przez zwyczajnego szafarza i przez prezbitera posiadającego taką władzę, przez namaszczenie krzyżmem na czole i wypowiedzenie słów przepisanych w księgach liturgicznych (por. kan. 880 § 1 i 882 Kodeksu Prawa Kanonicznego). Ewentualne użycie przez szafarza artykułów higienicznych (rękawiczek, wacików…) nie narusza ważności sakramentu”.

Należy jednak podkreślić, że takie praktyki powinno się stosować tylko do czasu ustania obecnie istniejącej sytuacji kryzysowej.

Mamy nadzieję, że niniejszy list dostatecznie jasno wyjaśnia te kwestie i prosimy Waszą Eminencję o podzielenie się nim z Braćmi w biskupstwie.

Przy okazji pragnę przekazać serdeczne pozdrowienia, przyzywając Bożego błogosławieństwa dla posługi duszpasterskiej Waszej Eminencji.

Szczerze oddany w Panu

Robert kard. Sarah
Prefekt