Pro comperto sane

POWSZECHNIE ZNANA jest nauka Powszechnego Soboru Watykańskiego II o naturze Bożego Kościoła, również widzialnej, a także w pełni wiadomo, co tenże Sobór sądził o konieczności dostosowania do współczesnych warunków tych wszystkich pomocy i środków, którymi Kościół się i posługuje, aby w sposób bardziej skuteczny mógł wykonywać wśród ludzi powierzone sobie dzieło zbawienia.

Kościół, któremu zawsze towarzyszy stała i zbawcza obecność jego niewidzialnej Głowy, Jezusa Chrystusa, osiągnął tak bardzo pełnię swojej zewnętrznej struktury, że dotarł już do wszystkich prawie zakątków kuli ziemskiej, chociaż musiał pokonywać wszędzie liczne i niemałe przeszkody. Należy przede wszystkim stwierdzić, że dziś bardziej niż kiedykolwiek problemy Kościoła nabierają uniwersalnego znaczenia i dla rozwiązania ich w sposób odpowiedni potrzeba, aby dyspozycja ducha, otwartość intelektualna i praktyczne doświadczenie były prawdziwie katolickie.

Słusznie więc Sobór Powszechny wśród licznych wydanych norm, wyraził w Dekrecie "Christus Dominus" życzenie, ażeby w poczet członków Dykasterii Kurii Rzymskiej, byli kooptowani "także niektórzy Biskupi, zwłaszcza diecezjalni, którzy by mogli obszerniej zdawać sprawę Papieżowi z nastawienia, pragnień i potrzeb wszystkich Kościołów"⁽¹⁾.

My zaś, którzy z Bożej Opatrzności, chociaż słabi, sprawujemy urząd Powszechnego Pasterza i dobrze świadomi jesteśmy jak ważny został Nam powierzony urząd, niczego bardziej nie mamy na uwadze, jak coraz większy rozwój dobra Kościoła i zbawienia dusz. A ponieważ ponadto szczerze pragniemy wprowadzenia w życie norm wydanych przez Sobór Watykański II, dlatego chętnie pragniemy przyczynić się do tego, by również zostały zrealizowane życzenia i wnioski, wyrażone w czasie tegoż Soboru przez Czcigodnych Naszych Braci w Episkopacie.

Aby przeto Nasza Kuria Rzymska mogła szczęśliwie podjąć nowe i to poważne obowiązki, które wywodzą się z przepisów i wniosków Soboru Powszechnego, oraz, by jej - po zwiększeniu potrzeb służyła pomocą wiedza i roztropność Naszych Braci w Episkopacie, pilnie rozważyliśmy drogi i sposoby, przy pomocy których Dykasterie przewidziane do rządzenia Kościołem powszechnym mogłyby coraz bardziej korzystać z ich roztropnej rady i pomocy. W pełni jesteśmy przekonani, że jeżeli ważniejsze sprawy zostaną pilnie, z zachowaniem porządku wspólnie rozważone, wypłynie stąd rzeczywiście pożytek dla całego Kościoła powszechnego i że pomoże to nie tylko do załatwienia ważniejszych spraw Kościoła, lecz i do rozwiązania interesujących dzisiaj ludzkość problemów.

Tak więc, rozważywszy to wszystko dokładnie, zasięgnąwszy uprzednio zdania osób odznaczających się wiedzą i powagą oraz wezwawszy pokornymi modłami Światła Bożego, z własnej woli postanawiamy i zarządzamy, co następuje:

I. Kongregacjom Rzymskim przydziela się, oprócz Kardynałów, także niektórych Biskupów diecezjalnych, którzy będą pełnoprawnymi członkami tychże Kongregacji.

II. Biskupi Ci uczestniczą jako Członkowie na zebraniach plenarnych, na których są rozpatrywane sprawy ważniejsze i mające charakter zasady ogólnej. Pozostałe natomiast zebrania zwyczajne Kongregacji odbywają się zgodnie z praktyką, a będą w nich uczestniczyli Kardynałowie oraz ci Biskupi Członkowie, którzy będą wtedy obecni w Rzymie.

III. W celu zaś uniknięcia niedogodności jakie mogłyby powstać dla Diecezji z racji częstej i długiej nieobecności Pasterzy (w której to sprawie przypominamy przepisy ustalone przez prawo kanoniczne odnośnie do rezydencji Biskupów), zarządzamy, by zebrania plenarne Kongregacji - o ile czego innego nie doradzałyby okoliczności - odbywały się jeden raz w roku w czasie odpowiednio ustalonym przez Kongregacje.

IV. Mianowanie Biskupów Członków, które sobie rezerwujemy, ma się dokonywać w ten sposób: Kardynałowie, Prefekci poszczególnych Kongregacji przeprowadzą odpowiednie badania i poszukiwania za pośrednictwem Konferencji Biskupich, a nawet gdy to będzie potrzebne poproszą o listę Biskupów kandydatów, którzy by odznaczali się szczególną biegłością w sprawach, o które chodzi. Po dokonaniu tego przedstawią nazwiska osób, spośród których wybierzemy (członków) według Naszego uznania.

V. Do poszczególnych Kongregacji zostanie przydzielonych siedmiu Biskupów diecezjalnych, w ten sposób dobieranych, by pierwszeństwo mieli ci, którzy są prawdziwie biegli w sprawach, o które chodzi. Należy również mieć na uwadze terytoria które oni zamieszkują, tak by w pewien sposób wyraził Kościół Powszechny.

Dla zebrań plenarnych Kongregacji Zakonników - bardzo pod uwagę specyficzne zadanie tego Dykasterium - będzie mianowanych dziesięciu Członków, z których trzech będzie wybieranych z listy Przełożonych Generalnych Zakonów ścisłych lub Kongregacji Kleryckich, którą będzie sporządzać Unia Rzymska Przełożonych Generalnych i przedstawiać Kardynałowi Prefektowi.

VI. Ażeby Kongregacje wzbogacały się zawsze doświadczeniem nowych i odpowiednich członków, będą oni pełnili swoje funkcje przez okres pięciu lat.

VII. Co dotyczy, czy to kierowania Kongregacją Rozkrzewiania Wiary, czy to czasu sprawowania przez Członków ich funkcji oraz innych szczególnych przepisów, to należy zachować tak Normy, ogłoszone przez Nas Pismem "Ecclesia sancta", wydanym z własnej woli dnia 6 sierpnia 1966 roku odnośnie do wykonania Dekretu Powszechnego, Soboru Watykańskiego II "Ad Gentes divinitates"⁽²⁾, jak również i inne Normy, które będą ustanowione przez wydaną w najbliższym czasie Konstytucję Apostolską o Kurii Rzymskiej.

Co zaś tym Naszym Pismem wydanym z własnej woli zostało zarządzone, to wszystko nakazujemy uważać za mające moc i zatwierdzenie, bez względu na jakiekolwiek przeciwne zarządzenia.

Dan w Rzymie, u św. Piotra dnia 6 sierpnia 1967 r. w święto Przemienienia Pana Naszego Jezusa Chrystusa, piątego Naszego Pontyfikatu.

PAULUS PP. VI