Wspólny komunikat po spotkaniu 23-27.02.2003

W dniach 23-27 lutego 2003 r. w podrzymskiej miejscowości Grottaferrata odbywało się posiedzenie Komisji Mieszanej ds. Dialogu Katolicko-Żydowskiego. W jej skład wchodzili przedstawiciele Naczelnego Rabinatu Izraela oraz delegacja Komisji Stolicy Apostolskiej ds. Kontaktów Religijnych z Judaizmem. Tematem obrad była świętość życia i wartość rodziny. Po zakończeniu spotkania wydano komunikat wyrażający wspólne stanowisko katolików i żydów na temat rozważanych zagadnień. Poniżej publikujemy jego treść.

1. Po spotkaniu wstępnym, które odbyło się w Jerozolimie 5 czerwca 2002 r., wysocy rangą przedstawiciele Komisji Stolicy Apostolskiej ds. Kontaktów Religijnych z Judaizmem oraz Naczelnego Rabinatu Izraela spotkali się ponownie w Villa Cavalletti (Grottaferrata koło Rzymu) w dniach 23-27 lutego 2003 r.

Dyskusje odbywały się w serdecznej i przyjaznej atmosferze. Dotyczyły one umacniania pokoju, zgody oraz wartości religijnych we współczesnych społeczeństwach.

2. Uznaliśmy, że fundamentem trwałego dialogu musi być szczerość i uczciwość oraz wzajemne poszanowanie naszej odmiennej tożsamości religijnej. Prowadzimy dialog jako ludzie wierzący o wspólnym duchowym pochodzeniu i dziedzictwie. Dialog ten sam w sobie jest już wartością i nie ma w żadnym wypadku służyć nawracaniu. Kościół katolicki, wierny nauczaniu Soboru Watykańskiego II oraz Jana Pawła II, uznaje, że «Żydzi ze względu na swych praojców do tej pory pozostają umiłowanymi dla Boga, który nie żałuje swych darów i wezwania» (Nostra aetate, n. 4; por. także Rz 11, 28-29). Jesteśmy świadomi naszych różnych tradycji i szanujemy siebie nawzajem w naszej odmienności. Czujemy się wezwani do składania wobec świata świadectwa o Jedynym Bogu; jesteśmy również gotowi współuczestniczyć w dziele propagowania wspólnych wartości religijnych, sprawiedliwego pokoju oraz prawdy i miłości.

3. Uzgodniono, że przedmiotem dyskusji i współpracy będą następujące zagadnienia: a) świętość ludzkiego życia, b) wartości rodzinne.

4. Świętość ludzkiego życia

4.1. Życie ludzkie posiada wyjątkową i najwyższą wartość w naszym świecie. Należy zdecydowanie odrzucić wszelkie formy zamachu na ludzkie życie; konieczne jest zarazem podjęcie wszelkich wspólnych wysiłków w celu upowszechniania praw człowieka, solidarności między ludźmi oraz poszanowania wolności sumienia.

4.2. Nasze wspólne stanowisko w kwestii świętości życia ludzkiego wywodzimy z Biblii, która stwierdza, że człowiek został stworzony na obraz Boga żywego i Jego podobieństwo (por. Rdz 1, 26). Bóg jest Święty i jest Stwórcą ludzkiego życia, a Jego świętość jest dla człowieka jednocześnie błogosławieństwem i zobowiązaniem. Dlatego każde ludzkie życie jest święte, godne najwyższej czci i nietykalne. Jak naucza Księga Kapłańska (19, 2), ze świętości Boga wynika zasadniczy imperatyw moralny: «Bądźcie świętymi, bo Ja jestem święty, Pan, Bóg wasz!»

4.3. Ochrona ludzkiego życia jest więc oczywistym nakazem etycznym, wynikającym z takiego przekonania. Wszyscy ludzie wierzący, a zwłaszcza zwierzchnicy religijni, winni wspólnie działać na rzecz ochrony ludzkiego życia. Wszelki atak na życie osoby ludzkiej sprzeciwia się woli Boga, jest profanacją Jego imienia i w sposób radykalny sprzeciwia się nauce proroków. Ten kto zabija człowieka — dotyczy to również samobójstw — choćby powoływał się na imię Boga, dopuszcza się świętokradztwa.

Jan Paweł II w Orędziu na Światowy Dzień Pokoju 2002 r. z naciskiem podkreślił, że żaden przywódca religijny nie może usprawiedliwiać terroryzmu w jakimkolwiek zakątku świata. Człowiek, który twierdzi, że jest terrorystą w imię Boże, i dopuszcza się aktów przemocy w imię Boże, profanuje religię. Terroryzm w każdym miejscu świata stanowi zaprzeczenie wiary w Boga, Stworzyciela człowieka, który miłuje wszystkich ludzi i otacza ich swoją opieką.

4.4. Jako zwierzchnicy wspólnot wyznaniowych mamy szczególny obowiązek kształtowania w naszych wiernych, a zwłaszcza w młodym pokoleniu, postawy szacunku dla świętości życia ludzkiego. Nie możemy godzić się na zabijanie w imię Boga, który nakazuje «Nie będziesz zabijał» (Wj 20, 13; Pwt 5, 17); musimy również czuwać, by religia nie była wykorzystywana jako narzędzie fanatyzmu czy przemocy — takie stanowisko zajęli przywódcy żydowscy, chrześcijańscy i muzułmańscy we wspólnym oświadczeniu ogłoszonym w Aleksandrii w styczniu 2002 r. Wszyscy winniśmy zjednoczyć wysiłki na rzecz budowania świata bardziej przychylnego życiu, braterstwu, sprawiedliwości, pokojowi i miłości między ludźmi.

4.5. Współpraca w tej dziedzinie wymaga od nas również podjęcia działań w sferze kultury i oświaty. Wszyscy nauczyciele i wychowawcy powinni coraz bardziej starać się o takie opracowanie programów, by nauczyć młodych ludzi szacunku dla najwyższej wartości, jaką jest ludzkie życie. Przeciwstawiając się powszechnej w dzisiejszych społeczeństwach kulturze przemocy i śmierci, musimy rozwijać współpracę z wyznawcami wszystkich religii oraz ze wszystkimi ludźmi dobrej woli i razem budować «kulturę życia».

5. Wartości rodzinne

5.1. Instytucja rodziny została ustanowiona z woli Wszechmogącego Boga, który stworzył człowieka na swój obraz i podobieństwo; «stworzył mężczyznę i niewiastę» (Rdz 1, 27). W perspektywie religijnej małżeństwo posiada wielką wartość, ponieważ Bóg pobłogosławił i uświęcił ów związek.

5.2. Jedność rodziny i domowe ognisko stwarzają bezpieczną i serdeczną atmosferę, która sprzyja właściwemu rozwojowi dzieci i umożliwia ich odpowiednie wychowanie, zgodne z tradycją i wyznawaną wiarą. Rodzina jest fundamentem zdrowego społeczeństwa.

5.3. Rewolucja w dziedzinie elektroniki oraz środków społecznego przekazu przyniosła bez wątpienia pozytywne zmiany w społeczeństwie. Zarazem jednak zbyt często obserwuje się negatywny wpływ tej rewolucji na zachowanie danego społeczeństwa. Dorosłym oraz młodzieży pokazuje się wypaczone i perwersyjne aspekty życia, takie jak przemoc i pornografia. Jako zwierzchnicy religijni musimy stawić czoło takim destrukcyjnym zjawiskom.

5.4. Ciąży na nas szczególny obowiązek wpajania wartości rodzinnych w domu oraz w szkole, zgodnie z naszymi bogatymi tradycjami religijnymi. Rodzice winni znacznie więcej czasu poświęcać swoim dzieciom, okazując im miłość i ucząc je właściwych postaw. Wśród wielu istotnych wartości rodzinnych na największą uwagę zasługują miłość, bezinteresowność, troska o życie oraz wzajemna odpowiedzialność za dzieci i rodziców (por. Wj 20, 12; Pwt 5, 16). To właśnie ze względu na nie nie wolno nam zgodzić się na alternatywne modele rodziny bądź związku między dwojgiem osób.

6. Na zakończenie zacytujmy Biblię

«Bo upatrzyłem go [Abrahama] jako tego, który będzie nakazywał potomkom oraz swemu rodowi, aby przestrzegając przykazań Pana postępowali sprawiedliwie i uczciwie, tak żeby Pan wypełnił to, co obiecał Abrahamowi» (Rdz 18, 19).

Grottaferrata — Rzym (Villa Cavalletti), 6 lutego 2003 r.

opr. mg/mg