Watykan: zasadnicze zmiany w zarządzaniu i kontroli finansów Stolicy Apostolskiej

Wzmocniono znaczenie Sekretariatu ds. Ekonomii, który będzie pełnił funkcję papieskiego sekretariatu ds. ekonomicznych i finansowych. Papież sankcjonuje i uruchamia od 1 stycznia przyszłego roku przekazanie Administracji Dóbr Stolicy Apostolskiej (APSA) zarządzania inwestycjami finansowymi i nieruchomościami należącymi do Sekretariatu Stanu, w tym tzw. „świętopietrze”.

Decyzja ta została już ogłoszona przez Franciszka w piśmie z sierpnia tego roku do kardynała Pietro Parolina, a następnie dopracowana przez specjalną „Komisję ds. przekazywania i kontroli” utworzoną na początku listopada. Jest to znaczący krok w kierunku scentralizowanego zarządzania inwestycjami, który zmniejsza poufność, zwiększa kontrolę i pokazuje, jak Franciszek nie tylko inicjuje reformy, ale towarzyszy im poprzez dokładne wytyczne.

Na początku motu proprio Papież pisze, że dla „lepszej organizacji administracji, kontroli i nadzoru działalności gospodarczej oraz finansowej Stolicy Apostolskiej” nie jest właściwe, aby Sekretariat Stanu pełnił „te funkcje w sprawach gospodarczych i finansowych, które zostały już przyznane kompetencjom innych dykasterii”.

W pierwszym artykule Papież stwierdza, że od 1 stycznia „własność funduszy i rachunków bankowych, inwestycji ruchomych i nieruchomych, w tym udziałów w spółkach i funduszach inwestycyjnych, posiadanych dotychczas w imieniu Sekretariatu Stanu” przejdzie do Administracji Dóbr Stolicy Apostolskiej, „która zajmie się ich zarządzaniem i administracją”. Będą one przedmiotem kontroli ad hoc sprawowanej przez Sekretariat ds. Ekonomii, który „od tej pory będzie również pełnił funkcję papieskiego sekretariatu ds. ekonomicznych i finansowych”. Przejście to musi nastąpić nie później niż 4 lutego 2021 r. Od 2021 r. wszystkie wpłaty i darowizny na rzecz Stolicy Apostolskiej „będą wpłacane na konto nazwane Budżetem Generalnym Stolicy Apostolskiej”, zarządzanym przez APSA. Przekazywanie kwot z tego konta do APSA będzie musiało być autoryzowane przez prefekta Sekretariatu ds. Ekonomii.

W drugim artykule Franciszek ustala, że APSA utworzy rezerwę budżetową zwaną Funduszem Papieskim, który dla większej przejrzystości będzie częścią skonsolidowanego sprawozdania finansowego Stolicy Apostolskiej, dla którego należy prowadzić oddzielne rachunki, wraz z otwarciem specjalnych subkont dla „świętopietrza” oraz „Funduszu Uznaniowego Ojca Świętego”, jak również każdego z funduszy ze szczególnymi ograniczeniami przeznaczenia z woli darczyńców. Każdy z tych funduszy posiada swój własny cel. Wydatki i dyspozycje z „Funduszu Uznaniowego Ojca Świętego” mogą być dokonywane tylko na podstawie „jego osobistej decyzji”.

Trzeci artykuł dotyczy nadzoru i kontroli oraz wzmacnia rolę nadzorczą Sekretariatu ds. Ekonomii. Wreszcie, w artykule czwartym Papież stanowi, że Biuro Administracyjne Sekretariatu Stanu utrzymuje „wyłącznie zasoby ludzkie niezbędne do wykonywania działań związanych z jego administracją wewnętrzną”. Archiwa urzędu dotyczące inwestycji i środków finansowych przekazywane są do APSA.