Ojcowie Apostolscy

Gerald O'Collins SJ, Edward G. Farrugia SJ

LEKSYKON pojęć teologicznych i kościelnych

z indeksem angielsko-polskim

Przełożyli Ks. Jan Ożóg SJ, Barbara Żak

Wydawnictwo WAM, Kraków 2002

Ojcowie Apostolscy

Nazwa przyjęta na oznaczenie najstarszych niebiblijnych, ale ortodoksyjnych pism i pisarzy chrześcijańskich; powszechnie zaczęto jej używać za Janem Chrzcicielem Cotelierem, który ją zastosował w opublikowanym w roku 1672 wydaniu tzw. Listu Barnaby (z pierwszego wieku), pism św. Klemensa Rzymskiego (zm. ok. 96), św. Ignacego Antiocheńskiego (ok. 35 — ok. 107), Pasterza Hermasa (II wiek) i listu św. Polikarpa ze Smyrny (ok. 69 — ok. 155), a także jego Męczeństwa, najstarszego pomnika literackiego tego gatunku. W roku 1765 Andrea Gallandi dodał do tego zbioru List do Diogneta, apologię chrześcijaństwa, oraz fragmenty Papiasza z Hierapolis (ok. 60-130). Filoteusz Bryennios opublikował w roku 1883 tekst, który może być najstarszym w tej grupie, mianowicie anonimową Didaché, czyli „Naukę”. Pisma te rzucają bezcenny snop światła na czas przejścia od Kościoła nowotestamentalnego do chrześcijaństwa poapostolskiego. Niektórzy nowocześni uczeni chcą wykluczyć z tej grupy tych autorów, którzy prawdopodobnie nie byli bezpośrednio związani z apostołami, albo tych, których sposób myślenia nie przylega ściśle do Nowego Testamentu. Do Ojców apostolskich zaliczają oni tylko św. Klemensa Rzymskiego, św. Ignacego Antiocheńskiego, św. Polikarpa i Papiasza, a także św. Kwadrata (II wiek), który około roku 124 skierował do cesarza Hadriana najstarszą apologię wiary chrześcijańskiej. Zob. apologeci, Didaché, Ojcowie Kościoła

opr. mg/mg