Uwolnienie od fałszywego obrazu, uwolnienie prawdziwe

Marko Ivan Rupnik Powiedzieć człowiek ISBN: 978-83-7580-145-3 wyd.: Wydawnictwo Salwator 2010

Wybrane fragmenty Miłość zbawiająca w historii Poza grzech Na tle Paschy hebrajskiej Znak prorocki Synchronia Sens Paschy hebrajskiej Logika paschalna „Niepowodzenie” pierwszej Paschy Uwolnienie od fałszywego obrazu, uwolnienie prawdziwe Jedynie miłość może wyzwolić człowieka Tłem dla zrozumienia jest Pascha hebrajska Wieczysta pamiątka Zstępowanie i wstępowanie Chrystus jako przedmiot ludzkiego grzechu Pierwszy wyrok śmierci Pierwszy wyrok naprawia wydarzenie opisane w trzecim rozdziale Księgi Rodzaju Drugi wyrok śmierci Drugi wyrok wydany na Chrystusa naprawia wydarzenie opisane w czwartym rozdziale Księgi Rodzaju Pascha jest już gotowa Cierpienie Chrystusa Nowy człowiek a zmartwychwstanie Chrystusa Zanurzenie w wodach krzyża Osoba — kulturą Paschy

Uwolnienie od fałszywego obrazu, uwolnienie prawdziwe

Aby osiągnąć prawdziwe uwolnienie, trzeba wyeliminować niszczące konsekwencje grzechu. Jedynie wyzwolenie radykalne, dotykające ontologicznego wymiaru człowieka, może sprzyjać trwałemu i rzeczywistemu wyzwoleniu na płaszczyźnie globalnej. Jedynie wyzwolenie od fałszywego obrazu Boga może doprowadzić do tej fundamentalnej relacji popychającej człowieka ku Panu życia, i sprawić, że całkowicie zaufa i przeniesie swe epicentrum z siebie na Niego. Tylko wtedy człowiek nie będzie się już lękał o siebie, nie będzie już przywiązany do siebie i nie będzie zatrwożony o swe życie. Jedynie wówczas nie będzie starał się już ratować siebie, afirmując się jednostronnie w jakiejś szczególnej formie życia wyłączającej innych, stając do zawodów z tymi, którzy działają na tej samej zasadzie autoafirmacji, w chaotycznej walce polegającej na wzajemnym eliminowaniu się. Jedynie odkrycie Boga dobrego, Boga miłości, Boga wolności, może dokonać w człowieku tego, że zaufa, co jest niezbędne, by nie uległ niewoli strachu przed śmiercią. To zaufanie oczyszcza człowieka z egoizmu przeszkadzającego mu poznawać, odczytywać stworzenie, historię i znaki czasu bez uczucia stałego zagrożenia. Więcej, jedynie wyzwolenie rzeczywiście przezwyciężające śmierć i zdolne przenieść nas poza nią, przekona człowieka do życia i miłości do życia. Mówiąc krótko: żadne wyzwolenie, żadna rewolucja w rzeczywistości nie zmienia nic w relacjach między ludźmi; nic z tego, co wyjaśnił czwarty rozdział Księgi Rodzaju, nie zmienia się, jeśli nie zostaje uzdrowiona fundamentalna relacja człowiek-Bóg, której zerwanie opisane zostało w rozdziale trzecim.

Podczas Paschy hebrajskiej Bóg działał przez Mojżesza. Rzeczywiście, gdy Hebrajczycy odlewają złotego cielca, czynią to, wykorzystując nieobecność Mojżesza. Niepowodzenie Paschy hebrajskiej jest znakiem, że pośrednictwo Mojżesza nie wystarcza: człowiek przekona się jedynie wtedy, gdy Bóg objawi się osobiście. Nie wystarcza interwencja w historii dokonana przez człowieka. W historii musi się dokonać wstrząs dzięki radykalnej osobistej obecności Boga, ponieważ jedynie w ten sposób objawienie prawdziwego obrazu Boga nastąpi wprost, bez pośrednictwa. Jednocześnie to wyzwalające wydarzenie, jeśli Bóg ma go dokonać osobiście, musi dokonać się w człowieku, by dzięki temu objawił się on jako człowiek nowy. Wyzwolenie z niewoli grzechu, który z góry niszczy i pozbawia znaczenia wszelki pozytywny plan i wysiłek człowieka, musi się urzeczywistnić w nierozdzielnej i wolnej relacji pomiędzy Bogiem a człowiekiem.

Jedynie miłość może wyzwolić człowieka

Wspominaliśmy już, że gdy Bóg stwarza człowieka, czyni to poprzez akt stwórczy w kenozie miłości. Osoba stworzona jest zatem w swym zasadniczym jądrze miłością, ma zatem w sobie wymiar wolności. Pociąga to za sobą możliwość odrzucenia miłości i zniszczenia swej tożsamości poprzez realizację zasady jednostronnej afirmacji. Jeśli bowiem tożsamością człowieka jest miłość, człowiek niszczy sam siebie, gdy myśląc o ratowaniu siebie, służy zasadzie egoistycznej. Żyjąc w egoizmie, człowiek niszczy prawdę o sobie, a zatem niszczy swą tożsamość.

Kenoza, upokorzenie Boga w akcie stworzenia, polega właśnie na tym, że Bóg, gdy osoba się od Niego oddala, nie może doprowadzić osoby stworzonej do prawdy o niej i do jej tożsamości inaczej niż za pomocą miłości. Bóg nie może przymusić człowieka ani za pomocą przekonywania rozumowego, ani etyczno-moralnego, by powrócił on do fundamentalnej relacji z Nim. Bóg, postępując w ten sposób, zniszczyłby swoją tożsamość i przestałby być Bogiem-miłością. To człowiek jest kuszony do narzucania dobra siłą, dobra takiego, jak je pojmuje. Bóg nie jest jednak dyktatorem, nawet w dobrych sprawach, właśnie dlatego że dobro jest miłością, a zatem w swym jądrze — wolnością. Bóg może objawić swą miłość, może wstrząsnąć dziejami ludzkiego grzechu przez nadzwyczajne wcielenie swej miłości w historii. Jednocześnie jest ono jeszcze bardziej radykalnym potwierdzeniem wolności człowieka. Dlatego zbawienie dokonane przez Chrystusa jest urzeczywistnieniem miłości Ojca w historii, ale także wyrażeniem chwały Boga objawiającego się również w radykalnej afirmacji wolności człowieka. Całkowite wyzwolenie może się dokonać w historii człowieka jedynie w akcie miłości absolutnej, co jednak jednocześnie objawi aspekt „słabości” Boga. Wyzwolenie człowieka od grzechu, to jest od fałszywego obrazu Boga, od idei Boga zazdrosnego i władczego, a nie obdarzającego, zakłada objawienie miłości jako absolutnej wolności, co pociąga za sobą także pewien rodzaj „bezsilności” Boga. Uwolnienie od fałszywego obrazu Boga winno się dokonać przez objawienie absolutnego szalom, absolutnego pokoju, braku przemocy w działaniu powszechnym.

opr. aw/aw