Hasło z "Leksykonu pojęć teol. i kośc." (WAM 2002)
Przełożyli Ks. Jan Ożóg SJ, Barbara Żak
Wydawnictwo WAM, Kraków 2002
Powstrzymywanie się od spożywania pokarmów oparte na motywach religijnych, takich jak: skrucha (J l 1, 14; Jon 3, 7) albo przygotowanie się do szczególnego zadania (Mt 4, 2; Dz 13, 2-3); zazwyczaj towarzyszy mu modlitwa (Dz 14, 23). Post może być ilościowy (jeżeli się ogranicza ilość przyjmowanych potraw) albo jakościowy (jeżeli się zupełnie wyklucza pewne potrawy, np. mięso; post jakościowy nazywamy też abstynencją). Chrystus pościł na pustyni (Łk 4, 2), ale podczas działalności publicznej krytykowano Go, że nie pościł tak, jak to robili faryzeusze (Mt 11, 18-19), On sam znowu krytykował tych, którzy z postu uczynili praktykę pełną obłudy (Mt 6, 16-18; Łk 18, 12). W tradycji obrządku łacińskiego katolicy zachowują post ilościowy obowiązkowo w Środę Popielcową i w Wielki Piątek, podczas gdy chrześcijanie wschodni do Wielkanocy — podobnie jak do Bożego Narodzenia — przygotowują się czterdziestodniowym postem, a ponadto zachowują post od niedzieli po Zesłaniu Ducha Świętego do wigilii uroczystości świętych Piotra i Pawła oraz przez dwa tygodnie przed Zaśnięciem Matki Bożej, czyli przed 15 sierpnia (CCEO 882). Przed przyjęciem Komunii świętej wierni powinni powstrzymać się przynajmniej przez godzinę od jedzenia i picia, za wyjątkiem wody i lekarstw (CIC 919; zob. CCEO 707§1, 713§2). Zob. przygotowanie do Bożego Narodzenia, suche dni, Wielki Post, Wielki Tydzień, wstrzemięźliwość.
Postępowanie właściwe zob. właściwe postępowanie.
opr. mg/mg