Na drodze ku pojednaniu w duchu posłuszeństwa Chrystusowi

Jan Paweł II

Na drodze ku pojednaniu w duchu posłuszeństwa Chrystusowi

Spotkanie z Katolikosem-Patriarchą Eliaszem II. 8 listopada — Tbilisi

W poniedziałek 8 listopada o godz. 17.30 Jan Paweł II przybył do siedziby Katolikosa-Patriarchy Eliasza II, gdzie spotkał się z nim i członkami Świętego Synodu Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. «Pragnę gorąco — powiedział w przemówieniu Ojciec Święty — i modlę się codziennie, aby współpraca między naszymi Kościołami rozwijała się na wszystkich płaszczyznach jako wymowny i niezbędny wyraz świadectwa na rzecz Ewangelii, do którego są wezwani prawosławni i katolicy. Zapewniam was, że mój przedstawiciel w Gruzji będzie dokładał wszelkich starań, aby umacniać tę więź współpracy i porozumienia w duchu prawdziwie chrześcijańskiej miłości, wolnej od nieporozumień i nieufności, nacechowanej głębokim szacunkiem».

Wasza Świątobliwość, Eminencje, Ekscelencje, drodzy Bracia Biskupi!

1. Jestem głęboko wdzięczny Opatrzności Bożej za to spotkanie, które odbywa się prawie 20 lat po historycznej pierwszej wizycie Katolikosa-Patriarchy starożytnego apostolskiego Kościoła gruzińskiego w Stolicy Apostolskiej w Rzymie. Wówczas przekazaliśmy sobie święty pocałunek pokoju i obiecaliśmy, że będziemy się modlić za siebie nawzajem. Dzisiaj, dzięki uprzejmemu zaproszeniu, z radością odwzajemniam tamtą braterską wizytę. Osobiście uważam za wielki dar Boży tę możliwość ponownego wyrażenia szacunku i czci Kościołowi powierzonemu jego pieczy. Od czasu, gdy po raz pierwszy przyniesiono Ewangelię na te ziemie, Kościół w Gruzji dawał wzniosłe świadectwo o Chrystusie i kształtował kulturę bogatą w ewangeliczne wartości. Dzisiaj, w klimacie odzyskanej wolności, apostolski Kościół gruziński patrzy w przyszłość z niezachwianym przekonaniem, że moc łaski Bożej sprowadzi nową wiosnę wiary na tę błogosławioną ziemię.

W pokoju Chrystusa pozdrawiam zatem Waszą Świątobliwość oraz arcybiskupów i biskupów Świętego Synodu. Znamienne jest, że ta pierwsza wizyta Biskupa Rzymu w Gruzińskim Kościele Prawosławnym odbywa się w przeddzień Wielkiego Jubileuszu 2000-lecia narodzin Syna Bożego, posłanego przez Ojca dla odkupienia świata. Wielki Jubileusz wzywa wszystkich wierzących, aby włączyli się w hymn dziękczynienia za dar zbawienia w Chrystusie oraz by wspólnym wysiłkiem przybliżali zwycięstwo Jego Królestwa świętości, sprawiedliwości i pokoju. Zarazem Jubileusz każe nam uznać ze smutkiem i w duchu pokuty, że podziały, jakie powstały między nami w ostatnim tysiącleciu, pozostają w jawnej sprzeczności z wolą Chrystusa, który modlił się, aby wszyscy Jego uczniowie byli jedno (por. J 17, 21). Niech to nasze spotkanie i pocałunek pokoju, jaki sobie przekażemy, staną się za sprawą łaski krokiem ku odnowieniu braterstwa między nami i ku bardziej autentycznemu wspólnemu świadectwu o Jezusie Chrystusie i o Ewangelii życia wiecznego!

2. Pragnę was zapewnić, że Kościół katolicki darzy Kościół w Gruzji czcią i podziwem. Zakorzeniony w pierwotnej wspólnocie jerozolimskiej, Kościół w Gruzji jest jedną z najwcześniejszych społeczności chrześcijańskich. Jest związany z misją apostoła Andrzeja, a nawrócenie króla waszego kraju zawdzięcza św. Ninonie. Zachodni pisarz Rufin zawarł w swojej Historii Kościoła bardzo wczesne świadectwo o życiu świętej, która przebywając w więzieniu głosiła Ewangelię słowem i modlitwą, pokutą i cudami. Mocą modlitwy zdołała podnieść «żywą kolumnę», która miała wesprzeć nowo budowaną świątynię, a której przedtem nie zdołała podźwignąć żadna ludzka siła ani mechanizm: jest to piękny obraz jej samej — prawdziwej kolumny wiary narodu gruzińskiego. Świątobliwi i uczeni mnisi dali tej ziemi, w której wedle tradycji przechowywana była szata Jezusa, wiele trwałych pomników kultury i cywilizacji. Nawet alfabet został opracowany jako narzędzie szerzenia słowa Bożego w języku mieszkańców. Rzesze męczenników przelewały krew za Ewangelię w czasach, gdy wyznawanie wiary chrześcijańskiej było przestępstwem karanym śmiercią: od dziewięciorga dzieci-męczenników z Koli po św. Szuszanika, św. Eustachiusza z Mcchety, Abo z Tbilisi i królową Ketewan. Ta chrześcijańska historia i kultura Gruzji zasługuje na uznanie Kościoła powszechnego.

Także w kończącym się stuleciu wasza ziemia wydała licznych wyznawców i męczenników. Dzięki temu kraj został raz jeszcze uświęcony krwią świadków Baranka, złożonego w ofierze dla naszego zbawienia. Proszę ich, aby wstawiali się przed Bogiem za nasze Kościoły, byśmy mogli iść razem ścieżką pokoju, który dać nam może tylko zmartwychwstały Chrystus.

3. Tutaj, w tej opatrznościowej chwili, muszę podziękować Bogu za owoce kontaktów, jakie zostały nawiązane między Kościołem katolickim i prawosławnym w ostatnich latach, poczynając od historycznego spotkania między ekumenicznym Patriarchą Atenagorasem I i papieżem Pawłem VI. Przez swą uległość natchnieniom Ducha Świętego i głębokie osobiste zaangażowanie ci dwaj wielcy przywódcy wprowadzili nasze Kościoły na drogę, która za łaską Bożą pozwoliła na rozwój dialogu inspirowanego miłością i w pełni teologicznego. Od czasu ustanowienia Międzynarodowej Komisji Wspólnej śledzę uważnie rozwój dialogu, który ma najwyższe znaczenie dla sprawy jedności chrześcijan. Opierając swoje studia na tym, co łączy katolików i prawosławnych, Komisja poczyniła znaczne postępy. Od chwili jej powołania w łonie prawosławia, na mocy jednomyślnej decyzji wszystkich Kościołów prawosławnych, Komisja podejmowała zagadnienia pierwszorzędnej wagi, takie jak tajemnica Kościoła i Eucharystii w świetle tajemnicy Trójcy Świętej; wiara i sakramenty a jedność Kościoła; sakrament święceń w sakramentalnej strukturze Kościoła oraz znaczenie sukcesji apostolskiej dla uświęcania i jedności Ludu Bożego. Komisja nadal zajmuje się problemami, które stwarzają niemało przeszkód na drodze wspólnie podjętej przez nasze Kościoły. Jestem przekonany, że dokumentacja tego dialogu może stać się podstawą do wyjaśnienia naszych wzajemnych relacji i pozwoli uniknąć nieporozumień tam, gdzie katolicy i prawosławni żyją obok siebie. Ta praca musi posuwać się naprzód, a wszelkie problemy pojawiające się na drodze można stopniowo rozwiązać w duchu braterstwa i szczerego umiłowania prawdy.

W tym kontekście wspominam z zadowoleniem owocne kontakty między Kościołem katolickim a Gruzińskim Kościołem Prawosławnym, nawiązane w okresie Soboru Watykańskiego II, na który wasz Kościół przysłał obserwatorów. Wizyta Waszej Świątobliwości w Rzymie była kolejnym momentem głębokiego braterstwa i komunii. Tutaj pragnę jeszcze przypomnieć, że nieżyjący już arcybiskup Suchumi i Abchazji Dawid wraz z innymi bratnimi delegatami wziął udział w 1991 r. w Specjalnym Zgromadzeniu Synodu Biskupów poświęconym Europie, które zastanawiało się nad potrzebą nowej ewangelizacji — tym najpoważniejszym wyzwaniem, jakie jawi się przed naszymi Kościołami po przemianach ostatniej dekady. W chwili gdy chrześcijańska Europa przygotowuje się do przekroczenia progu nowego tysiąclecia, bardzo potrzebny jest wkład Gruzji — starożytnego kraju leżącego na skrzyżowaniu kultur i tradycji — w budowę nowej kultury ducha i cywilizacji miłości, dla której inspiracją i fundamentem jest wyzwalająca moc Ewangelii!

4. W ostatnich latach, w rezultacie odzyskania przez wasz kraj wolności, kontakty między naszymi Kościołami stały się bardziej bezpośrednie. Ze swej strony Kościół katolicki miał możność zapewnić opiekę duszpasterską swoim wiernym. Pragnę gorąco i modlę się codziennie, aby współpraca między naszymi Kościołami rozwijała się na wszystkich płaszczyznach jako wymowny i niezbędny wyraz dawania świadectwa o Ewangelii, do którego są wezwani prawosławni i katolicy. Zapewniam was, że mój przedstawiciel w Gruzji będzie dokładał wszelkich starań, aby umacniać tę więź współpracy i porozumienia w duchu prawdziwie chrześcijańskiej miłości, wolnej od nieporozumień i nieufności, nacechowanej głębokim szacunkiem. Wie on, jak bardzo ważne jest to dla Biskupa Rzymu. Jakkolwiek trudna okaże się ścieżka pojednania, musimy błagać Ducha Świętego, aby doprowadził do końca dzieło, które my staramy się podejmować w duchu posłuszeństwa Chrystusowi.

Wasza Świątobliwość, drodzy arcybiskupi i biskupi Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego, dziękuję wam raz jeszcze za okazaną mi gościnność. Wierny zobowiązaniu, jakie podjąłem wiele lat temu, pragnę was zapewnić, że nieustannie modlę się do Boga o to, aby darzył czcigodny Kościół w Gruzji coraz większą siłą i żywotnością, by mógł on wypełniać swoją apostolską misję. Dla ciebie, drogi bracie, i dla wszystkich biskupów, którzy dzielą z tobą odpowiedzialność za głoszenie Ewangelii Jezusa Chrystusa w Gruzji, proszę o światło i mądrość Ducha Świętego. «Temu zaś, który mocą działającą w nas może uczynić nieskończenie więcej, niż prosimy czy rozumiemy, Jemu chwała w Kościele i w Chrystusie Jezusie po wszystkie pokolenia wieku wieków! Amen» (Ef 3, 20-21).

opr. mg/mg