Wielu zadaje sobie pytanie, czy wcześniejsze akty poświęcenia, dokonane m.in. przez św. Jana Pawła II nie były wystarczającym wypełnieniem prośby Maryi. Warto przyjrzeć się tej kwestii, mając też na uwadze zapowiadane ponowienie aktu poświęcenia Rosji i Ukrainy, którego dokona Papież Franciszek 25 marca tego roku, zgodnie z prośbą skierowaną do niego przez ukraińskich biskupów 2 marca, w środę popielcową.
W treści objawień fatimskich, w tzw. drugiej tajemnicy, zawarta była przestroga Maryi przed drugą wojną światową, która wybuchnie, jeśli ludzie nadal będą obrażać Boga, a Rosja nie zostanie poświęcona Jej Niepokalanemu Sercu. Łucja, jedyna z trojga fatimskich dzieci, która była świadkiem dalszego rozwoju wydarzeń, otrzymywała w kolejnych latach na modlitwie dalsze wskazówki i natchnienia od Maryi. Nie należy ich traktować na równi z pierwotnymi objawieniami, rzucają one jednak cenne światło na to, jak rozumieć treść pierwotnych objawień oraz czy kościelni hierarchowie i wierni podjęli wezwania Maryi.
Zapis tych natchnień i wizji odnajdujemy w kolejnych listach i wypowiedziach Łucji oraz biskupa diecezji Leiria. Znaczna ich część zebrana została w publikacji: Novos Documentos de Fátima, Introdução e Notas pelo P. Antonio Maria Martins, S.J., (Porto, 1984). Przedstawiamy kilka z nich.
6 czerwca 1930 r., wywiad z s. Łucją
O. Gonçalves. Jeśli chodzi o zbawienie biednej Rosji, co jest tym, czego się chce lub pragnie?
S. Łucja. Jeśli się nie mylę, nasz Drogi Pan Bóg obiecuje zakończyć prześladowania Rosji, jeśli Ojciec Święty zgodzi się dokonać, a także nakaże biskupom świata katolickiego, aby dokonali uroczystego i publicznego aktu zadośćuczynienia i poświęcenia Rosji Najświętszym Sercom Jezusa i Maryi. W odpowiedzi na zakończenie tych prześladowań Jego Świątobliwość ma przyrzec, że zatwierdzi i zaleci praktykowanie wspomnianego już nabożeństwa wynagradzającego. [chodzi o pięć pierwszych sobót miesiąca]
Słowa Łucji wskazują na to, że chodzi o jej interpretację obietnic przekazanych wcześniej przez Maryję, nie nowe objawienie.
List s. Łucji do o. Gonçalveza - Pontevedra, 18 maja 1936 r.
Czcigodny Ojcze,
... Na to drugie pytanie, czy byłoby dobrze nalegać, aby uzyskać poświęcenie Rosji, odpowiadam prawie tak samo, jak odpowiadałam wcześniej. Przykro mi, że nie zostało to jeszcze uczynione. Jednak to ten sam Bóg, który o to prosił, pozwolił, aby się tak stało.
Powiem, co czuję na ten temat, chociaż jest to dość delikatna sprawa, aby zamieścić ją w liście ze względu na niebezpieczeństwo zagubienia i przeczytania [przez kogoś], ale powierzam to temu samemu Bogu, ponieważ obawiam się, że nie potraktowałem tej sprawy wystarczająco jasno.
Czy wskazane jest nalegać? Nie wiem. Wydaje mi się, że gdyby Ojciec Święty uczynił to teraz, Nasz Pan przyjąłby to i spełnił swoją obietnicę. Nie ma też wątpliwości, że spodobałoby się to naszemu Panu i Niepokalanemu Sercu Maryi.
W sercu rozmawiałam z naszym Panem na ten temat i nie tak dawno temu zapytałam Go, dlaczego nie nawróci Rosji bez poświęcenia jej przez Ojca Świętego?
Chrystus: „Ponieważ chcę, aby cały mój Kościół uznał to poświęcenie za triumf Niepokalanego Serca Maryi, aby później rozszerzyć jego kult i aby nabożeństwo do tego Niepokalanego Serca umieścić obok nabożeństwa do mojego Najświętszego Serca”.
S. Łucja: Ale mój Boże, Ojciec Święty prawdopodobnie mi nie uwierzy, chyba że Ty sam poruszysz go specjalnym natchnieniem.
Chrystus: „Ojciec Święty. Bardzo się módlcie za Ojca Świętego. On to zrobi, ale będzie już za późno. Jednak Niepokalane Serce Maryi uratuje Rosję. Została ona Jej powierzona”.”
. . . Wasza najpokorniejsza służebnica.
Maria Łucja de Jesus, R.S.D.
P.S.- Jeśli chodzi o Meksyk, Hiszpanię i Francję, to wiecie, że nie są one objęte obietnicą. Musielibyśmy liczyć na hojność Bożego miłosierdzia. Nie sądzę, abym musiała prosić Cię o spalenie tego listu zaraz po jego przeczytaniu. Przypuszczam, że robisz to z roztropności, dlatego zachowam spokój; dziękuję też, że powiesz mi, czy go otrzymałeś [w tym czasie trwała w Hiszpanii wojna domowa – stąd niepokój Łucji].
Kiedy ostatni raz rozmawiałam z biskupem, obiecał mi, że zajmie się tą sprawą, ale nie wiem, czy tak się stało. Zostawiam wszystko w rękach Boga i w opiece Niepokalanego Serca Maryi, a sama staram się pracować w moim polu działania, którym jest ofiara i modlitwa. Chociaż są one tak skromnymi [środkami] jak ja sama, mam nadzieję, że Najświętsze Serca Jezusa i Maryi przyjmą je dla nawrócenia grzeszników.
Proszę Cię o błogosławieństwo dla tego, kto nie zapomina o Tobie bliskim Jezusie i Maryi.
Maria Łucja de Jesus
Z tego listu wynika, że do 1936 r. prośby Maryi nie zostały spełnione w wystarczającym stopniu. Znaczenie papieskiego aktu oficjalnego poświęcenia Rosji Niepokalanemu Sercu Maryi można odczytać w świetle słów Chrystusa o jego pragnieniu, aby kult Niepokalanego Serca rozszerzał się na całym świecie.
1937. List Dom José Alves Correia da Silva (biskupa Leirii) do papieża Piusa XI
Najświętszy Ojcze:
Pokornie klęcząc u stóp Waszej Świątobliwości, sądzę, że muszę przedstawić Waszej Świątobliwości, co następuje:
W tej diecezji znajduje się sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej, które jest głównym ośrodkiem pobożności w Portugalii i którego kult jest rozproszony w wielu narodach. Z zaleceń wydanych przez Najświętszą Dziewicę w 1917 r., zwłaszcza dotyczących nabożeństwa do Różańca świętego, odrzucenia rozwiązłości i [podjęcia] pokuty, jasno wynika, że Matka Boża przygotowywała walkę z komunizmem, przed którym Portugalia do tej pory się uchroniła, mimo bliskości Hiszpanii. My, biskupi portugalscy, po rekolekcjach, które odbyliśmy w sanktuarium, zobowiązaliśmy się w ubiegłym roku do zwołania wielkiej pielgrzymki narodowej, jeśli do końca 1937 r. naszego kraju nie dotknie straszliwa klęska komunizmu. Dzięki Najświętszej Dziewicy mamy pokój.
Z trojga dzieci, którym objawiła się Matka Boża, dwoje zmarło, a jedno, które przeżyło, jest zakonnicą w Instytucie Świętej Doroty w Tuy. Zakonnica ta prosi mnie, abym przekazał Waszej Świątobliwości, że zgodnie z objawieniem niebieskim dobry Bóg obiecuje zakończyć prześladowania w Rosji, gdyby Wasza Świątobliwość zechciał [samemu] dokonać i zarządzić, aby wszyscy biskupi świata katolickiego dokonali wspólnie uroczystego i publicznego aktu zadośćuczynienia i poświęcenia Rosji Najświętszym Sercom Jezusa i Maryi oraz zaaprobowali i zalecili praktykowanie nabożeństwa wynagradzającego, które polega na przyjmowaniu Komunii Świętej, odmawianiu Różańca, piętnastominutowym rozważaniu tajemnic różańcowych, a wszystko to w pierwszą sobotę pięciu kolejnych miesięcy.
Nabożeństwo to miałoby na celu:
zadośćuczynienie za bluźnierstwa przeciwko Niepokalanemu Poczęciu, Dziewictwu, Macierzyństwu Najświętszej Dziewicy oraz za obrazy wizerunków Matki Bożej; błaganie za nasze dzieci, w których sercach zaszczepiono pogardę, a nawet nienawiść do Matki Niebieskiej.
Oto, Ojcze Święty, komunikat, który otrzymałem do przekazania Waszej Świątobliwości.
W pielgrzymkach do sanktuarium zawsze modlimy się za Waszą Świątobliwość.
Na koniec pokornie proszę Waszą Świątobliwość o Apostolskie Błogosławieństwo dla tej diecezji, dla Waszego pokornego proboszcza i dla pielgrzymów sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej.
25 marca 1984 aktu poświęcenia świata Niepokalanemu Sercu Maryi dokonał papież Jan Paweł II. W 1989 r. siostra Łucja odniosła się do tego, a także innych aktów dokonanych przez wcześniejszych papieży.
29 sierpnia 1989, List do s. Marii z Betlejem
J.+M. Pax Christi
Droga Siostro Mario z Betlejem!
Otrzymałam Twój list i, choć mam bardzo mało czasu, odpowiem na Twoje pytanie, które brzmi następująco: Czy poświęcenie świata, zgodnie z prośbą Matki Bożej, zostało dokonane?
31 października 1942 r. Jego Świątobliwość Pius XII dokonał poświęcenia. Zapytano mnie, czy zostało ono dokonane zgodnie z życzeniem Matki Bożej. Odpowiedziałam „NIE”, ponieważ nie zostało ona dokonane w jedności ze wszystkimi biskupami świata.
Później, 13 maja 1967 r., poświęcenia dokonał Jego Świątobliwość Paweł VI. Zapytano mnie, czy dokonano go zgodnie z życzeniem Matki Bożej. Odpowiedziałam „NIE”, z tego samego powodu, że nie zostało ona dokonane w jedności ze wszystkimi biskupami świata.
13 maja 1982 r. Jego Świątobliwość Jan Paweł II dokonał poświęcenia. Zapytano mnie, czy zostało one dokonane. Odpowiedziałam: „NIE”. Nie zostało ono dokonane w jedności ze wszystkimi biskupami świata.
Następnie ten sam papież Jan Paweł II napisał do wszystkich biskupów świata, prosząc ich o zjednoczenie się z nim. Posłał po figurę Matki Bożej z Fátimy – tę z małej kapliczki – do Rzymu i 25 marca 1984 r. – publicznie – wraz z biskupami, którzy chcieli się zjednoczyć z Jego Świątobliwością, dokonał poświęcenia, jak prosiła Matka Boża. Zapytano mnie wtedy, czy poświęcenie zostało dokonane zgodnie z życzeniem Matki Bożej, a ja odpowiedziałam: „TAK”. Teraz to się stało.
Skąd to pilne naleganie Boga, aby to poświęcenie zostało dokonane w jedności ze wszystkimi biskupami świata? Ponieważ poświęcenie to jest wezwaniem do jedności wszystkich chrześcijan – Mistycznego Ciała Chrystusa – którego głową jest papież, jedyny, prawdziwy przedstawiciel Chrystusa na ziemi, któremu Pan powierzył klucze królestwa niebieskiego, i od tego zjednoczenia zależy wiara w świecie i miłość, która jest więzią, która musi nas wszystkich zjednoczyć w Chrystusie, tak jak On tego chce i jak prosił Ojca: „Jak Ty, Ojcze, we Mnie, a Ja w Tobie; aby i oni stanowili jedno, tak i Ty, Ojcze, we Mnie” (J 17,21-23).
Jak widzimy, zjednoczenie zależy od wiary i miłości, które muszą być spoiwem naszego zjednoczenia w Chrystusie, którego prawdziwym przedstawicielem na ziemi jest Papież.
Uściski dla twojej matki i pozdrowienia dla reszty rodziny w łączności z modlitwą.
Coimbra, 29 sierpnia 1989 r.
s. Łucja
Warto zauważyć, że formuła poświęcenia, którą posłużył się św. Jan Paweł II w 1984 r. mówiła o poświęceniu całego świata, natomiast list wysłany przez niego do biskupów świata wyjaśniał, że jest ona odnowieniem zarówno poświęcenia całego świata z 1942 r., jak i Rosji z 1952 r., którego dokonali jego poprzednicy na Stolicy Piotrowej.
3 lipca 1990, List do ks. Roberta Foxa, Apostolat Rodziny Fatimskiej
J.+M.
Pokój Chrystusowy
Ks. Robert J. Foxx
Pragnę odpowiedzieć na twoje pytanie: „Czy poświęcenie dokonane przez Jana Pawła II w dniu 25 marca 1984 r. w jedności z wszystkimi biskupami świata spełniło warunki do nawrócenia Rosji, zgodnie z prośbą Matki Bożej wyrażoną 13 czerwca 1929 r.?
Tak, zostało ono dokonane i od tego czasu mówię, że zostało to dokonane.
I mówię, że nikt inny nie odpowiada za mnie, to ja sama przyjmuję i otwieram wszystkie listy i odpowiadam na nie.
W jedności w modlitwie.
Coimbra, 3 lipca 1990 r.
Siostra Łucja
(podpis)
Wydaje się więc, że wątpliwości co do ważności aktu dokonanego przez papieża Jana Pawła II 25 marca 1984 r. są nieuzasadnione. Skoro sama siostra Łucja potwierdza, że był on dokonany zgodnie z wolą Bożą i został przyjęty przez Boga, dalsze zastrzeżenia są raczej wyrazem jakiegoś niezrozumiałego religijnego formalizmu, który ostatecznie prowadzi do faryzejskiego skupienia się na zewnętrznych formułach religijnych, zamiast na istocie religijnych aktów. Przekonanie siostry Łucji, że poświęcenie Rosji Niepokalanemu Sercu Mari dokonało się faktycznie potwierdzał także abp Tadeusz Kondrusiewicz, który trzykrotnie spotkał się z Łucją, a w latach 1991-2007 był biskupem Moskwy (1991-2002 pełnił funkcję administratora apostolskiego, a po utworzeniu metropolii moskiewskiej 11.02.2002 – metropolity). Warto dodać, że moskiewska archidiecezja nosi nazwę Archidiecezji Matki Bożej.
Odnowienie aktu poświęcenia Rosji i Ukrainy Niepokalanemu Sercu Maryi, którego ma dokonać Papież Franciszek, nie powinno więc być rozumiane jako „poprawienie” czegoś, co nie zostało dokonane poprawnie ze względów formalnych. Chodzi natomiast o postawę serc wierzących - zewnętrzne akty mają sens wtedy, gdy towarzyszy im właściwa postawa wewnętrzna. Odnawiając poświęcenie, chcemy więc jako cały Kościół zgodzić się w naszych sercach na poświęcenie całego świata, a w szczególności Rosji i Ukrainy, Niepokalanemu Sercu Maryi i wynagradzać Bogu za zniewagi, bluźnierstwa i obojętność religijną, która w naszych czasach osiąga rozmiary jeszcze większe niż 105 lat temu, gdy Maryja objawiała się trojgu pastuszków w Fatimie.