Konsekracja to wezwanie do świętości

Rozmowa z ks. Sebastianem Biskiem, delegatem biskupa siedleckiego ds. indywidualnych form życia konsekrowanego.

Przyjęcie konsekracji wielu kojarzy się z powołaniem zakonnym. Tymczasem, by stać się osobą konsekrowaną, nie trzeba składać ślubów zakonnych i żyć za murami klasztoru. Co to znaczy być osobą konsekrowaną i kto może nią zostać?

Używając terminu „osoba konsekrowana”, będziemy odnosili go do osób żyjących w ramach indywidualnych forma życia konsekrowanego (IFŻK), a więc dziewic, wdów, wdowców oraz pustelników. Konsekracja wiąże się z publicznym złożeniem ślubów lub ślubu. Jednak będą one inne w przypadku osób żyjących w klasztorach i inne dla osób żyjących poza nimi, czyli w ramach IFŻK. Konsekracja to poświęcenie osoby Panu Bogu. To przemienienie człowieka przez Trójcę Świętą i wezwanie go świętości. A więc każdy z nas jest „konsekrowany” przez Boga w momencie chrztu. Natomiast konsekracja zakonna czy IFŻK to szczególne poświęcenie człowieka Panu Bogu. Może ją przyjąć każdy zaproszony na tę drogę przez Pana Boga.

Od ponownego podjęcia tematu konsekracji wdów, wdowców i dziewic przez Stolicę Apostolską minęło niespełna 60 lat, ale ta forma życia konsekrowanego wciąż wydaje się mało znana. Dlaczego? Na czym polega specyfika tego powołania?

Stan konsekracji dziewic i wdów sięga czasów apostolskich. Przez długi okres przeżywał on swój rozkwit, ale w pewnym okresie historii Kościoła został stopniowo wchłonięty przez żeńskie życie zakonne, zwłaszcza monastyczne. Ponowny rozkwit nastąpił od czasów Soboru Watykańskiego II. Przez taki styl życia świeccy konsekrowani stają się bardzo wyraźnym znakiem tego, że nasza codzienność powinna być uświęcona, czyli przeniknięta i zanurzona w relacji z Bogiem. Realizują swoje śluby w takiej rzeczywistości, w jakiej żyje większość ludzi: w miejscu pracy, rodzinie, wspólnocie parafialnej, społeczeństwie. W oddaniu się na służbę Chrystusowi w Jego Kościele.

Coraz częściej mówi się o tych, którzy swoje powołanie widzą w indywidualnej formie życia konsekrowanego jako dziewice, wdowy, wdowcy i pustelnicy. Spróbujmy w skrócie omówić każdy ze stanów. Zatem kto może zostać dziewicą konsekrowaną?

Dokumenty Kościoła mówią, że do konsekracji mogą być dopuszczone kobiety, które: ukończyły 25 lat, aczkolwiek biskup diecezjalny ma prawo ustalić inną granicę wieku, jednak nie może ona być niższa niż 25 rok życia; nigdy nie zawierały małżeństwa ani nie żyły publicznie - więc jawnie - w stanie przeciwnym czystości; według ogólnej opinii przez swój wiek, roztropność i obyczaje dają poręczenie, że wytrwają w czystości oraz w życiu poświęconym służbie Kościołowi i bliźnim; zostały dopuszczone do konsekracji. Kandydatka pragnąca ją przyjąć zwraca się bezpośrednio do biskupa diecezjalnego, przedstawiając odpowiednie dokumenty.

A jakie warunki muszą spełnić wdowy lub wdowcy, którzy myślą o konsekracji?

Do stanu wdów lub wdowców w specjalnym obrzędzie błogosławieństwa można dopuszczać osoby żyjące w świecie, które: ukończyły 60 rok życia, choć o tej granicy także decyduje biskup diecezjalny; raz żyły w sakramentalnym związku małżeńskim, który ustał z powodu śmierci współmałżonka, a po jego odejściu z tego świata nie żyła publicznie w związku niesakramentalnym. Ponadto - podobnie jak w przypadku kandydatek do stanu dziewic - według ogólnej opinii przez swój wiek, roztropność i obyczaje dają rękojmię, że wytrwają w życiu czystym i poświecą się służbie Kościołowi oraz bliźnim. Kolejny warunek to, oczywiście, przedstawienie odpowiednich dokumentów i dopuszczenie do obrzędu błogosławieństwa przez biskupa diecezjalnego.

Zanim jednak wdowa, wdowiec czy dziewica uzyskają aprobatę biskupa diecezjalnego i przyjmą konsekrację, muszą przejść odpowiednią formację. Na czym ona polega?

Systematyczna formacja duchowa, teologiczna i apostolska dziewic, wdów oraz wdowców obejmuje dwa etapy: początkowy i ciągły. Aby przystąpić do pierwszego z nich, potrzebna jest zgoda biskupa diecezjalnego. Podczas formacji początkowej kandydat lub kandydatka rozpoznają powołanie właściwe stanowi dziewic, wdów oraz wdowców, składają czasowy ślub czystości, zdobywając na tym szczeblu odpowiednią wiedzę o pobłogosławionym wdowieństwie lub życiu w dziewictwie, a także przygotowując się do podjęcia związanych z tym zobowiązań. Na tym etapie następuje również bezpośrednie przygotowanie do konsekracji. Wdowa, wdowiec i dziewica mają obowiązek do końca życia kontynuować swoją formację duchową, teologiczną i apostolską. Osoby, które czują w swoim sercu to szczególne powołanie, oddają się Kościołowi, aby ten rozeznał jego autentyczność. W diecezjach powoływani są delegaci ds. IFŻK, którzy pomagają takim osobom w imieniu biskupa diecezjalnego. Jednak to do niego należy ostateczna decyzja o dopuszczeniu do konsekracji. W naszej diecezji spotkania formacyjne odbywają się zazwyczaj w drugą sobotę miesiąca w kaplicy Matki Bożej Kodeńskiej przy parafii św. Stanisława w Siedlcach.

Jakie obowiązki nakłada Kościół na konsekrowane dziewice, wdowców i wdowy?

Poświęceni Bogu z natchnienia Ducha Świętego składają zobowiązanie do życia w czystości, aby bardziej kochać Chrystusa i lepiej służyć bliźnim. Osoby te, zgodnie ze swym stanem i otrzymanymi charyzmatami, powinny oddawać się pokucie, dziełom miłosierdzia, apostolstwu i gorliwej modlitwie. Zaleca się zwłaszcza codzienne odmawianie Liturgii godzin, szczególnie jutrzni i nieszporów. W ten sposób, łącząc swój głos z głosem Chrystusa i Kościoła świętego, wielbią Ojca Niebieskiego i wypraszają zbawienie dla świata.

Chyba najmniej znaną i tajemniczą formą życia konsekrowanego są pustelnicy. Kto może nim zostać i na czym polega realizacja tego charyzmatu?

Musi być wiernym chrześcijaninem Kościoła rzymskokatolickiego i przede wszystkim posiadać odpowiednią motywację, by jego życie było na chwałę Boga i zabawienie świata. Zatem istotna jest dojrzałość duchowa, czyli np. zażyłość z Bogiem w modlitwie, korzystanie z kierownictwa duchowego, życie sakramentalne, codzienny kontakt ze słowem Bożym. Osoba czująca powołanie pustelnicze powinna mieć ukończone 35 lat. Konieczne jest także zaświadczenie lekarskie o dobrym stanie zdrowia fizycznego i o bardzo dobrym zdrowia psychicznego. Inne wymagania kandydata to: stan wolny, posiadanie zabezpieczenia materialnego oraz przedstawienie opinii proboszcza stałego lub tymczasowego miejsca zamieszkania. Natomiast swój charyzmat pustelnik realizuje, praktykując trzy rady ewangeliczne, czyli czystość, ubóstwo i posłuszeństwo, żyjąc samotnie w milczeniu, modlitwie i pokucie. Posługuje się zatem podobnymi środkami, jakie stosują zgromadzenia klauzurowe. Jedyna różnica - to surowe oddzielenie od świata, z którym kontaktuje się w sprawach koniecznych z racji religijnych lub egzystencjalnych. Ponadto pustelnik powinien zapewnić sobie pustelnię, środki utrzymania poprzez własną pracę oraz świadczenia społeczne. Jak każdy wierny w Kościele, zobowiązany jest do składania jałmużny z owoców swej pracy, choć czasami sam może korzystać ze wsparcia innych. Pustelnik - jeśli potrafi - może udzielać duchowych porad proszącym o nie.

Jak wyglądają statystyki, jeśli chodzi o osoby konsekrowane w naszej diecezji?

Aktualnie są dwie dziewice konsekrowane, ale dwie panie rozpoczęły okres przygotowania do konsekracji. Życie apostolskie w swoich wspólnotach na terenie diecezji prowadzi osiem pobłogosławionych wdów, a 13 przygotowuje się do tego stanu. Konsekracja kandydatek przez biskupa siedleckiego Kazimierza Gurdę jest zaplanowana na 30 kwietnia. W ukryciu żyje również dwoje pustelników.

Gdzie mają zgłaszać się osoby, które odczuwają takie powołanie i pragną wejść na drogę konsekracji?

Zapraszam do kontaktu ze mną pod nr. tel. 515-091-801. Odpowiem również na wszelkie pytania mailowo. Wystarczy do mnie napisać na adres: halel@o2.pl. Szczegółowe informacje o IFŻK znajdują się tez na stronie www.ifzk.episkopat.pl.

Dziękuję za rozmowę.

MD

Echo Katolickie 4/2022