Śladami Biblii: Eliasz, prorocy, profetyzm

- prorok pochodzący z Tiszbe we wschodniej Jordanii. Działał w Państwie Północnym za czasów króla Achaba i królowej Izebel. Dzieje jego opisane są w l Krl 17-2 Krl 2. Występował w obronie monoteizmu i religii jahwistycznej, ganiać kult pogańskiego bożka Baala. krzewiony przez królową. Występował publicznie przeciw kapłanom Baala (l Krl 18). Chroniąc się przed zemstą Izebel, ukrył się na górze Horeb (Synaj). Ocalenie Eliasza na Horebie stanowi symbol miłosierdzia Bożego wobec narodu wybranego. Działalność proroka służy dobru całego narodu. Jego postać przyrównywana jest do Mojżesza, z którym Bóg zawarł przymierze na Synaju (Wj 19-20). Lud Boży z czasów Eliasza, podobnie jak to miało miejsce za czasów Mojżesza, ma możność rozpoczęcia niejako nowego życia i nawrócenia się do Boga. W Nowym Testamencie Eliasz był łączony z Janem Chrzcicielem (np. Mk 9,13), zjawił się przy Przemienieniu Jezusa, stanowił wzór wytrwałej modlitwy.

Prorocy, profetyzm izraelski

- Stary Testament prorokiem nazywa męża przemawiającego w imieniu Boga i z Jego polecenia. W tym znaczeniu prorokami byli również Abraham i Mojżesz. Początków profetyzmu izraelskiego należy szukać w instytucji tzw. widzących. Pojawiały się również zorganizowane grupy proroków, na przykład uczniowie Eliasza i Elizeusza. Dały one podwalmy instytucji tzw. proroków zawodowych i szkół prorockich. Zadanie ich polegało głównie na ustalaniu ideologicznych i moralnych zasad postępowania króla i narodu. Największe znaczenie dla Izraela mieli jednak indywidualni charyzmatycy Starego Testamentu. Cechowała ich przede wszystkim świadomość powołania przez Boga do głoszenia Jego słowa w Jego imieniu. Głoszenie natchnionego słowa Bożego odbywało się ustnie. Rzadko polecano odczytywanie słów proroka, z czym wiąże się fakt, że tylko niektórzy prorocy uprawiali działalność literacką. Najczęściej ich słowa spisywano dopiero później.

opr. mg/mg