Przeszkoda pokrewieństwa

ks. Jan Glapiak, doktor prawa kanonicznego

Przeszkoda pokrewieństwa

Od jakiegoś czasu spotykam się z chłopakiem z miejscowości, z której pochodzi moja mama. Problem polega na tym, że - jak twierdzi mama - moja babcia i jego babcia byty siostrami. A my się kochamy i chcielibyśmy się pobrać. Czy są jakieś przeciwności?

Beata

Wasze pokrewieństwo jest szóstego stopnia w linii bocznej równej. Natomiast przeszkoda pokrewieństwa, o której mówi kan. 1091 Kodeksu prawa kanonicznego, sięga w linii bocznej do czwartego stopnia. Tak więc dyspensa od przeszkody pokrewieństwa w tym przypadku nie jest potrzebna.

Kościół w swoich przepisach dotyczących zawierania sakramentalnego małżeństwa dba nie tylko o dobro małżonków, ale także ich dzieci. Stoi na straży czystości i zdrowia gatunku ludzkiego. Stąd wśród prawnych przeszkód do zawarcia małżeństwa jest i ta, którą nazywamy przeszkodą pokrewieństwa. Polega ona na tym, że w linii prostej pokrewieństwa nieważne jest małżeństwo między wszystkimi wstępnymi i zstępnymi zarówno prawego pochodzenia, jak i naturalnymi. Wstępni to rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd. Zstępni to dzieci, wnuki, prawnuki itd. Stąd nie może być małżeństwa między córką i ojcem, wnuczką i dziadkiem itd. Od tej przeszkody dyspensa jest niemożliwa.

Natomiast w hnii bocznej nieważne jest małżeństwo aż do czwartego stopnia włącznie, czyli nie mogą ważnie zawrzeć małżeństwa brat i siostra (drugi stopień pokrewieństwa), brat stryjeczny z siostrą stryjeczną lub brat cioteczny z siostrą cioteczną - inaczej mówiąc kuzynostwo (czwarty stopień pokrewieństwa). Nie można też ważnie zawrzeć małżeństwa z siostrą albo bratem ojca lub matki (trzeci stopień pokrewieństwa). Taka jest kościelna norma prawna. Jednakże w uzasadnionych sytuacjach władza kościelna może dyspensować od tej przeszkody, choć nie w całym jej zakresie, a jedynie od czwartego stopnia linii bocznej, a więc gdy pobierają się między sobą dzieci stryjeczne czy cioteczne oraz od trzeciego stopnia linii bocznej, gdy np. ślubuje wujek z siostrzenicą. Nigdy nie udziela się dyspensy dla małżeństwa brata i siostry.

Nigdy też nie zezwala się na małżeństwo, jeśli istnieje wątpliwość, czy strony są spokrewnione w jakimś stopniu linii prostej lub w drugim stopniu linii bocznej.

opr. mg/mg