Ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość… przedmałżeńską?

SONDA

Przed ślubem pod jednym dachem: tak czy nie?

Karolina Podstawka, nauczycielka

Pobraliśmy się po paru latach chodzenia. Nie mieszkaliśmy ze sobą, nie licząc wakacyjnych wypadów. Pierwsze lata naszego małżeństwa wspominam jednak bardzo dobrze: kochając się, potrafiliśmy dojść w każdej sprawie do porozumienia. Przecież kochaliśmy się - i nadal się kochamy - dlatego właśnie zdecydowaliśmy się na ślub. Nie potrzebowaliśmy „furtki” ani sprawdzania się. Wiedzieliśmy, że chcemy ze sobą być, i chcieliśmy zrobić to „na poważnie” - także z szacunku do siebie nawzajem. Wśród naszych znajomych było kilka par, które zdecydowały się na wspólne mieszkanie przed ślubem. Jedna z nich rozstała się po kilku miesiącach. Życie boleśnie zweryfikowało ich „eksperyment przedmałżeńskiego sprawdzenia się” i szybko zostali sprowadzeni na ziemię. Okazało się, że dotąd znali się tylko w „wersji świątecznej”. Ładnie ubrani, pachnący, podekscytowani spotkaniem. Ale życie to nie randka. Wspólne zamieszkanie to zamknięcie okresu sielanki i ostre zderzenie z rzeczywistością. Nagle okazuje się, że on jest bałaganiarzem, a ona godzinami przesiaduje w łazience albo plotkuje przez telefon z przyjaciółkami. Młodym otwierają się oczy, że mieszkać razem to zupełnie co innego, niż spotykać się ze sobą od czasu do czasu, gdy oboje mają na to ochotę.

Tomasz Ruciński, student

Małżeństwo to wybór, za który bierze się odpowiedzialność na całe życie. Jednak żeby dokonać świadomego wyboru, trzeba wiedzieć co albo kogo się wybiera. Należy zdawać sobie sprawę z tego, co się otrzymuje, z czego trzeba zrezygnować i zgodzić się na to. Może brzmi to jak warunki transakcji, ale uważam, że codzienne wspólne życie jest w stanie najlepiej zweryfikować, czy człowiek, któremu mówię „tak”, jest tym, z którym zrobię wszystko, żeby zostać razem już na zawsze. Znam kilka przypadków, kiedy „idealna” para rozchodziła się tuż po ślubie właśnie dlatego, że wyszły różne rzeczy i przyzwyczajenia, o których oboje nie mieli wcześniej pojęcia. Moim zdaniem, kiedy pomieszka się ze sobą, można się przekonać, na ile odpowiada nam styl i tryb życia drugiej osoby. Czy potrafimy podejmować decyzje w codziennych sprawach? Czy umiemy dzielić się obowiązkami? Czy potrafimy czuć się swobodnie w swoim towarzystwie - także gdy jesteśmy chorzy, brzydcy, mamy gorszy dzień? Sfera seksualna zajmuje daleką pozycję na tej liście. Poza tym mieszkanie przed ślubem wcale nie jest warunkiem, żeby się „seksualnie” sprawdzić.

Maria Wojtysiak, emerytka

Mojemu pokoleniu nawet do głowy nie przyszło, by razem żyć przed ślubem. Po pierwsze, nie pozwoliliby na to rodzice. A po drugie - jako osoby wierzące - zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że wspólne mieszkanie to grzech. Niestety, moje wnuki mają na ten temat inne zdanie. Mówią, że trzeba opuścić zaścianek i iść z duchem czasu. Podkreślają, że nie chcą kupować kota w worku, a wspólne życie pozwoli im uniknąć rozwodu. Za moich czasów ludzie nie mieszkali ze sobą przed ślubem, a rozwody zdarzały się sporadycznie. Teraz młodzi rozwodzą się na potęgę. I jakoś to wspólne poznawanie się przed nie wpływa na trwałość małżeństw. Kiedy prosiłam jednego z wnuków, aby wziął ślub ze swoją narzeczoną, to zapytał: „Babciu, to nie grzech. Przecież w Biblii nie napisano, że wspólne mieszkanie przed ślubem jest złe”. Odpowiedziałam, że owszem, Biblia nic na ten temat nie mówi, ale tylko dlatego, że dwa tysiące lat temu nikomu do głowy by nie przyszło, żeby żyć ze sobą bez błogosławieństwa Pana Boga.

KS. PAWEŁ SIEDLANOWSKI

1. Dlaczego zgodnie z wiarą katolicką mieszkanie przed ślubem pod jednym dachem jest grzechem?

W Księdze Rodzaju znajdujemy zdanie: „Dlatego to mężczyzna opuszcza ojca swego i matkę swoją i łączy się ze swoją żoną tak ściśle, że stają się oboje jednym ciałem” (Rdz 2,24). Ważne podkreślenie: łączy się z żoną! Jest to więź tak silna, że zaistniała w ten sposób jedność staje się nierozerwalna. I tylko w takim kontekście może ona zaistnieć - w żadnym innym. Taki jest zamysł Boży. Ktoś powie: „No dobrze, ale tu chodzi o więź fizyczną - a my przecież nie współżyjemy”. Teoretycznie sam fakt wspólnego zamieszkania nie jest grzechem. Pozostaje jednak kilka „ale”: czy nie jest to wydawanie się na pokuszenie (w myśl powiedzenia: „krew nie woda”)? Co z intymnością? Przecież będziecie paradować przed sobą w piżamach, ręcznikach etc? Wreszcie kwestia zgorszenia: inni nie muszą wiedzieć, że nie śpicie razem - dla nich jednak będziecie parą, która żyje ze sobą jak mąż i żona. Pomyślą: skoro wam wolno, to im też… I tak będziecie odpowiedzialni za tzw. grzech cudzy.

2. Młodzi często argumentują, że tylko w ten sposób mogą się najlepiej poznać…

To mit. Sfera seksualna to tylko jakaś drobna część ludzkiej natury. Znajomość „topografii” ciała, własnych zachowań, przyzwyczajeń nie gwarantuje pełnego poznania, nie jest receptą na szczęście. Najważniejsza staje się wspólnota ducha. A do jej zaistnienia nie jest konieczne wspólne zamieszkanie przed ślubem.

3. Modę na wspólne mieszkanie par bez ślubu łatwo daje się zauważyć wśród studentów. Młodzi ludzie jako powody wymieniają często: „bo się kochamy i myślimy o ślubie, a mieszkać razem jest wygodniej i taniej”. Deklarują, że czują się związani z Kościołem. Przyjmują księdza z kolędą, chodzą na Mszę św. Czy jednak nie jest to życie w „duchowej schizofrenii”?

Często młodzi ludzie mówią: „miłość usprawiedliwia wszystko”. Dlatego w jej imię wszystko nam wolno: możemy mieszkać razem, spać w jednym łóżku, kochać się. Czy aby na pewno? Wyobraźmy sobie inną sytuację. Po 15 latach małżeństwa przychodzi żona do męża i mówi: „Słuchaj, zakochałam się w innym mężczyźnie. Z naszym małżeństwem koniec. Rozwodzimy się.

- No, ale jak to? A co z dziećmi, co ze wspólnym kredytem?...

- Trudno. Tak musi być. Nie wyobrażam sobie życia bez niego. Miłość usprawiedliwia wszystko…”.

Miłość to nie subiektywne przekonanie, przelotne uczucie. W jej strukturze zapisany jest wewnętrzny ład, wyrzeczenie, bywa, że i cierpienie. Takiej miłości uczy Kościół, stawia ją w centrum życia chrześcijańskiego - tak kochał Jezus. Każda inna miłość to marna podróbka. Mieszanie w nią Pana Boga staje się nieporozumieniem. Nawet jeśli pozory zostają zachowane, wewnętrzna niespójność deklaracji i postawy życiowej sprawią, że na tak skonstruowanym fundamencie niczego nie da się zbudować. Runie przy pierwszej lepszej okazji. Zwykle usprawiedliwieniem będzie kolejna „miłość”.

KOMENTARZ PSYCHOLOGA

Joanna Nowak, psycholog

Wspólne mieszkanie przed ślubem jest uznawane we współczesnym społeczeństwie za coś zupełnie normalnego. Na ten krok decydują się nie tylko osoby, które z jakiś powodów nie mogą zawrzeć związku małżeńskiego, ale także bardzo młodzi ludzie, np. wyjeżdżający razem na studia do jednego miasta, otrzymując na to „błogosławieństwo” rodziców.

Powód zamieszkania razem podawany najczęściej przez młodych ludzi to „chcemy się dopasować, wypróbować, małżeństwo to poważna sprawa, nie chcemy od razu na głęboką wodę”. Takie rozumowanie w kategoriach próby czy dopasowania nasuwa skojarzenie z parą butów, nie z dwojgiem kochających się ludzi. Rzeczywistość przed ślubem i po ślubie jest skrajnie różna, przede wszystkim ze względu na element stałości, dla chrześcijan to sakrament. Kiedy dwoje ludzi wstępuje w związek małżeński, podejmuje świadomą decyzję o wierności, uczciwości. Tego nie ma przy przekraczaniu progu wymarzonego wspólnego mieszkania. Brakuje tu fundamentów, nazwania priorytetów. Nikt nikomu nic nie obiecuje, więc odejście czy zdrada nie są nawet złamaniem zasad. Taki element tymczasowości w związku jest zwykle powodem chronicznego lęku związanego z brakiem poczucia bezpieczeństwa. Co będzie jutro? Może wrócę do domu, a jego już nie będzie? Lęk ten jest zwykle podświadomy, przez kobiety przeżywany bardziej dotkliwie, gdyż w naszej kulturze to one częściej czują się zdobywane i porzucane. Bywa, że skutkiem takich rozstań są depresje i samobójstwa, gdyż jedna ze stron we wspólnym mieszkaniu marzy o białym welonie, w tym czasie, gdy plany drugiej kończą się na sobotnim wieczorze w kinie. Niezaspokojone, niewypowiedziane potrzeby rodzą frustrację.

Mężczyzna przed ślubem zwykle zabiega o względy kobiety. Oboje, nawet w narzeczeństwie, starają się przedstawić z lepszej strony, na ogół też nie widzą swoich wad. Mieszkanie razem nic w tej kwestii nie zmienia, nie przyciemnia różowych okularów. Gdy rozmawiam z małżeństwami w kryzysie, czasem słyszę, ale jak to możliwe, przecież przed ślubem mieszkaliśmy siedem lat razem i świetnie nam się układało, a teraz zaczęły się problemy. Zaraz potem przychodzi refleksja… są dzieci, praca, proza życia. Rozwiązanie konfliktów przed ślubem to zwykle uleganie, unikanie, bagatelizowanie problemów, bo jeszcze wtedy tak można. Potem potrzebny jest wysiłek, współpraca, zapominanie o sobie. Człowiek mocno związany ze swoim otoczeniem fizycznym nie jest w stanie zauważyć, jak diametralnie zmienia się jego życie, kiedy wraca do tego samego mieszkania z tą samą osobą, która teraz nazywana jest tylko żoną lub mężem. Stąd nie widzi też powodu, by cokolwiek zmieniać w swoim zachowaniu, nadal oczekuje „sielanki”, która była przed ślubem. Nie widzi też potrzeby, by budować ognisko rodzinne, przecież zostało już zbudowane…

Postrzeganie mieszkania przed ślubem jako „dopasowania” jest raczej okłamywaniem siebie nawzajem, często powodowane ucieczką przed odpowiedzialnością, podejmowaniem decyzji, budowaniem związku na solidnych fundamentach. Człowiek nie jest przedmiotem, nie można go wypróbować w innych okolicznościach, a gdy się nie sprawdzi, po prostu wymienić na coś nowego. Takie traktowanie partnera w związku, nawet nie do końca uświadomione, krzywdzi i rani.