Biegi upamiętniające żołnierzy powojennego podziemia antykomunistycznego odbywają się w całym kraju. Centralne obchody uroczystości odbędą się w stolicy. Bogaty program przygotowało Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce.
Ustanowione w 2011 r. święto przypada w rocznicę zamordowania członków IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. W 1951 r. w mokotowskim więzieniu strzałem w tył głowy zabito prezesa WiN ppłk. Łukasza Cieplińskiego „Pługa”, a także jego bliscy współpracowników: Adama Lazarowicza, Mieczysława Kawalca, Józefa Rzepkę, Franciszka Błażeja, Józefa Batorego i Karola Chmiela.
W Ostrołęce w kościele pw. Najświętszej Marii Panny już w czwartek 29 lutego celebrowana będzie Msza św. w intencji Żołnierzy Wyklętych, ich rodzin i wszystkich obrońców ojczyzny. Początek o godz. 18:00.
Obchody w Ostrołęce potrwają do niedzieli. Oto ich plan:
piątek 1 marca
10.00 – Działalność sądów doraźnych KBW na terenie Mazowsza i Podlasia – wykład Pawła Wąsa z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Łodzi
12.00 – uroczysty apel z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych (dziedziniec MŻW)
12.20 – promocja monety z wizerunkiem majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, z serii wydanej przez Narodowy Bank Polski pn. „Wyklęci przez komunistów Żołnierze Niezłomni”
16.45 – Komendant „Brygady Śmierci” major Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka” – wykład Michała Ostapiuka z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Białymstoku
18.00 – „Zapora” – film dokumentalny, reż. Konrad Starczewski
Bezpłatne bilety do odebrania w kasie lub po wcześniejszej rezerwacji (510 139 061).
15 listopada 1948 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie dokonał mordu sądowego skazując majora Hieronima Dekutowskiego na siedmiokrotną karę śmierci. Jego ostatnie słowa przed straceniem 7 marca 1949 r. brzmiały: „Przyjdzie zwycięstwo! Jeszcze Polska nie zginęła!”. Komunistyczni zbrodniarze pogrzebali go w tajemnicy, w nieznanym przez lata miejscu. Latem 2012 r. pracownicy Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN działający pod kierunkiem prof. Krzysztofa Szwagrzyka odkryli szczątki majora podczas prac ekshumacyjnych na terenie Kwatery „Ł” na warszawskich Powązkach.
Dokument jest zapisem wspomnień podkomendnych mjr. „Zapory”, kolegów, przyjaciół i członków rodziny. Z ich opowieści wyłania się obraz człowieka wymagającego i upartego, a jednocześnie wrażliwego i tęskniącego za normalnym życiem. Historie opowiadane przez dawnych podkomendnych Dekutowskiego uzupełniają liczne zdjęcia, dokumenty i animacje przedstawiające najważniejsze akcje „Zaporczyków”.
sobota 2 marca
11.00 – 14.00 – III Zawody Strzeleckie „O Puchar Dyrektora Muzeum Żołnierzy Wyklętych”
Klasyfikacja będzie prowadzona w trzech kategoriach: open, kobiety oraz osoby do lat 18. Zawodnicy będą strzelać z repliki pistoletu Glock, a każdy z nich sprawdzi swoje umiejętności podczas strzelania dynamicznego.
Zawody są bezpłatne, a wziąć w nich udział mogą osoby powyżej 12. roku życia, które wcześniej zgłoszą się osobiście w kasie/księgarni Muzeum (budynek C) bądź telefonicznie (510 139 061), w godzinach pracy placówki.
Zgłoszenia zostaną zamknięte w piątek 1 marca o godzinie 18:00 lub po wcześniejszym wyczerpaniu limitu uczestników.
Dekoracja najlepszych strzelców o godz. 14.30.
16.30 – uroczyste spotkanie połączone z wręczeniem Odznaki Honorowej „Krzyż Pamięci Niezłomnych Żołnierzy Wyklętych 1944-1963”
18.00 – „Ballady patriotyczne” – koncert Lecha Makowieckiego
Bezpłatne bilety do odebrania w kasie lub po wcześniejszej rezerwacji (510 139 061).
niedziela 3 marca
XII Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych „Tropem wilczym”
START:
12.00 – 1963 m (bieg)
12.10 – 1963 m (nordic walking)
12.30 – 5 km (bieg)
Więcej informacji na temat biegu TUTAJ.
Bieg będzie się odbywał także w wielu innych miejscowościach. Listę można znaleźć na stronie internetowej wydarzenia.
Od piątku do niedzieli w muzeum w Ostrołęce bezpłatne będzie zwiedzanie wystawy stałej (w piątek i sobotę ostatnie wejście o godz. 16.30; w niedzielę o 14:30), korzystanie ze strzelnicy cyfrowej (w piątek i sobotę do 17:00, w niedzielę do 15:00) oraz zwiedzanie plenerowej wystawy czasowej pt. „Łukasz Ciepliński”.
W Warszawie oficjalne uroczystości państwowe rozpoczną się 1 marca już o godz. 9.00 w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL przy ul. Rakowieckiej. Weźmie w nich udział prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr. Karol Nawrocki. Częścią obchodów będzie Apel Pamięci oraz złożenie kwiatów pod Ścianą Śmierci, gdzie wykonywano egzekucje Żołnierzy Wyklętych.
W plan obchodów włączone jest zwiedzanie X Pawilonu, w którym więziono polskich bohaterów w latach największego reżimu stalinowskiego.
Z kolei na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach uroczystości upamiętniające poległych, rozpoczną się o godz. 12.00 przed Mauzoleum Żołnierzy Wyklętych-Niezłomnych. Cmentarz powązkowski jest miejscem spoczynku i upamiętnienia wielu Żołnierzy Wyklętych, a Mauzoleum – symbolem ich odwagi i męstwa.
O godz. 16.30 przy ul. Rakowieckiej będzie miał miejsce Apel Poległych za Ojczyznę w latach 1944-1956 członków Polskich Korporacji Akademickich. Następnie złożone zostaną kwiaty przed tablicą na murze dawnego aresztu śledczego Warszawa-Mokotów.
Godzinę później, o 17.30 na Placu Piłsudskiego odmówiony zostanie Apel Pamięci Żołnierzy Wyklętych przy Grobie Nieznanego Żołnierza.
O 18.00 ulicami stolicy na Plac Trzech Krzyży przejdzie Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
W obchody włączają się także inne dzielnice Warszawy: Bemowo, gdzie o godz. 10.00 nastąpi złożenie kwiatów pod tablicą IV Zarządu WiN, czy Rembertów, w którym 1 marca o godzinie 12.00 rozpoczną się uroczystości przed Pomnikiem Ofiar Obozu NKWD.
Na Pradze-Północ na skwerze przy ul. Szymanowskiego o godzinie 15.15 wysłuchać będzie można koncertu zespołu Forteca - Walka Trwa.
Źródła: KAI, tropemwilczym.org, muzeumzolnierzywykletych.org
Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023. Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.