Aniołowie

ks. Tomasz Jelonek Teologia biblijna ISBN: 978-83-61533-59-7 wyd.: Wydawnictwo PETRUS 2011

Wybrane fragmenty Wprowadzenie Wzajemny stosunek historii i mitu w przekazie biblijnym Historia, mit i teologia jako trzy bieguny biblijnego przekazu Imię Boże Opatrzność Boża — Bóg jako ojciec Demony Pneumatologia biblijna Jezus z Nazaretu jest Mesjaszem Biblijna koncepcja stworzenia Aniołowie

ANIOŁOWIE

W swym Credo Kościół katolicki wyznaje: Wierzę... w Stworzyciela nieba i ziemi, wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych. Ta wiara została uformowana na podstawie przekazu objawienia, który zawarty jest w Piśmie Świętym. Jak zawsze na terenie teologii biblijnej interesuje nas przede wszystkim treść tego przekazu, który w teologii systematycznej stał się odskocznią do dogmatycznego stwierdzenia.

Pismo Święte  bardzo często wspomina o niewidzialnych bytach, jakimi są aniołowie. Występują oni w różnych tekstach biblijnych i spełniają w nich różnorakie role. Słusznie zauważono, że w niektórych tekstach anioł odgrywa raczej funkcję literacką i teksty te nie muszą być relacjami o samych aniołach.

Jeżeli w Piśmie Świętym autor pragnie zaznaczyć, że treść przez niego podawana jest prawdą w ścisły sposób objawioną, to znaczy przekraczającą siłę poznawczą ludzkiego umysłu, wkłada te treść w usta anioła lub innej istoty należącej do świata transcendentnego. I tak anioł w Ewangelii według św. Łukasza ogłasza pasterzom o Narodzonym w Betlejem, że jest On Zbawicielem, Mesjaszem i Panem (to znaczy Bogiem). Jest to konkluzja całej chrystologii Nowego Testamentu, którą Kościół czasów apostolskich odczytał dzięki asystencji Ducha Świętego, który doprowadzał Go do całej prawdy. Tę prawdę głosi anioł, bo ona jest prawdą ściśle objawioną. Podobnie jest ze sprawą zmartwychwstania Chrystusa, tę prawdę głoszą aniołowie przy pustym grobie.

Inną literacką funkcją anioła jest w pismach o charakterze apokaliptycznym rola anioła tłumaczącego różne wydarzenia (angelus interpres).

Na podstawie tych bezspornych faktów niektórzy wyciągają wniosek, że anioł jest w Biblii jedynie formą literacką, przejętą w czasie rozwoju myśli biblijnej z religii perskiej i nie można mówić o substancjalnym bycie tych istot. Na tak postawione twierdzenie odpowiadamy w następujący sposób, aby wykazać, że na podstawie Pisma Świętego mamy prawo mówić o prawdziwym istnieniu aniołów.

Po pierwsze, nie wszystkie miejsca Pisma Świętego, mówiące o aniołach traktują swoją relację według tego, co wyżej było powiedziane o literackiej funkcji anioła. Są teksty, które w sposób bezpośredni odnoszą się do aniołów, coś o nich stwierdzając jako o realnych bytach. Do takich wypowiedzi należą słowa Jezusa zapisane w Ewangelii Mateuszowej:

Strzeżcie się, żebyście nie gardzili żadnym z tych małych; albowiem powiadam wam: Aniołowie ich w niebie wpatrują się zawsze w oblicze Ojca mojego, który jest w niebie (Mt 18,10) .

Aniołowie wpatrują się w oblicze Boga. Nie jest to żadna przenośnia, żaden symbol, ale prosta wypowiedź na temat działania pewnych konkretnych bytów, których nazywamy aniołami.

Po drugie, nawet gdyby wszystkie miejsca mówiące o aniołach odnosiły się jedynie do ich funkcji literackiej czy symbolicznej, to sama częstotliwość biblijnych wypowiedzi o aniołach jest świadectwem wiary autorów i ich bezpośrednich odbiorców w istnienie aniołów. Tylko ta wiara tłumaczy tak częste odwoływanie się do aniołów. Wiara natomiast tamtej wspólnoty jest normą naszej wiary. To, w co oni wierzyli, dla nas jest obowiązującym przedmiotem wiary, chodzi oczywiście o wiarę religijną, a nie naturalną wiarę na przykład ludzi starożytności w to, że słońce porusza się po niebie. Taka zaś jest wiara religijna dotyczyła istnienia aniołów, gdyż występuje w kontekście wiary i objawienia. Zatem istnienie aniołów jest przedmiotem wiary na podstawie objawienia zawartego w Piśmie Świętym.

W dziejach zbawienia aniołowie bardzo często spełniają swoją rolę, którą określa List do Hebrajczyków, mówiąc, że są oni duchami przeznaczonymi do usług, posłanymi na pomoc tym, którzy mają posiąść zbawienie (Hbr 1,14). Aniołowi są pośrednikami pomiędzy Bogiem a ludźmi, są opiekunami ludzi, a szczególną rolę przypisuje im Pismo Święte w dziedzinie pośrednictwa w przekazie objawienia, są także głosicielami woli Bożej i wykonawcami Bożego sądu.

W nadzwyczajnych wypadkach Biblia mówi o Aniele Jahwe. Pod ta nazwą kryje się anioł spełniający jakąś bardzo ważną rolę, ale kryje się też sam Bóg. Dzieła Anioła Jahwe są dziełami samego Boga.

opr. ab/ab