Plenerowa wystawa „Klisze pamięci. Labirynty”, prezentująca wybrane fragmenty wstrząsających prac Mariana Kołodzieja, byłego więźnia KL Auschwitz, stanęła przy drodze do byłego obozu koncentracyjnego w Birkenau. „Dzięki współpracy z gminą udostępniono nam nieużywany pas zieleni. Dzięki tej lokalizacji wiele grup idących w stronę byłego obozu zatrzymuje się i ogląda ekspozycję. Mamy szereg zgłoszeń telefonicznych i zapytań o możliwość zwiedzania całej ekspozycji, która znajduj się w Centrum św. Maksymiliana w Harmężach” – mówi w rozmowie z Opoką o. Kazimierz Malinowski OFMConv, dyrektor Centrum św. Maksymiliana w Harmężach.I zapowiada, że będzie to stałe miejsce plenerowej ekspozycji.

Prezentowana w podziemiach franciszkańskiego kościoła w Harmężach instalacja „Klisze pamięci. Labirynty” to blisko 380 elementów, w tym 250 obrazów, byłego więźnia obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, Mariana Kołodzieja, który po prawie 50 latach milczenia wrócił do swoich przeżyć, tworząc wstrząsającą opowieść o sobie i tych, którzy nie ocaleli z „fabryki śmierci”.

„To nie wystawa – nie sztuka, nie obrazy, a słowa zamknięte w rysunku. Nie było zresztą moim zamiarem spełnienie obowiązku pamięci i dania świadectwa poprzez sztukę. Sztuka jest bezradna wobec tego, co człowiek zgotował człowiekowi…” – napisał o swojej ekspozycji sam autor.

Ekspozycja jest artystyczną wizją gehenny obozowej, a jednocześnie ukazuje heroiczne zwycięstwo odniesione w obozie przez św. o. Maksymiliana Marię Kolbego, któremu poświęcił aż 46 prac. Wśród prac ukazany jest m.in. apel, podczas którego o. Kolbe dobrowolnie wybrał śmierć głodową w zamian za życie męża i ojca rodziny, Franciszka Gajowniczka. „Moment oddania życia przez św. Maksymiliana był dla Mariana Kołodzieja duchowym i osobistym przełomem. Uświadomił sobie, że wartość i godność człowieka jest czymś niezbywalnym, że są wartości moralne, których nie można podeptać nawet w obozie. Marian Kołodziej całe późniejsze życie konfrontował się z postawą o. Maksymiliana. Oryginalny obraz o. Maksymiliana-Chrystusa znajduje się przy jego grobie w Harmężach” – mówi Opoce o. Malinowski.

„To wyjątkowe dzieło, które pozostawił w swoim testamencie franciszkanom Kołodziej, wpisuje się w charyzmat powstającego w Harmężach sanktuarium Zwycięskiej Miłości. W bliskości gehenny obozowej chcemy mówić o zwycięskiej miłości, której przykładem jest św. Maksymilian Maria Kolbe” – dodaje franciszkanin.

Instalację artystyczną prac Mariana Kołodzieja obejrzało w ubiegłym roku w Harmężach ponad 10,5 tys. osób. „To głównie zorganizowane grupy z Niemiec, ok. 3 tys. to pielgrzymi z Polski, także indywidualni. Zainteresowanie pracami stale rośnie. W stosunku do ubiegłego roku widzimy dość istotny wzrost. Szacujemy, że tym roku instalację zobaczy 13-15 tys. osób” – mówi. Franciszkanin wyjaśnia, że 20 proc. wzrost jest efektem m.in. współpracy Centrum św. Maksymiliana z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
 

Opoka News DODANE 19.01.2024 AKTUALIZACJA 20.01.2024

„Przekraczają wszelkie granice: artystyczne i duchowe”. Obozowe szkice Kołodzieja

Plenerowa wystawa obozowych szkiców Mariana Kołodzieja „Klisze pamięci. Labirynt” po raz pierwszy została zaprezentowana w Warszawie. „To jedyna w swoim rodzaju dokumentacja i zapis obozowej rzeczywistości” – mówi w rozmowie z Opoką o. Kazimierz Malinowski, dyrektor Centrum św. Maksymiliana w Harmężach. Organizatorem wystawy jest PGE Polska Grupa Energetyczna.  

W rozmowie z Opoką przyznaje, że wiele osób, które obejrzało wystawę, jest wstrząśniętych bardziej, niż podczas wizyty w samym obozie. „Instalacja prezentuje osobiste doświadczenie człowieka, który przeszedł piekło obozu i z tym doświadczeniem żył. Obóz to jedynie pamiątki i przestrzenie, w których ludzie doświadczali zła” – mówi franciszkanin i przypomina, że obóz to nie tylko Oświęcim czy Brzezinka, ale także podobozy, a jednym z nich były także Harmęże.

Plenerowa wystawa „Klisze Pamięci. Labirynty" została ufundowana przez PGE Polską Grupę Energetyczną i jest pokłosiem wyprodukowanego przez Fundację Opoka filmu o św. Maksymilianie „Rycerz". Wystawa, składająca się z 4 ośmiokątnych plansz –  kopii wybranych zdjęć i 23 grafik, przedstawiających dramat więźniów, w tym św. Maksymiliana Marii Kolbego, jak również Witolda Pileckiego, swoją premierę miała w ubiegłym roku w Warszawie i Rzymie. „Planujemy, by kolejna w czasie wakacji stanęła w Krakowie, naprzeciwko okna papieskiego przy ul. Floriańskiej 3. To miejsce bardzo często odwiedzają turyści, mam nadzieję, że obecność w tym miejscu prac Mariana Kołodzieja będzie inspiracją do zobaczenia wystawy w Harmężach" – dodaje.