Marketing Kreowania Kariery. Wszystko zaczyna się w naszej głowie.

Marketing Kreowania Kariery. Wszystko zaczyna się w naszej głowie

Mariola Czechowska-Frączak

Bohaterem projektu rozwoju zawodowego, jego „produktem”, jesteśmy my sami jako poszukujący nowych zawodowych rozwiązań. Cele zawodowe powinny stać w absolutnej zgodzie z naszym wewnętrznym systemem wartości i tym, co chcemy osiągnąć w życiu.

Erich Fromm napisał w „Sztuce istnienia”, że „barierą na drodze do uczenia się sztuki życia jest doktryna, którą można by określić - bez trudu i bólu”. Trudno przychodzą nam zmiany w naszym życiu, a co za tym idzie — stawianie i realizowanie celów, które te zmiany zapowiadają. Wymaga to bowiem wysiłku, który nie zawsze jesteśmy gotowi podjąć, chociaż wiemy, że to leży w naszym interesie. Dlaczego?

Boimy się, że utracimy poczucie bezpieczeństwa, przynależności, szacunku. To w naszej głowie należy szukać uzasadnień naszego postępowania.

Nic bardziej stałego niż zmiany

Każdy z nas odczuwał przynajmniej raz w swoim życiu zawodowym dyskomfort związany z utratą motywacji do pracy. Warto sobie wtedy zadać pytanie, „dlaczego tak się czuję”, „czy praca, którą wykonuję, pozwala mi realizować moje cele zawodowe?”. Jeśli nie, to dlaczego?

Dlaczego na tym etapie nie zastanowić się nad tym, co nas hamuje przed podjęciem decyzji o odejściu? Może właśnie obawa przed zmianą, utratą bezpieczeństwa, stałych zarobków, pozycji zawodowej i społecznej?

Strach przed zmianą można oczywiście pokonać. Nie ma nic bardziej stałego w życiu niż zmiana. W obecnej sytuacji na rynku pracy zmiany są po prostu nieuchronne. Nie ma sensu zaprzątać sobie głowy tym, co się może stać (mamy oczywiście często bardzo negatywne wizje na ten temat) i skupić się na identyfikacji celów zawodowych, które zmuszają do zastanowienia się na tym, co naprawdę jest dla nas istotne. Jeśli chcemy się rozwijać, iść do przodu, musimy podejmować ryzyko.

Strach przed porażką

Zanim wprowadzimy jakikolwiek plan w czyn, dobrze odpowiedzieć sobie na takie pytania jak:

1. jakie mam umiejętności/ kompetencje? (co robię najlepiej?);
2. jakie mam zainteresowania? (co lubię robić?);
3. jakie mam w życiu priorytety? (co chcę robić i gdzie? czy zależy mi bardziej na zarobkach., czy na rozwoju osobistym?);
4. jak wygląda rynek pracy w segmencie, w którym chcę pracować?;
5. jakie jest moje zdanie na temat zmiany?

Odpowiedź na te pytania ułatwią nam informacje zebrane z różnych źródeł, np. dzięki testom (obok test „Czy Twoja praca jest dla Ciebie odpowiednia”).

Kiedy już znamy odpowiedź na pytanie, „czy Twoja praca jest dla Ciebie odpowiednia”, co należy zrobić dalej z tą informacją?

Bardzo często boimy się zmiany, dlatego że boimy się porażki. Ale porażka nie jest najgorszą rzeczą, jaka nas może spotkać: jest nią niepodjęcie próby walki o zmianę na lepsze. Jeśli człowiek próbuje, może odnieść sukces; jeśli nie, już na wejściu ponosi porażkę.

Mierzalne cele

Jeśli już jesteśmy gotowi zaryzykować „wejście w zmianę”, nasuwa się pytanie, jaka ta zmiana ma być. Podczas analiz, które czynimy na własny użytek, zawsze pojawiają się jakieś opcje, z których najczęściej trzeba jedną wybrać i zrealizować.

Wybranie odpowiedniego celu, tego „czegoś”, co będzie nas motywować do działania, staje się rzeczą nadrzędną. Chodzi o to, żeby świadomie planować swoje życie, a nie pozwalać, aby inni za nas podejmowali decyzje. Pozwólmy sobie na luksus poznania tego, co nas tak naprawdę motywuje. Jeśli już się tego dowiemy, będziemy zdolni przenosić góry, aby zrealizować nasz cel. Aby tak się stało, warto wypisać cele, które chcemy zrealizować, i to w sposób bardzo konkretny. Nasze cele powinny być mierzalne.

Warto pamiętać o tym, że jeśli sytuacja zewnętrzna się zmienia, zmieniać się mogą także nasze cele. Dobrze więc wraz z rozwojem sytuacji dokonywać stosownych korekt. Zacznijmy od takich celów, które są do zrealizowania „na wyciągnięcie ręki”, w ciągu następnego roku, potem pomyślmy o tym, co chcemy zrealizować za trzy, pięć lat.

Na etacie czy nie?

Podczas analizy naszych celów zawodowych warto sobie odpowiedzieć na pytanie, czy mamy zamiar być pracownikiem etatowym, czy też chcemy sami siebie zatrudnić. Możliwości jest sporo: etat w wybranej firmie, założenie własnej działalności gospodarczej, konsulting, wolny zawód...

Etat w wybranej firmie: najważniejsza rzecz to oczywiście uświadomić sobie, jakiej pracy szukamy. Jeśli chcemy przekonać pracodawcę, żeby nas przyjął i płacił za naszą pracę, musimy przekonać go, jakie będzie miał z tego korzyści, musimy umieć się po prostu sprzedać jako idealny kandydat.

Czy zastanawiałeś się, co zrobić, aby pracodawca „kupił” Twoją kandydaturę? Tu warto odnieść się do bilansu zawodowego, który pomoże wypunktować nasze mocne strony (patrz artykuł na temat Bilansu Zawodowego).

Własna działalność gospodarcza: tutaj liczy się pomysł, chłonność rynku, umiejętność bycia przedsiębiorczym. Na pewno przed podjęciem działalności warto zadać sobie pytanie podstawowe: czy jestem osobą przedsiębiorczą? Zakładanie firmy z powodu trudności ze znalezieniem pracy na etacie nie jest najlepszym rozwiązaniem. Można narazić się na niezłe koszty, nie zdobywając jednocześnie żadnych zleceń.

Podejmując własną działalność, warto pamiętać o umiejętności napisania strategii firmy (misja, domena działania, przewaga strategiczna, cele strategiczne, plan realizacji strategii), prowadzącej do skonstruowania kompleksowego biznes planu. Jego zadaniem jest nie tylko wykazanie możliwości wykonania produktu czy usługi o określonych, unikatowych cechach, ale przede wszystkim udowodnienie, że ten produkt zostanie sprzedany przy zagwarantowaniu odpowiedniej kwoty zysku w postaci gotówki, która umożliwi właściwy rozwój firmy.

Niezależna działalność wiąże się także ze stałym podejmowaniem ryzyka, wymusza kreatywność, ciągłe wyszukiwanie nowych możliwości biznesowych, zorientowanie na działanie... Czy taki jesteś?

Konsulting: może okazać się świetnym sposobem na życie dla doświadczonego pracownika posiadającego uznane przez rynek kompetencje. A rynek bywa brutalny, szybko weryfikuje (także negatywnie) wyobrażenia o chwale niezależnego konsultanta.

Decydując się na to rozwiązanie nie wolno zapominać o najważniejszym: czy mamy komu udzielać konsultacji, czyli czy mamy klienta? Nic bardziej mylnego w wyobrażeniu, że „klient się jakoś znajdzie”. Otóż nie znajduje się tak łatwo, zwłaszcza w sytuacji kryzysu. Dla klientów, którzy doceniali naszą pracę, gdy pracowaliśmy w firmie na etacie, nie zawsze jesteśmy odpowiednim partnerem jako niezależny konsultant. Dlatego dobry konsultant to nie tylko taki, który posiada wysokie kompetencje, ale także dar zdobywania klientów. Czy to potrafisz?

Niezależny konsultant potrafi słuchać, szybko przystosowywać się do zaistniałej sytuacji, wykorzystywać intuicję, budować własny network. Czy taki jesteś?

Jeśli zdecydowaliśmy już w sposób niezależny, że chcemy podjąć pracę, zdecydujmy mądrze, jaka ona ma być. Jak to zrobić — w następnym numerze „Briefu”.

Autorka kieruje firmą Imenos Group, która prowadzi warsztaty z zakresu kreowania kariery; imenosgroup@poczta.neostrada.pl

Test: „Czy Twoja praca jest dla Ciebie odpowiednia"

Zakreśl odpowiadające Ci odpowiedzi na pytanie, czy jesteś:

• BZ: bardzo zadowolona/y
• Z: zadowolona/y
• NZ: niezadowolona/y
• Zn: zniechęcona/y
• BZn: bardzo zniechęcona/y

A teraz, aby określić, czy Twoja praca jest dla Ciebie odpowiednia:

• Zsumuj rubryki BZ, Z, Zn, BZn
• Określ pełny poziom zadowolenia (BZ + Z)
• oraz pełny poziom zniechęcenia (Zn + BZn)
• Dodaj do siebie dwa ostatnie wyniki, aby otrzymać wynik

  ---

  ---

  ostateczny: najwyższy z możliwych to 88, a najniższy —88.

Odpowiedź:

• 50+: Twoje potrzeby są zaspokojone
• 20+ do 49+: Jesteś w miarę zadowolona/y
• 19+ do —10: Jesteś niezadowolona/y; Rozważ zmianę
• -11 albo więcej: Zaczynaj się pakować

opr. MK/PO