Adopcja. Temat bez tajemnic (Krąg 2)

Wydawnictwo Księży Marianów 2004
ISBN: 83-7119-466-8

KRĄG DRUGI

Wokół dziecka

Czy tę pochwałę Boga Stworzyciela, Boga Ojca ma wypowiadać jedynie dziecko chciane, poczęte w rodzinie, w atmosferze pełnej miłości i wzajemnego oddania, zdrowe, inteligentne, dobrze rozwijające się pod każdym względem? A co z rzeszą dzieci, które przyszły na świat „przypadkowo”, zostały odrzucone jeszcze przed poczęciem, bo środki antykoncepcyjne zawiodły, kiedy z tych czy z innych względów nie przeprowadzono aborcji, których matka i ojciec nie odebrali z oddziału noworodkowego, a po pewnym czasie jak małe paczuszki zostały przewiezione do domu dziecka?

Czy nie powołał ich również do życia Bóg Ojciec, Dawca Miłości? A może właśnie to odrzucone przez bliskich, przez świat ma być tym, które jest szansą dla twojego małżeństwa, dla twojej rodziny?

Zofia Dłutek

INTERWENCYJNA PLACÓWKA OPIEKUŃCZA

Co to jest Interwencyjna Placówka Opiekuńcza (IPO)?

MARIA BRAMSKA — ORGANIZATORKA I DYREKTOR IPO

W wyniku reformy służby zdrowia w czerwcu 2001 r. po sześcioletniej działalności został zlikwidowany Oddział Preadopcyjny w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym w Dziekanowie Leśnym, „nasz” Oddział Preadopcyjny. Już w lipcu 2001 r., z inicjatywy Fundacji Rodzin Adopcyjnych, wychodząc naprzeciw potrzebom porzuconych noworodków i niemowląt, została zorganizowana Interwencyjna Placówka Opiekuńcza. Działa ona w Otwocku, w pomieszczeniach szpitala przy ul. Stefana Batorego 44.

Jest wyjątkowym w skali kraju ośrodkiem, którego działalność polega na wszechstronnej pomocy noworodkom i niemowlętom znajdującym się w nagłych sytuacjach kryzysowych, pozbawionym czasowo lub trwale opieki rodziców.

Nadrzędnym celem IPO jest przywrócenie dzieciom rodziny poprzez umożliwienie im powrotu do rodziny biologicznej lub — w sytuacji porzucenia — uregulowanie sytuacji prawnej i przekazanie dzieci do rodzin adopcyjnych lub zastępczych w ciągu 3 miesięcy.

Z dotychczasowej działalności IPO wynika, że 95% niemowląt znajdujących się w sytuacjach kryzysowych można uchronić przed spędzeniem dzieciństwa w domu małego dziecka.

Trafiają do nas dzieci niechciane, porzucone oraz takie, które przez pewien czas muszą skorzystać z naszej opieki. U nas znajdują mieszkanie, własne łóżeczko, pomoc medyczną oraz co najważniejsze — szansę na szybki powrót do domu. Staramy się, aby życie codzienne w IPO toczyło się tak jak w środowisku rodzinnym. Kolorowy wystrój wnętrz, odpowiednio dobrane jedzenie, troskliwa pielęgnacja, spacery, zabawa, muzyka — to nasza rzeczywistość. Na powierzchni 150 m² znajduje się 16 łóżeczek. Pielęgnacją zajmują się nie tylko pielęgniarki, ale także opiekunki i wolontariuszki, które służą pomocą m.in. w czasie spacerów i zabaw z dziećmi. Jest stała opieka lekarska i rehabilitacyjna.

W naszej placówce prowadzimy opiekę, pielęgnację i rehabilitację metodą Neuro-Developmental Treatment — NDT — Bobath.

Uczymy personel i rodziców, jak mają opiekować się, pielęgnować i ułatwiać dziecku samodzielne wykonywanie pewnych czynności ruchowych. Rodzice naturalni, zastępczy czy adopcyjni mogą przebywać w placówce w dowolnej porze dnia, korzystać z ”pokoju spotkań”, którego wystrój stwarza domową atmosferę. Poznają się wzajemnie ze swoimi dziećmi, chodzą na spacery i wyczekują na ten radosny moment, gdy wreszcie mogą swoją ukochaną pociechę zabrać do domu. Ta chwila jest dla nas najradośniejsza. Wiemy, że skończył się dla maluszka czas kryzysu i odzyskuje dom rodzinny.

Średni czas pobytu w Interwencyjnej Placówce Opiekuńczej wynosi 60 dni. W ciągu miesiąca naszą placówkę opuszcza średnio sześcioro niemowląt. W 2002 r. w IPO przebywało 99 dzieci, w 2003 — 94.

Opuszczenie IPO nie oznacza dla nas całkowitego zerwania kontaktu z ”naszymi” dziećmi. Rodziny adopcyjne spotykają się w kręgach, na Mszach św., na piknikach, zabawach karnawałowych itp.

W miarę potrzeby i naszych możliwości staramy się wspierać rodziny zarówno naturalne, jak i adopcyjne. Chętnie dzielimy się doświadczeniami, zapraszamy do współdziałania wszystkich, którym leży na sercu los osieroconych dzieci.

Z inicjatywy IPO dla potrzeb dzieci w wieku poniemowlęcym został powołany Interwencyjny Zespół Diagnostyczno-Terapeutyczny (IZDT).

Jakie cele stawia sobie IZDT?

Podobnie jak IPO: pomoc dzieciom — zwłaszcza małym rodzeństwom w sytuacjach kryzysowych matek lub rodzin (poszukiwanie pracy, mieszkania, konflikt w rodzinie, choroba itp.). Od kwietnia 2003 r. pilotażowy Zespół działa w Józefowie-Michalinie. Został zorganizowany przez Starostę Otwocka przy wsparciu Fundacji Rodzin Adopcyjnych i Fundacji na rzecz Prawa Dziecka do Życia w Rodzinie. Jego zadaniem jest wszechstronna opieka nad dzieckiem w wieku 1-5 lat i jego rodziną do czasu umożliwienia dzieciom powrotu do rodziny własnej bądź ustalenia rodzinnej opieki zastępczej. Ma to chronić dzieci przed pobytem w placówkach wychowawczych, przed patologią, wykluczeniem społecznym.

Jak wynika z opracowania Federacji na rzecz Reintegracji Społecznej Towarzystwa Psychoprofilaktycznego podstawowymi problemami aktualnego systemu opieki, profilaktyki i resocjalizacji dzieci i młodzieży są:

* wzrost liczby dzieci pozbawionych podstawowej opieki,

* pogarszanie się stanu zdrowia i higieny dzieci ze środowisk marginalnych,

* wzrost skierowań dzieci do placówek opiekuńczych i resocjalizacyjnych.

Rodziny ze środowisk marginalnych w wielu wypadkach nie korzystają ze zbiurokratyzowanej służby zdrowia, nie są objęte opieką zdrowotną i nie mają środków na leczenie i rehabilitację. Dodatkowo, niewydolność systemu pomocy społecznej wobec tego typu rodzin powoduje, że pochodzące z nich dzieci kierowane są do stacjonarnych placówek opiekuńczych z powodu biedy w rodzinie naturalnej. Wreszcie wielokrotnie błędna polityka sądów rodzinnych i sądów dla nieletnich wobec dzieci z rodzin marginalnych wpływa na przedłużenie pobytu dzieci w domach dziecka bez istnienia takiej potrzeby. Ponadto, w wielu wypadkach niestety, same placówki opiekuńcze i resocjalizacyjne tworzą zalążki patogenne.

Konieczne wydaje się zatem wsparcie rodzin dysfunkcyjnych profesjonalną pomocą, rozwój rodzinnej opieki zastępczej (niespokrewnionej), lokalnych środowiskowych programów profilaktycznych oraz zlecanie zadań opiekuńczych i resocjalizacyjnych organizacjom pozarządowym.

Wobec pogarszającej się sytuacji rodzin i dzieci Interwencyjna Placówka Opiekuńcza, niezależnie od prowadzonej działalności opiekuńczej, uznała za priorytetową sprawę organizacji międzypowiatowej sieci Interwencyjnych Zespołów Diagnostyczno-Terapeutycznych, na bazie doświadczeń z Józefowa-Michalina. Planujemy zorganizowanie podobnych Zespołów w Mińsku Maz., Piasecznie i Warszawie-Zachód. Jednocześnie podejmowane są działania w celu stworzenia skutecznego systemu pozyskiwania i szkolenia kandydatów na rodziny zastępcze niespokrewnione. Rozwijanie na szeroką skalę rodzicielstwa zastępczego mogłoby doprowadzić do całkowitej rezygnacji z funkcjonowania państwowych placówek opiekuńczych w przyszłości.

Pragnę jeszcze dodać, że pilotażowy Zespół w Józefowie-Michalinie podejmuje wszelkie działania opiekuńcze przy pełnej współpracy z rodziną. Organizuje pobyty dzienne lub całodobowe — w zależności od sytuacji i potrzeb dziecka i rodziny. Dziećmi zajmują się opiekunki dziecięce, a Zespoły: Diagnozy i Terapii Rodziny oraz Wspierania Rodziny w Środowisku zatrudniają pedagoga, psychologa, rehabilitanta, logopedę, terapeutę, pracownika socjalnego.

Zgłoszenia dotyczące umieszczenia dziecka w Grupie Interwencyjnej w Józefowie-Michalinie można kierować na adres: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, 05-400 Otwock, ul. Karczewska 37, tel. (022)719-48-10.

(...)

opr. mg/mg