Co potrafi dziecko po 15 tygodniach ciąży? 15 niesamowitych faktów

Dr Katrina Furth z Charlotte Lozier Institute przygotowała listę opartą na kilkudziesięciu publikacjach naukowych.

1. Dziecko ma już wszystkie główne organy.

Do 15 tygodnia ciąży każdy większy narząd już się pojawił, a większość z nich już działa. Nerki odfiltrowują toksyny z krwiobiegu, żołądek i trzustka produkują enzymy trawienne. Perystaltyka, skurcze w jelitach, które napędzają pokarm przez układ pokarmowy, zaczynają się osiem tygodni po zapłodnieniu i nie zatrzymują się aż do śmierci. Serce pompuje już krew. Nerwy są już połączone ze skórą i mięśniami, dzięki czemu dziecko może odsuwać się od rzeczy, które go dotykają. Płaty płucne i drogi oddechowe są na swoich miejscach, choć do osiągnięcia pełnej sprawności będą jeszcze potrzebowały czasu.

2. Serce pompuje ponad 24,5 litra krwi dziennie...

3. ... i zdążyło już uderzyć ok. 15,8 mln razy.

Do 22 dni po zapłodnieniu serce zaczyna bić. Między poczęciem a narodzinami uderzy ok. 54 milionów razy.

4. Każdy palec porusza się osobno.

Począwszy od 10 i pół tygodnia ciąży, kiedy coś dotyka ręki nienarodzonego dziecka, zaczyna ono zaciskać palce. W ciągu następnych kilku tygodni zaczyna głębiej zginać palce i poruszać kciukiem, jakby chwytało jakiś przedmiot. Do 15 tygodnia ciąży porusza każdym palcem oddzielnie i spontanicznie eksploruje otoczenie palcami. W wieku 16 tygodni będzie miał słaby, ale skuteczny chwyt.

5. Dziecko ma już ulubiony – prawy lub lewy – kciuk, który woli ssać.

Ruchy dziecka są już ukierunkowane – najczęściej w stronę własnych oczu i ust, a także ściany macicy. W przypadku bliźniaków ruchy bywają też skierowane w stronę brata lub siostry. Na dodatek dziecko porusza się delikatniej, sięgając w stronę twarzy swojego bliźniaka.

6. Niemal całe ciało reaguje na dotyk.

W 15 tygodniu ciąży dziecko reaguje na lekki dotyk na całym ciele z wyjątkiem pośladków i wewnętrznej strony uda. Przeważnie się odsuwa, ale np. dotyk podeszwy stopy wywołuje podwinięcie palców, zupełnie jak u osoby dorosłej. Kiedy coś dotknie dłoni dziecka, zgina ono palce, jakby chciało chwycić przedmiot. Z kolei dotkniecie okolic ust powoduje, że dziecko odwraca głowę w kierunku źródła dotyku – jakby przygotowywało się do karmienia. 

7. Dziecko reaguje na smak.

Kiedy matka je, smak jej jedzenia przenika do płynu owodniowego (najsilniej jest to odczuwane ok. 45 minut po jedzeniu). Dziecko ma też swoje preferencje – połyka więcej płynu owodniowego, gdy smakuje on słodko, a mniej, gdy jest gorzki.

8. Mózg tworzy neurony z szybkością 250 tys. na minutę.

We wczesnym okresie rozwoju mózg i nerwy rozwijają się szybciej niż prawie każdy inny układ organizmu. Do około 26 tygodnia głównym zadaniem mózgu jest tworzenie coraz większej liczby neuronów – i to szybko.

9. Utworzone teraz połączenia mózgowe będą działały aż do dorosłości.

Komórka mózgowa, by spełniać swoje zadanie, musi nie tylko stać się prawidłowym typem neuronu lub komórki pomocniczej i dotrzeć do właściwego miejsca przeznaczenia, ale również połączyć się z innymi neuronami lub komórkami docelowymi, takimi jak mięśnie. Neurony zaczynają tworzyć połączenia zwane synapsami wkrótce po urodzeniu. Wiele połączeń synaptycznych, które się tworzą, trwa aż do dorosłości.

 10. Dziecko może odczuwać ból.

Receptory bólu rozwijają się w skórze między 10 a 17 tygodniem ciąży. Pierwsze receptory czuciowe w skórze tworzą się i łączą z rdzeniem kręgowym w szóstym tygodniu ciąży, jednak nerwy te są specyficzne dla informacji dotykowych, a nie bólu. 

11. Dziewczynki mają już większość komórek jajowych, które kiedykolwiek wyprodukuje ich organizm.

W organizmie dziecka, jeśli to dziewczynka, rozwijają się komórki jajowe – ok. 21 tygodnia ciąży będzie ich w przybliżeniu 7 milionów. Potem będą one stopniowo umierać. Po urodzeniu będzie ich ok. miliona, do okresu dojrzewania pozostanie ok. 300 tys.

12. Dziecko ćwiczy oddychanie.

Począwszy od 10. tygodnia wieku ciążowego, dziecko wykonuje przerywane ruchy oddechowe. W 13. tygodniu ciąży wykonuje wiele ruchów oddechowych z rzędu, z 2-3 sekundami pomiędzy każdym „oddechem”. W piątym miesiącu ruchy te będą się odbywały zgodnie z cyklem dobowym. Te ćwiczenia pomogą w życiu poza macicą – w połykaniu, ssaniu i oddychaniu.

13. Ruchy oczu są łatwo widoczne w zapisach USG.

Pierwsze zarejestrowane ruchy gałek ocznych pochodzą z 12. tygodnia ciąży. Kiedy coś dotyka górnej powieki, oczy przechylają się w dół, a mięśnie wokół oczu „mrużą”. Sporadyczne ruchy gałek ocznych zaczynają się około 14 tygodnia ciąży, a szybkie ruchy gałek ocznych, takie jak te obserwowane podczas snu, są po raz pierwszy wykrywane około 18 tygodnia ciąży. W 15 tygodniu ciąży najczęściej można zaobserwować wolniejsze i rzadkie spontaniczne ruchy gałek ocznych. W tym wieku powieki są zrośnięte.

14. Gdyby lekarz zrobił zdjęcie rentgenowskie w tym tygodniu, widoczny byłby szkielet dziecka.

Większość szkieletu zaczyna się jako chrząstka, a następnie specjalne komórki zwane osteoblastami zaczynają tworzyć twardą tkankę kostną. Do 15 tygodnia ciąży znaczna część szkieletu nienarodzonego dziecka jest już twarda i zmieniła się z chrząstki w kość.

15. Chirurdzy z powodzeniem wykonywali operacje u dzieci w tym wieku.

Kiedy USG ujawnia wady strukturalne lub choroby zagrażające życiu we wczesnym okresie ciąży, lekarze mogą zalecić operację prenatalną. Ostatnie postępy w medycynie umożliwiły niektórym dzieciom poddanie się leczeniu ratującemu życie jeszcze w łonie matki – na długo przed urodzeniem. Skuteczne interwencje dotyczyły m.in. zespołu transfuzji między bliźniakami, rozszczepu kręgosłupa czy wrodzonych wad serca.

„Z nauki jasno wynika, że ​​nienarodzone dzieci po 15 tygodniach ciąży są już zadziwiająco złożonymi istotami ludzkimi. Mogą być traktowane jako niezależni pacjenci, wykazują preferencje niezależne od matek, mają zachowania ukierunkowane na cel. Ci ludzie też zasługują na ochronę” – podsumowuje swoje opracowanie dr Katrina Furth.

Źródło: lozierinstitute.org