Dar serca na Wschód

— Jaka jest dzisiejsza sytuacja Kościoła w krajach byłego ZSRR, Rosji i Azji Środkowej?

Należy sięgnąć do historii. Począwszy od rewolucji październikowej w roku 1917 kraj religijny od tysiąca lat, jakim była Rosja, zamieniono na pustynię duchową. Niszczono świątynie, księgi liturgiczne, wymordowano kapłanów, zlikwidowano życie monastyczne i zakonne. Starano się usuwać wszelkie ślady kultu religijnego. Dwudziesty wiek w Rosji był czasem kształtowania społeczeństwa totalitarnego. Prawo państwowe minionego okresu przyznawało obywatelom wolność wyznania, lecz zabraniało prowadzenia jakiejkolwiek odważnej działalności religijnej. Często religię traktowano jak zło, a jej wyznawanie jak przestępstwo. Kościół katolicki tego minionego okresu był Kościołem męczenników; wiara zachowała się w rodzinach i w sercach osób najstarszych. Dopiero po roku 1990 sytuacja Kościołów w Rosji zmieniła się na lepsze. Dzięki inicjatywie Ojca Świętego odrodziły się tam struktury kościelne. Są nowo mianowani księża biskupi, administratorzy, odtworzona została sieć parafialna. Konkretnym przejawem żywotności Kościoła katolickiego było poświęcenie katedry pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Moskwie 12 XII 1999 roku oraz poświęcenie katedry w Irkucku na Syberii 8 IX 2000 r.

— Jakie są konkretne potrzeby Kościoła na Wschodzie i czemu konkretnie służyła zbiórka w minionym roku?

Potrzebna jest systematyczna reewangelizacja społeczeństw żyjących na tych terenach. Kościół w krajach byłego ZSRR potrzebuje przede wszystkim kapłanów, sióstr zakonnych oraz wolontariuszy świeckich. W minionym roku wspieraliśmy dzieci zamieszkujące tereny Białorusi, Ukrainy, Kazachstanu, Litwy, Rosji, Gruzji, Uzbekistanu, Mołdawii. Pomocą finansową objęte zostały dzieci przedszkolne, korzystające ze stołówek, mieszkające w sierocińcach, domach wychowawczych w diecezjach na Wschodzie. Katechetki wyposażano w katechizmy, książki religijne, obrazki, mapy, figurki, krzyże, różańce, filmy wideo, pomoce do katechezy z dziećmi, taśmy magnetofonowe z piosenkami religijnymi, świece komunijne. Niosąc pomoc dzieciom, chcieliśmy na ich twarzach wywołać odrobinę uśmiechu.

Katolicy w Polsce należą do tego samego Kościoła powszechnego co katolicy na Wschodzie. Z braterstwa i jedności w wierze wynika powinność solidarności w modlitwie. Dlatego na plakacie dostarczonym do każdej parafii widnieje ikona ukazująca Maryję jako Orędowniczkę ludzkości. Maryja jest Matką Syna Bożego. To wyróżnienie daje Jej szczególne miejsce w sercu Boga i Jej stałe miejsce w ekonomii zbawienia. W sztuce wczesnochrześcijańskiej gest oranta stanowi jeden z najpopularniejszych motywów religijnych. Matka Boża — ukazana na plakacie — w geście orantki, wznoszącej ręce do Pana, akcentuje modlitwę. Widoczny jest tu jeszcze jeden aspekt. Na piersiach Bożej Rodzicielki ukazany jest medalion z postacią Jezusa, który również został przedstawiony w geście oranta. Maryja i Jezus — błogosławiony owoc Jej łona — stanowią znak modlącego się Kościoła, w którym obecny jest Jezus Chrystus, jego Założyciel i jedyny Pośrednik między Bogiem a ludzkością. On modli się do Ojca za swój Kościół i jako zawsze obecny modli się w swoim Kościele. Oprócz wsparcia modlitewnego, które jest świadectwem wiary w Chrystusa, chcemy ją potwierdzić czynami, spłacając dług wdzięczności, jaki zaciągnęliśmy w latach 80. wśród wiernych Kościoła katolickiego na Zachodzie. „Radosnego dawcę miłuje Bóg”. Chcemy więc tę radość mieć w Kościele polskim w okresie Adwentu. To, co wierni złożą do puszek w II niedzielę Adwentu, z radością przekażemy katolikom na Wschodzie.

— W minionym roku dwie podróże apostolskie Ojca Świętego Jana Pawła II — na Ukrainę i do Kazachstanu — ożywiły i wzmocniły duchowo katolików w krajach Europy Wschodniej. Pozostaje nadal niespełnionym marzeniem Jana Pawła II podróż apostolska na Białoruś i do Moskwy...

Na Ukrainie i w Kazachstanie można było w czasie papieskich pielgrzymek zauważyć transparenty z napisami „Białoruś czeka na Ciebie, Ojcze Święty” i drugi „Kiedy w Moskwie?”. Jeśli pasterze, duszpasterze i siostry zakonne gorąco zaproszą wiernych, wśród których pracują, do modlitwy w tych intencjach — to ufam, że Ojciec Święty przyjedzie i do nich.

Ks .Józef Kubicki TChr, dyrektor Zespołu Pomocy Kościelnej dla Katolików na Wschodzie przy Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski

Rozmawiał TOMASZ GOŁĄB

opr. mg/mg