W latach 80. XX wieku unijne elity wyraźnie zmieniły kurs swojej polityki dotyczącej przyszłości integrującej się Europy.
Ideowe i polityczne podstawy zjednoczonej Europy sformułowali m.in. politycy o chrześcijańskich przekonaniach: Robert Schuman, Konrad Adenauer, Alcide de Gasperi. Twórcy idei integracji wskazywali na potrzebę pojednania między europejskimi narodami, które od wieków prowadziły między sobą wyniszczające walki.
Konsekwencją i symbolem głęboko zakorzenionego konfliktu były II wojna światowa, a następnie żelazna kurtyna, która podzieliła Europę na wrogie obozy. Ojcowie zjednoczonej Europy odwoływali się do chrześcijańskich wartości, na których fundamencie miała się dokonywać integracja europejskich narodów. Proponowali budowę wspólnoty narodów w oparciu o zasady: sprawiedliwości, wolności, solidarności i pokoju, które są głęboko zakorzenione w wartościach chrześcijańskich i w prawach człowieka.
W latach 80. XX wieku unijne elity wyraźnie zmieniły kurs swojej polityki dotyczącej przyszłości integrującej się Europy. Istotny wpływ na przekształcenie ideowych podstaw zjednoczonej Europy miała wymiana pokoleniowa unijnych elit, która zdecydowanie wzmocniła pozycję socjalistów, komunistów i liberałów. Zmiany w układzie sił w instytucjach europejskich skutkowały modyfikacją koncepcji dotyczącej budowania zjednoczonej Europy. Nowy program rozwoju Unii Europejskiej oparto na ideowym „Manifeście z Ventotene”, opracowanym przez włoskich komunistów Altiera Spinellego i Ernesta Rossiego.
Przez wiele lat unijny włoski polityk i główny inspirator manifestu – Spinelli był komunistą, który za swoje radykalne i skrajne poglądy został usunięty z partii komunistycznej. Spinelli krytykował stalinowską politykę budowy socjalizmu w jednym kraju, gdyż hamowała ona proces rewolucji komunistycznej. Był natomiast zwolennikiem trockistowskiej wizji rewolucji, według której warunkiem zwycięstwa komunizmu jest jego ekspansja na sąsiednie kraje w celu utworzenia radzieckich Stanów Zjednoczonych Europy. Obecnie unijni liderzy uważają Altiera Spinellego za swojego czołowego ideologa. Jego imieniem nazwano główny budynek Parlamentu Europejskiego w Brukseli, a nazwisko Spinellego widnieje nad głównym wejściem. Jest to jednoznaczny symbol utożsamiania się unijnych elit z programem Spinellego, wyznaczającym kierunki rozwoju UE. Kolejnym ważnym przejawem więzi ideologicznej unijnych przywódców z manifestem Spinellego było spotkanie kanclerz Niemiec Angeli Merkel oraz ówczesnych prezydenta Francji – François Hollande’a i premiera Włoch – Mattea Renziego na wyspie Ventotene, na której znajduje się grób autora manifestu. W sierpniu 2016 r. przywódcy złożyli kwiaty na grobie Spinellego oraz rozmawiali o nowych rozwiązaniach w kwestii integracji europejskiej po brexicie. Merkel wyjaśniła, że jej wizyta wspólnie z Hollande’em i Renzim na grobie Spinellego „wyraźnie pokazała, iż wiemy, skąd wzięła się Unia Europejska”.
Znaczenie ideologicznego manifestu Spinellego dla wytyczania kierunku rozwoju wspólnoty potwierdzają deklaracje najwyższych władz UE. Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker w marcu 2017 r. przedstawił „Białą księgę w sprawie przyszłości Europy”, w której wyznaczono perspektywy rozwoju wspólnoty do 2025 r. We wprowadzeniu do księgi zapisano, że „Manifest z Ventotene” autorstwa Altiera Spinellego i Ernesta Rossiego jest pierwszym i najważniejszym źródłem ideowym wolnej i zjednoczonej Europy. Nie wspomniano natomiast ani słowem o chrześcijańskich inspiracjach zjednoczonej Europy, które wskazali i wdrażali Robert Schuman, Konrad Adenauer i Alcide de Gasperi.
W „Manifeście z Ventotene” jego komunistyczni autorzy przestrzegają przed ideologią niepodległości narodowej, tj. przed patriotyzmem, który może być zalążkiem imperialnego nacjonalizmu. Według nich, suwerenność państw narodowych jest zagrożeniem, gdyż rozbudza pragnienie dominacji nad innymi narodami. Dlatego pierwszym zadaniem europejskiej rewolucji socjalistycznej jest utworzenie Stanów Zjednoczonych Europy, czyli ostateczne zlikwidowanie granic dzielących kontynent na suwerenne państwa. Nowe ponadnarodowe państwo powstanie dzięki dyktaturze rewolucyjnej partii i dla nowej prawdziwej demokracji. Siły zbrojne poszczególnych państw zostaną zlikwidowane. Jedynie armia federalnej unii europejskiej będzie mogła zaprowadzać porządek potrzebny do wdrażania idei Europy bez państw i bez granic. Federacja europejska stanie się wyłącznym gwarantem pokojowej współpracy z amerykańskimi i azjatyckimi narodami. Dalekosiężnym celem socjalistycznego ruchu rewolucyjnego jest zjednoczenie narodów całego globu. Uczynienie „Manifestu z Ventotene” ideową inspiracją rozwoju i postępu UE pokazuje, że neomarksizm staje się wiodącą ideologią współczesnej wspólnoty europejskiej, która odwraca się od chrześcijańskich wartości, które z kolei przez wieki kształtowały tożsamość kulturową nie tylko Europy, ale i świata. Stawia też pod znakiem zapytania nastawienie unijnych urzędników do Polski, która kultywuje patriotyzm, ceni suwerenność, szanuje religię, wprowadza dekomunizację, a także rozbudowuje i wzmacnia swoją armię.
opr. ac/ac