„Prawdy wiary są uniwersalne”. George Weigel przypomina słowa Jana Pawła II o podziałach dotyczących moralności

Znany amerykański intelektualista katolicki odnosi się do kontrowersji związanych z dwoma sesjami Synodu o Rodzinie w 2014 i 2015 roku, a także obecnie trwającym Synodem o Synodalności oraz pytań dotyczących jedności Kościoła.

Przypomina słowa wypowiadane przez nas w niedzielnym wyznaniu wiary:  „Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół”.  Zauważa, że pytanie o możliwość przystępowania do Komunii św. osób żyjących w kanonicznie nieregularnych małżeństwach, których sytuacja jest sprzeczna z ustalonym nauczaniem i praktyką duszpasterską Kościoła nie znalazły rozwiązania w adhortacji apostolskiej  Amoris Laetitia. Niektóre Kościoły lokalne wyrażają zgodę, aby takie osoby mogły w pełni uczestniczyć w sakramencie jedności, Eucharystii, inne każą im powstrzymać się od przyjmowania Komunii świętej, zachęcając jednocześnie do praktykowania swojej wiary. Dzieje się tak na przykład na pograniczu polsko-niemieckim, gdzie osoby rozwiedzione żyjące w nowych związkach po niemieckiej stronie mogą przyjmować Komunię św., a kilkanaście kilometrów dalej – po stronie polskiej – nie.

Prof. Weigel przypomina zastrzeżenia niektórych kardynałów z roku 2015 dotyczące procedur synodalnych i niebezpieczeństwa upodobnienia się Kościoła katolickiego do Wspólnoty Anglikańskiej z opcją lokalną, w której niektóre Kościoły krajowe wierzą i praktykują w jeden sposób, a inne w przeciwny sposób. Wspomniani kardynałowie sugerowali, iż jest to droga do prawdziwej schizmy.  Tę różnorodność postaw dostrzegamy także, jego zdaniem, w różnych reakcjach na deklarację Dykasterii Nauki Wiary z grudnia 2023 r. Fiducia supplicans w sprawie możliwości błogosławienia osób pozostających w związkach i relacjach homoseksualnych. Niektóre Kościoły Zachodu przyklasnęły, a Kościoły w Afryce wyraziły stanowczy sprzeciw  zawartym tam propozycjom.

W tym kontekście autor przypomina słowa św. Jana Pawła II wypowiedziane podczas spotkania ekumenicznego w kaplicy waszyngtońskiego Trinity College 7 października 1979 roku. Przed jego wizytą amerykańskie dialogi ekumeniczne koncentrowały się wokół podstawowych kwestii doktrynalnych, abstrahując od  kwestii moralnych, co do których istniała głęboka różnica zdań między katolikami a ich protestanckimi partnerami dialogu. Jan Paweł miał inny pogląd i  wspomniał również z żalem o „głębokim podziale” między wspólnotami chrześcijańskimi, „jaki się wciąż zaznacza  w odniesieniu do spraw moralności i etyki”.  A potem jednym zdaniem zamknął ekumeniczną debatę: „Życie moralne i życie wiary są tak głęboko ze sobą zespolone, że rozdzielenie ich nie jest możliwe”. Zatem jasno stwierdził, że w prawdziwym dialogu na temat przywrócenia jedności chrześcijan nie może być mowy o ujmowaniu kwestii moralnych w nawias.

Prof. Weigel zaznacza, że jeśli prawda ta dotyczy ekumenizmu, to tym bardziej musi być odnoszona do jedności Kościoła katolickiego. Przytacza sformułowanie nicejsko-konstantynopolitańskiego wyznania wiary: „Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół”. Podkreśla, że wyraża ono jedność w prawdach, które znamy z objawienia i rozumu. Katolicyzm opcji lokalnej nie jest katolicyzmem. Katolicyzm narodowy nie jest katolicyzmem. Prawdy wiary – które obejmują prawdy moralne ułatwiające ludzki rozwój i szczęście – są uniwersalne.  Oznacza to, że są powszechne i katolickie” – pisze na łamach The First Things amerykański intelektualista katolicki.