Obrządek

Gerald O'Collins SJ, Edward G. Farrugia SJ

LEKSYKON pojęć teologicznych i kościelnych

z indeksem angielsko-polskim

Przełożyli Ks. Jan Ożóg SJ, Barbara Żak

Wydawnictwo WAM, Kraków 2002

Obrządek

Sposób sprawowania obrzędów religijnych albo udzielania sakramentów. Wyrazu tego można też używać na oznaczenie całego zespołu obrzędów zachowywanych w poszczególnych Kościołach. Na Zachodzie takie obrządki, jak np. ambrozjański w Mediolanie, różnią się od zwyczajnego obrządku łacińskiego tylko pomniejszymi liturgicznymi szczegółami. Wśród katolików wschodnich „obrządek” oznacza nie tylko znaczne różnice w liturgii, ale także cały sposób życia poszczególnych Kościołów, ich szczególną duchowość i urządzenia prawne. W tym znaczeniu „obrządek” zbiega się z tradycją określonego Kościoła, to znaczy z określonym dziedzictwem liturgicznym, teologicznym, duchowym i dyscyplinarnym (CCEO 28§1), którą posiada „ecclesia sui iuris”, czyli Kościół autonomiczny (CCEO 27). Na Wschodzie istnieje obecnie siedem takich większych obrządków: ormiański, bizantyński, etiopski, koptyjski, maronicki (albo syryjsko-maronicki), wschodnio-syryjski (zwany czasami asyryjsko-chaldejskim) i zachodnio-syryjski (albo antiocheński). Te siedem obrządków znajdujemy zarówno w tradycjach katolickich, jak prawosławnych — oprócz obrządku maronickiego, bo ten jest tylko katolicki. Zob. Asyryjski Kościół Wschodni, chrześcijaństwo ormiańskie, chrześcijaństwo etiopskie, chrześcijaństwo koptyjskie, Liturgia świętego Jana Chryzostoma, maronici, tradycja zachodniosyryjska.

opr. mg/mg