Podróż apostolska Papieża Franciszka do Kolumbii

Środa 6 września

O godz. 16.10 czasu miejscowego (w Polsce była godz. 23.10) Ojciec Święty przybył do stolicy Kolumbii — Bogoty. W wojskowej części lotniska odbyła się ceremonia powitalna z udziałem prezydenta Juana Manuela Santosa, laureata Pokojowej Nagrody Nobla 2016 r., jego małżonki, nuncjusza apostolskiego Ettore Balestrera, biskupów kolumbijskich z kard. Rubenem Salazarem Gomezem, stołecznym metropolitą i przewodniczącym CELAM, oraz około tysiąca wiernych, wśród których byli tancerze w tradycyjnych strojach. Franciszka witali również chorzy i niepełnosprawni — wśród nich wiele dzieci, a także wojskowi — ofiary konfliktu zbrojnego, który przez ponad 50 lat powodował przelew krwi w kraju. Wśród dzieci, które uściskał Papież, był Emmanuel, syn Clary Rojas, obecnie parlamentarzystki, porwanej w 2002 r. przez Rewolucyjne Siły Zbrojne Kolumbii (FARC) i przez 6 lat przetrzymywanej w lasach, gdzie chłopiec przyszedł na świat. Jako symbol pokoju podarował on Franciszkowi gołębia, wykonanego z białej porcelany przez rzeźbiarkę i fotografkę stolicy Kolumbii Anę González Rojas. Z lotniska Ojciec Święty odjechał papamobile do nuncjatury apostolskiej — swojej siedziby podczas pobytu w Bogocie. Przed budynkiem oczekiwali nań wierni, którzy wykonali tradycyjne tańce i pieśni, a wśród nich dzieci i młodzież, podopieczni IDIPRON (Instituto Distrital para la Protección de la Ninez y la Juventud). Założył go włoski salezjanin ks.Javier de Nicolo, mieszkający w Kolumbii od 1949 r. Obecnie koordynatorem Instytutu jest o.Wilfredo Grajales, który współpracując z władzami miejskimi, zajmuje się ratowaniem młodzieży żyjącej na ulicy i uzależnionej od narkotyków. Franciszek modlił się z chłopcami i dziewczętami, którymi opiekuje się Instytut, a następnie prowadził improwizowany dialog, zachęcając ich, by «nie tracili nigdy odnalezionej radości życia; by nie pozwalali ukraść sobie nadziei i nie dali się oszukać w życiu».

Czwartek 7 września

Rano Ojciec Święty spotkał się z przedstawicielami władz państwowych, cywilnych i kościelnych, korpusu dyplomatycznego, przedsiębiorców oraz świata kultury na placu de Armas przed Casa de Narino — siedzibą prezydenta Kolumbii. Przemówienia wygłosili tam prezydent Santos i Papież. Na zakończenie uroczystości obaj dostojnicy spotkali się w pałacu prezydenckim, po czym Ojciec Święty udał się na plac Bolivara, gdzie przed domem kanoników burmistrz Bogoty wręczył mu klucze do miasta. Następnie Papież przeszedł pieszo do prymasowskiej katedry Niepokalanego Poczęcia. Po powitaniu przez kard. Salazara Gomeza i członków kapituły metropolitalnej modlił się tam o pokój w Kolumbii przed obrazem patronki kraju — Matki Bożej Różańcowej, przywiezionym z narodowego sanktuarium w Chiquinquirá, której złożył w ofierze złoty różaniec; wpisał się też do złotej księgi katedry. Z balkonu pałacu kardynalskiego pobłogosławił i pozdrowił wiernych zebranych na placu Bolivara, głównie młodych, i wygłosił do nich przemówienie. W pałacu kardynalskim odbyło się spotkanie z około 130 biskupami kolumbijskimi, podczas którego przemówienia wygłosili metropolita Bogoty kard. Salazar Gómez oraz przewodniczący Konferencji Episkopatu Kolumbii abpÓscar Urbina Ortega, metropolita Villavicencio, i Papież.

Po południu w nuncjaturze apostolskiej Ojciec Święty spotkał się z 62 członkami Komitetu Koordynacyjnego Rady Episkopatów Ameryki Łacińskiej (CELAM) — z 5członkami prezydium, 35biskupami, stojącymi na czele różnych komisji, i 22 sekretarzami generalnymi Konferencji Episkopatów Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Podczas spotkania przemówienia wygłosili przewodniczący CELAM kard. Salazar Gómez i Papież. Około godz. 16.30 w znajdującym się w odległości 6 km od nuncjatury parku im. Simona Bolivara Papież Franciszek odprawił Mszę św. w intencji pokoju i sprawiedliwości, podczas której wygłosił homilię. Koncelebrowali z nim m.in. kardynałowie Parolin, Salazar Gómez, Castrillón Hoyos, Pimiento Rodríguez, Urosa Savino, Porras Cardozo, Osoro Sierra i Lacunza Maestrojuán. W Mszy św. uczestniczyło ponad milion osób; obecni byli także prezydent z małżonką i wiceprezydent. Na zakończenie celebry przemówienie wygłosił kard. Salazar Gómez.

Po Mszy św. Papież spotkał się z biskupami przybyłymi z Wenezueli z metropolitą Caracas, kard.Jorge Liberatem Urosą Savinem, i z metropolitą Meridy, kard. Baltazarem Enrique Porrasem Cardosem, a wieczorem, przed nuncjaturą — z dziećmi oraz z osobami niepełnosprawnymi i w podeszłym wieku.

Villavicencio

Piątek 8 września

Rano na lotnisku wojskowym w Bogocie Papież Franciszek spotkał się z blisko 400-osobową grupą weteranów wojennych, wojskowych i policjantów, do których wygłosił krótkie przemówienie. Następnie udał się do położonego 94 km na południowy wschód od stolicy Villavicencio, gdzie na lotnisku im. Luisa Gomeza Nina powitali go tamtejszy metropolita abp Óscar Urbina Ortega, przedstawiciele władz lokalnych oraz liczni wierni, a wśród nich — chór dziecięcy i zespół muzyczny.

Z lotniska Ojciec Święty odjechał samochodem na błonia Catama. Przewodniczył tam Mszy św., podczas której beatyfikował dwóch kolumbijskich męczenników — proboszcza parafii w Armero-Tolimie ks. Piotra Marię Ramireza Ramosa, zabitego podczas rozruchów zbrojnych w 1948r., i biskupa diecezji Arauca Jezusa Emila Jaramilla Monsalve, zabitego przez członków Armii Wyzwolenia Narodowego (ELN) w 1989 r. Pod koniec Mszyśw. — w której uczestniczyło ponad milion osób — przemówienie wygłosił abp Urbina Ortega.

Po Mszy św. Papież Franciszek spotkał się w zakrystii z przedstawicielami mieszkańców Macoa, miasta zniszczonego przez powódź 3 kwietnia br., a tamtejszemu biskupowi przekazał pieniądze na ich potrzeby.

O godz. 15.30 Ojciec Święty przewodniczył w parku Las Malocas wielkiemu spotkaniu na modlitwie w intencji pojednania narodowego. Uczestniczyło w nim ponad 400 tys. osób. Byli partyzanci, żołnierze i funkcjonariusze policji siedzieli obok ludzi, którym udało się przeżyć trwającą ponad 50 lat wojnę domową. Pierwszy zabrał głos metropolita Villavicencio, po czym Franciszek wysłuchał czterech świadectw. Deisy Sánchez Rey, która walczyła w szeregach Zjednoczonych Sił Samoobrony Kolumbii (AUC), mówiła na temat sprawiedliwości; Juan Carlos Marcia Perdomo, były członek FARC, który w wyniku wybuchu bomby stracił lewą rękę, mówił na temat prawdy; pastor Mira García, której zabito ojca, a później męża, córkę i syna, mówiła na temat pokoju; Luz Dary Landazury, zraniona przez minę przeciwpiechotną, mówiła na temat miłosierdzia. W intencji pokoju i pojednania odmówiono także modlitwę przed czarnym Chrystusem z Bojará, okaleczonym podczas wojny.

Po spotkaniu Papież Franciszek udał się do parku de los Fundadores, gdzie wraz z prezydentem Kolumbii — któremu towarzyszyło 400 dzieci i grupa Indian — modlił się pod Krzyżem Pojednania. Na jego cokole umieszczono tabliczkę, na której wypisana jest liczba osób porwanych lub zabitych w latach 1964-2016 w regionie Nizin Wschodnich, oraz liczba min przeciwpiechotnych, użytych podczas walk zbrojnych. W pobliżu Krzyża Pojednania Ojciec Święty posadził drzewo symbolizujące nowe życie w Kolumbii.

Wieczorem Papież Franciszek wrócił do Bogoty, gdzie przed nuncjaturą apostolską spotkał się z grupą ludzi — ofiar konfliktu zbrojnego.

Medellín

Sobota 9 września

Rano Papież Franciszek wyruszył do odległego 215 km od Bogoty Medellín, położonego w zachodniej części kraju. Samolot wylądował na lotnisku wojskowym w Rionegro, skąd Papież miał udać się helikopterem do Medellín. Okazało się to niemożliwe ze względu na złe warunki atmosferyczne, toteż na lotnisko im. Enrique Olai Herrery w Medellín Franciszek dotarł samochodem, z dużym opóźnieniem. Odprawił tam Mszę św. w liturgiczne wspomnienie św. Piotra Klawera, podczas której wygłosił homilię. Na zakończenie celebry głos zabrał miejscowy metropolita abp Ricardo Tobón Restrepo. Obiad Ojciec Święty spożył w Seminarium Najświętszego Serca Jezusowego.

Po południu Papież odwiedził prowadzony przez archidiecezję Medellín Hogar San José — Dom św.Józefa. Przebywają w nim dzieci, które zostały porzucone i doznały przemocy. Po słowach powitania dyrektora domu i świadectwie 13-letniej dziewczynki — której rodzice zostali zabici przez partyzantów, gdy miała dwa lata — przemówienie wygłosił Franciszek. Następnie udał się do hali widowiskowo-sportowej «La Macarena» na spotkanie z biskupami, kapłanami, zakonnikami, zakonnicami, osobami konsekrowanymi i seminarzystami oraz z ich rodzinami. Podczas spotkania były wystawione relikwie pierwszej kolumbijskiej świętej, Laury Montoi, kanonizowanej przez Franciszka w 2013 r. W imieniu zebranych Papieża powitał miejscowy biskup pomocniczy Elkin Fernando Álvarez Botero, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Kolumbii, po czym świadectwa złożyli młoda karmelitanka, przedstawicielka stowarzyszenia matek kapłanów i seminarzystów oraz kapłan, odpowiedzialny za formację w wyższym seminarium archidiecezjalnym. Na zakończenie przemówienie wygłosił Ojciec Święty.

Późnym popołudniem Papież Franciszek wrócił samochodem do Rionegro, a stamtąd samolotem do stolicy. Wieczorem przed nuncjaturą apostolską w Bogocie spotkał się z osobami konsekrowanymi oraz z nowożeńcami i małżonkami, obchodzącymi srebrne i złote jubileusze, do których wygłosił improwizowane przemówienie.

Cartagena de Indias

Niedziela 10 września

Rano Papież Franciszek opuścił Bogotę i po półtoragodzinnym locie przybył do stolicy departamentu Bolívar — Cartageny de Indias, położonej na północy Kolumbii, 653 km od stolicy. Z lotniska, gdzie powitali go miejscowy metropolita abp Jorge Enrique Jiménez Carvajal, gubernator, burmistrz i inni przedstawiciele władz oraz grupa dzieci — udał się na plac św. Franciszka. Poświęcił tam kamienie węgielne pod budowę domu dla ludzi bezdomnych i domu założonego przez Talitha Kum — sieć stworzoną przez Międzynarodową Unię Przełożonych Generalnych w celu zwalczania handlu ludźmi i seksualnego wyzyskiwania kobiet — oraz odczytał tekst krótkiej modlitwy. Złożył też wizytę w jednym z domów prowadzonych przez Talitha Kum. Następnie odwiedził mieszkającą w ubogiej dzielnicy 77-letnią wolontariuszkę Lorenzę. Po wizycie u niej udał się do kościoła-sanktuarium jezuickiego misjonarza św.Piotra Klawera (1581-1654) — nazywanego Apostołem Murzynów — przy którym znajduje się dom-muzeum świętego. Przed kościołem odmówił z wiernymi modlitwę Anioł Pański, poprzedzając ją rozważaniem, a w kościele modlił się przy relikwiach świętego i spotkał się z blisko 300-osobową grupą Afroamerykanów, podopiecznych Towarzystwa Jezusowego.

Obiad Ojciec Święty spożył w pobliskim klasztorze św. Dominika, gdzie w krużganku przyjął przedstawicieli kolumbijskiej wspólnoty jezuitów i odpowiedział na zadane mu przez nich pytania. Następnie udał się do pałacu arcybiskupiego oraz nawiedził katedrę i pozdrowił zgromadzonych w niej około 300 chorych osób.

O godz. 15.45 odleciał helikopterem do portu morskiego Cartageny; czasie lotu poświęcił figurę Matki Bożej Virgen de la Bahia. O godz. 16.30 odprawił w porcie Mszę św. i wygłosił homilię, po czym udał się helikopterem na lotnisko im.Rafaela Nuneza, gdzie odbyła się ceremonia pożegnalna z udziałem pary prezydenckiej, przedstawicieli władz państwowych i kościelnych oraz śpiewających i tańczących grup folklorystycznych. Kolumbię Papież Franciszek opuścił o godz. 19 czasu lokalnego; w czasie lotu do Rzymu odbył z dziennikarzami konferencję prasową.

opr. mg/mg