Kresowa kaplica Sobańskich odzyskała blask

Czeczelnik leży pomiędzy Kijowem a Odessą, na terenie dawnego województwa  bracławskiego pamiętającego czasy I Rzeczpospolitej i zaborów. Polska historia tych ziem zakończyła się wraz z rewolucją bolszewicką. 

"Zakrawa na cud, że ta sakralna budowla przetrwała niemal 90 lat sowieckiego panowania" –  mówi Michał Sobański, fundator odbudowy kaplicy. Do Czeczelnika dotarł w 2007 r. podczas  objazdu miejsc związanych z historią rodziny. Był zdumiony stosunkowo dobrym stanem zachowania budynku. Wzniesiona ok. 1845 r. kaplica przetrwała dekady komunizmu dzięki  staraniom jednego człowieka – księdza Martyniana Darzyckiego, który dbał o nieliczną lokalną społeczność katolicką. Ksiądz Darzycki uczynił z kaplicy centrum życia religijnego i heroicznym wysiłkiem ochronił ją przed typowym losem takich obiektów przerabianych na magazyny lub zwyczajnie rozbieranych na budulec – "Byłem autentycznie wzruszony widząc, że krypta grobowa w podziemiach kaplicy nie była zbezczeszczona, jak wiele innych, które widziałem." – wspomina Michał Sobański. 

Kaplica jest budynkiem murowanym z kamienia wapiennego, jednonawowym. Wewnątrz  zachowała się bardzo bogata neogotycka stolarka drewniana, zdekompletowany mały ołtarz, ławki i sprzęty służące do odprawiania nabożeństw i pochówków. W ślepych oknach umieszczono od wewnątrz marmurowe tablice epitafijne. 

W kaplicy spoczywa dziewięć osób z rodziny Sobańskich, w tym Hieronim Sobański, marszałek  szlachty, kawaler maltański (1781- 1845) czy Tekla z hr. Tyszkiewiczów Sobańska (1827 – 1876). 

W 2014 r. Michał Sobański rozpoczął gruntowny remont kaplicy. Nie było to łatwe zadanie ze  względu na odległość od Polski i konieczność sprawowania zdalnego nadzoru. Polsko-ukraińska ekipa specjalistów stanęła na wysokości zadania. Rozebrano starą przybudówkę, na jej miejscu wzniesiono nową, która zabezpiecza wejście do krypty grobowej. Samą kryptę wysprzątano, wyremontowano dach, zainstalowano nowe orynnowanie oraz izolację murów oraz zakonserwowano drzwi wejściowe i okna. 

Wewnątrz kaplicy oczyszczono kamienne epitafia oraz przeprowadzono gruntowną  konserwację drewnianej stolarki z odtworzeniem brakujących elementów. To zadanie wykonała ekipa doświadczonych snycerzy ze Lwowa. Przed kaplicą ułożono nowy podjazd. 

Wyremontowano także bramę wjazdową na cmentarz. Wszystkie prace sfinansował Michał  Sobański, co istotne na ten cel nie otrzymał żadnej dotacji, ani na Ukrainie ani od Polski. 

"Wyjątkowość kaplicy w Czeczelniku polega na tym, iż przez blisko 70 lat pełniła rolę jedynego  kościoła katolickiego w promieniu 100 km kwadratowych. Większość katolików została tam ochrzczona, wzięła ślub, uczyła się religii" – ujawnia Michał Sobański - "To czyni z kaplicy nie tylko miejsce wiecznego spoczynku moich przodków, ale jest symbolicznym miejscem niezłomności wiary, która przetrwała dekady sowieckiego barbarzyństwa. Remontując kaplicę odebrałem wiele dowodów ogromnej sympatii i wdzięczności ze strony okolicznych mieszkańców." – ujawnia fundator renowacji kaplicy w Czeczelniku – "najważniejsze, że pięknie odrestaurowany obiekt będzie nadal służył lokalnej społeczności. Dlatego jestem pewien, że warto było ponieść wysiłek renowacji."– dodaje. 

Zwieńczeniem renowacji będzie uroczysta rekonsekracja kaplicy, której dokona biskup  Kamieńca Podolskiego Leon Maksymilian Dubrawski. Uroczystość odbędzie się 23 września 2018 r. na terenie kaplicy w Czeczelniku. Na Ukrainę przybędzie delegacja polskich rodzin licząca 25 osób.

Źródło: Fundacja im. Feliksa hr. Sobańskiego