Jadwiga Staniszkis nie żyje. Słynna socjolog miała prawie 82 lata

Jadwiga Staniszkis urodziła się w 1942 r. W 1965 r. ukończyła studia w Sekcji Socjologicznej Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Warszawskiego. Była doktorantką, gdy wzięła udział w protestach w marcu 1968 r. Została za to zwolniona z uniwersytetu i aresztowana na 9 miesięcy.

W 1971 obroniła doktorat (książka Patologie struktur organizacyjnych: próba podejścia systemowego napisana na podstawie pracy doktorskiej dostała nagrodę im. Ossowskiego w 1976), który zaczęła pisać jeszcze za kratami. W 1978 r. uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dziedzinie socjologii. 20 października 1992 otrzymała tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych.

Do pracy w Instytucie Socjologii przywrócono ją dopiero w 1981. Wcześniej, w sierpniu 1980 została zaproszona przez Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Gdańsku do udziału w negocjacjach ze stroną rządową. Weszła w skład Komisji Ekspertów MKS. Po zawarciu porozumień sierpniowych i utworzeniu NSZZ „Solidarność” doradzała związkowcom. Po wprowadzeniu stanu wojennego wykładała we Wszechnicy Solidarności i publikowała w prasie podziemnej. Pokłosiem jej doświadczenia w NSZZ „Solidarność” jest „Poland’s self-limiting revolution” (1984), monografia w języku angielskim o samoograniczającej się rewolucji, która w 2010 została wydana w języku polskim.

Wykładała na UW, pracowała Polskiej Akademii Nauk, wykładała też na wielu uczelniach zagranicznych, m.in. w UCLA, na Uniwersytecie Harvarda, Uniwersytecie Michigan, a także w Chinach, Japonii i na Tajwanie.

Jej wczesne książki nie zostały opublikowane w Polsce. Pierwsza z nich dotycząca dialektyki społeczeństwa socjalistycznego została przetłumaczona w Japonii, a polski manuskrypt zaginął po skonfiskowaniu przez SB. Druga książka o samoograniczającej się rewolucji pierwszej Solidarności została napisana od razu po angielsku, ukazała się w Stanach Zjednoczonych, a dwa lata wcześniej została przetłumaczona we Francji.

Po polsku zaczęła publikować wraz z rozpoczęciem procesu transformacji ustrojowej: „Ontologia socjalizmu” (1988), „Postkomunizm” (2000), „Władza globalizacji” (2003), „O władzy i bezsilności” (2006). Była również autorką wielu artykułów ukazujących się w prasie polskiej, poruszających istotne problemy społeczne i polityczne.

Zamieszczone na stronach internetowych portalu https://opoka.org.pl/ i https://opoka.news materiały sygnowane skrótem „PAP" stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazami danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Fundację Opoka na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.