Autorzy pierwszej włoskiej biografii bł. rodziny Ulmów odznaczeni przez prezydenta RP

Książka „Zabijali nawet dzieci. Ulmowie, męczeńska rodzina, która pomagała Żydom” (wł. „Uccisero Anche i Bambini. Gli Ulma, la famiglia martire che aiuto gli ebrei”), autorstwa Manueli Tullii, włoskiej watykański i ks. Pawła Rytla-Adrianika, szefa Sekcji Polskiej Radia Watykańskiego miała premię pod koniec sierpnia 2023 roku, w ramach przygotowania do beatyfikacji. I jak przyznają autorzy – od razu wzbudziła ogromne zainteresowanie we włoskich mediach, o czym na łamach Opoki informowaliśmy na początku tego roku.

„Nie spodziewałem się, że media wszelkiej proweniencji i wszystkich opcji – od lewa do prawa będą tą książką zainteresowane, od „La Repubblica” do „La Verità”. Artykuły na temat bł. rodziny Ulmów ukazały się nie tylko w prasie katolickiej – na co mogliśmy liczyć – ale w prasie świeckiej” – mówi w rozmowie z Opoką ks. Rytel-Adrianik. „Szacujemy, że informacja o męczennikach z Markowej dotarła do kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu milionów Włochów” – dodaje.

Autorzy przyznają, że zainteresowanie historią bł. Ulmów we włoskich mediach – i to różnych opcji – wciąż jest bardzo duże.

„Prezentowaliśmy książkę w Rzymie i w różnych włoskich miastach od północy do południa. Za każdym razem są ludzie, którzy są poruszeni. Historia tej zwykłej, a jednocześnie niezwykłej rodziny jest bardzo wciągająca. Jestem zakochana w tej rodzinie i chciałam, wraz z księdzem Pawłem Rytlem-Andrianikiem, przenieść tę historię również do Włoch. Nigdy jednak nie wyobrażałem sobie, że tak wiele gazet zdecyduje się o tym mówić, że będzie się o tym mówić w radiu i telewizji” – mówi w rozmowie z Opoką watykanistka.

W rozmowie z Opoką watykanistka wyjaśniła, że temat rodziny Ulmów pojawił się w jej życiu zupełnie przez przypadek. W grudniu 2022 r., kilka miesięcy po inwazji Rosji na Ukrainę, razem z grupą dziennikarzy odwiedziła Polskę, by napisać reportaż o pomocy, jaką oferują uciekającym przed wojną Ukraińcom i „bezsensownej wojnie”, która toczy się za Ukraińską granicą. W lotniskowej kaplicy w podrzeszowskiej Jesionce zaciekawił ją kolorowy portret szczęśliwej rodziny. „Ojciec, matka w ciąży i wiele małych dzieci. Żywy obraz, który wydawał się wisieć tam przez przypadek. Ale tak nie było” – wspomina.

W Przemyślu na dworcu z dziennikarzami spotkał się m.in. postulator procesu beatyfikacyjnego męczenników z Markowej, ks. Wiktor Burda, który opowiedział im historię wynoszonej na ołtarze rodziny. Od niego dostała także album z informacjami o tej rodzinie. Krótko po powrocie do Włoch, 17 grudnia 2022 r. papież Franciszek ogłosił beatyfikację Sług Bożych Rodziny Ulmów z Markowej.

„Moje zainteresowanie Ulmami wzrosło, zaczęłam szukać informacji na ich temat. Ich historii mnie wciągnęła. Szukałam kogoś, kto pomoże mi w sprawach historycznych i języku polski. Skontaktowałam się z ks. Pawłem Rytlem-Adrianikiem, by pomógł mi napisać książkę. „Miałem ci to samo zaproponować” – odpowiedział. Postanowiliśmy więc razem opowiedzieć historię rodziny Ulmów” – mówi.

Uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w czwartek wieczorem w Ambasadzie RP przy Stolicy Apostolskiej. Wzięli w niej  udział m.in. ambasadorowie RP przy Stolicy Apostolskiej i Włoch, a także polscy pracownicy watykańskich instytucji. Obecny był były nuncjusz apostolski w Polsce abp Salvatore Pennacchio.

„Wraz z Manuelą Tulli ze wzruszeniem przyjąłem odznaczenie pana prezydenta. Upowszechnianie wiedzy o Polakach ratujących Żydów na arenie międzynarodowej jest strategicznym zadaniem w relacjach polsko-żydowskich. Potrzebujemy ciągłego dialogu, otwartości i wzajemnego zrozumienia. Łączy nas historia, czasem trudna, ale także kultura i korzenie religijne. Ważne, żeby o tych faktach dowiadywali się młodzi ludzie z Polski i Izraela. Najlepszym sposobem na to są wzajemne, bezpośrednie  kontakty pomiędzy pokoleniami" – powiedział ks. Rytel-Andrianik.

Ks. Paweł Rytel-Andrianik uzyskał następujące stopnie naukowe: licencjat z teologii na Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża w Rzymie (2003); licencjat (2008) a następnie doktorat (2012) z nauk biblijnych i archeologii na Studium Biblicum Franciscanum w Jerozolimie; master (2011) a następnie doktorat (2015) na Uniwersytecie w Oksfordzie. Ponadto studiował w Jerozolimie na Uniwersytecie Hebrajskim, Hebrew Union College i na École biblique et archéologique française. W 2012 został profesorem Pisma Świętego na Papieskim Uniwersytecie Świętego Krzyża w Rzymie. Był dyrektorem Biura ds. Komunikacji Zagranicznej Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski, pełnił też funkcję rzecznika KEP.

Manuela Tulli jest dziennikarką włoskiej agencji prasowej ANSA. Historią rodziny Ulmów zainteresowała się podczas podróży do Markowej w celu przygotowania reportażu o pomocy Kościoła dla uchodźców z Ukrainy. Otrzymała kolekcję zdjęć autorstwa Józefa Ulmy.
 

Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023. Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.