Miejsce, które wybrał Bóg

s. Elżbieta Siepak ZMBM SANKTUARIUM BOŻEGO MIŁOSIERDZIA Pielgrzymowanie ze świętą Siostrą Faustyną ISBN: 978-83-7767-999-9 wyd.: Wydawnictwo WAM 2014

Wybrane fragmenty Dokąd się wybieramy? Miejsce, które wybrał Bóg

Miejsce, które wybrał Bóg

Kto by jeszcze kilkadziesiąt lat temu pomyślał, że dawna podkrakowska wieś Łagiewniki, jakich wiele w Polsce, położona przy trasie z Krakowa do Zakopanego, stanie się światową stolicą kultu Miłosierdzia Bożego? A jednak tako niej myślał sam Bóg. Choć każdy czas i cały świat można uważać za Jego „świątynię”, to jednak — zauważył Jan Paweł II — są czasy i są miejsca, które Bóg obiera, aby w nich w sposób szczególny ludzie doświadczali Jego obecności i Jego łaski. Takim miejscem wybranym przez Boga stał się klasztor Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia w Łagiewnikach pod Krakowem. W nim Pan Bóg wyznaczył czas życia i śmierci dla tej, której powierzył prorocką misję przypomnienia światu biblijnej prawdy o Jego miłości miłosiernej — Siostrze Faustynie Kowalskiej.

Gdy po raz pierwszy przyjechała do tego klasztoru w styczniu 1926 roku, wieś liczyła już ponad 1000 mieszkańców i była właściwie bardziej ośrodkiem przemysłowym niż rolniczym. W XIX wieku na tych terenach odkryto bowiem pokłady iłów łupkowych i gipsu, a więc surowców wykorzystywanych w budownictwie. Wtedy w Łagiewnikach powstały: kopalnia gipsu i gliny, młyn do mielenia tych surowców, cegielnie, fabryki dachówek, kafli, a z czasem także huta żelaza, Łagiewnicka Fabryka Armatur i Fabryka Maszyn. Oprócz rozwijającego się intensywnie przemysłu budowlanego powstawały też inne fabryki, jak np. Fabryka Świec i Mydła czy Fabryka Mebli S. Mannego oraz drobne przedsiębiorstwa rzemieślnicze. W sąsiedniej wsi Borek Fałęcki w 1901 roku powstała fabryka sody amoniakalnej, słynny „Solvay”, który szybko zwiększał zakres produkcji i zatrudnienie, stając się jednym z największych przedsiębiorstw przemysłowych w okolicach Krakowa.

Wraz z rozwojem przemysłu w Łagiewnikach wzrastała nie tylko liczba mieszkańców, ale także zmieniał się charakter budownictwa. Znikały wiejskie drewniane chaty, a powstawało budownictwo murowane o charakterze podmiejskim, czyli domy wolno stojące otoczone zielenią, wille i budynki czynszowe. Pod koniec XIX wieku na wzgórzu wybudowano zespół klasztorny dla Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia.

Na przestrzeni wieków osada służebna wobec grodu krakowskiego i dworu książęcego, wieś rolniczo-hodowlana, która w XV wieku była własnością Jana Jordana z Zakliczyna, wielkorządcy i żupnika krakowskiego, potem kasztelanii krakowskiej, a po pierwszym rozbiorze Polski — księżnej litewskiej Franciszki Krasińskiej (żony Karola, syna króla polskiego Augusta III), w XIX i na początku XX wieku stała się najbardziej uprzemysłowionym terenem wokół Krakowa. Jej nazwa zdradza jednak historyczne dziedzictwo. Pochodzi od określenia mieszkańców osad (łagiewników), którzy zajmowali się wyrobem łagwi, czyli naczyń z drewna, ze skór, kruszców, a być może także wypalanych z gliny, których używano do przechowywania i przenoszenia napojów. Stąd w Polsce, poza Łagiewnikami krakowskimi, są jeszcze inne Łagiewniki, np. łódzkie, opolskie, wrocławskie czy mazowieckie.

Wykopaliska archeologiczne mówią o tym, że krakowskie Łagiewniki, a więc tereny wzdłuż rzeki Wilgi i jej dopływów, zamieszkiwane były już w okresie neolitu. Odnaleziono liczne szczątki ceramiki użytkowej, które świadczą o ciągłości osadniczej od VII wieku. Pierwsze pisemne wzmianki o wsi pochodzą z XIV wieku. Ludność na tych terenach zajmowała się nie tylko wyrobem łagwi, ale także tkactwem, rolnictwem, drobną wytwórczością. Niemałe znaczenie dla rozwoju osady miał prowadzący przez Łagiewniki stary szlak handlowy z północy na południe, zwany drogą królewską (via regalis), który dalej przez Wisłę i Kazimierz prowadził na Wawel. Tą drogą przybyli do Krakowa król Bolesław Śmiały i królowa Jadwiga.

Wieś Łagiewniki należała najpierw do parafii św. Jakuba na Kazimierzu, potem mieszkańcy wsi chodzili do kościoła na Krzemionkach i na Ludwinowie, a od końca XVIII wieku należeli do parafii św. Józefa w Podgórzu. Dopiero w 1938 roku kard. Adam Sapieha otworzył w Łagiewnikach kaplicę filialną. Od drugiej wojny światowej miejscowa ludność korzystała także z kaplicy klasztornej Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia pw. św. Józefa. Ta kaplica z łaskami słynącym obrazem Jezusa Miłosiernego i grobem sługi Bożej Siostry Faustyny już w 1968 roku została wpisana na listę sanktuariów diecezji krakowskiej. Oficjalny dekret wydał kard. Franciszek Macharski 1 listopada 1992 roku. Dzisiaj w Łagiewnikach znajduje się nie tylko światowe centrum kultu Miłosierdzia Bożego, ale są także dwie parafie i domy kilku zgromadzeń zakonnych.

W 1941 roku wieś Łagiewniki została włączona do Krakowa jako dzielnica katastralna wyłączona z obszarów wiejskich, a w 1945 roku ostatecznie przyłączona do miasta. Obecnie Łagiewniki wraz z dawną wsią Borek Fałęcki należą do IX dzielnicy Krakowa.

opr. ab/ab