Sekty i nowe ruchy religijne w 365 pytaniach i dopowiedziach

Ireneusz Kamiński

SEKTY i nowe ruchy religijne

W 365 PYTANIACH I ODPOWIEDZIACH

Oficyna Wydawnicza „Vocatio”
ISBN 978-83-7829-111-4

Rok wydania: 2013

Jest to popularny poradnik na temat sekt oraz alternatywnych ruchów religijnych i parareligijnych. Jego zadaniem jest dostarczenie wiedzy na te tematy zainteresowanym osobom, także tym pokrzywdzonym przez sekty i ich rodzinom. Zbudowany jest – w jasny sposób – z 365 statystycznie najczęściej zadawanych pytań oraz jasnych i zwięzłych odpowiedzi na ten temat, ułożonych w układzie systematycznym. Stanowi on pewne praktyczne minimalne kompendium wiedzy na temat sekt i nowych ruchów religijnych.

Pozycja wypełnia w kompetentny i zarazem przystępny sposób widoczną lukę. Jej niewątpliwą zaletą jest zwięzłość w prezentacji podstawowych pojęć z tego zakresu oraz sam układ pracy składającej się z pytań oraz odpowiedzi na nie. Z drugiej zaś strony książka zawiera rozległy wybór dokumentów Kościoła katolickiego na temat sekt i alternatywnych ruchów religijnych oraz innych zagrożeń duchowych, co pozwoli Czytelnikowi wybrane kwestie samodzielnie pogłębić w kontekście oficjalnego nauczania Kościoła.

ks. prof. dr hab. Jan Perszon
Zakład Teologii Fundamentalnej i Religiologii
Wydział Teologiczny UMK w Toruniu

fragment:

Polskojęzyczne poradniki na temat sekt i nrr

Do dziś czytelnik polski nie otrzymał zwięzłego, syntetycznego i podręcznego poradnika z zakresu ogólnej wiedzy na temat sekt zwanych nowymi ruchami religijnymi (nrr) lub alternatywnymi ruchami religijnymi (arr) i parareligijnymi, który zredagowano by w formie odpowiedzi na konkretne pytania, rodzące się w kontekście tego zjawiska.

Brakuje więc polskojęzycznego, w miarę obszernego, popularnego i uniwersalnego poradnika, prezentującego podstawową wiedzę — z zakresu tematyki sekt i nowych ruchów religijnych — skierowanego do wszystkich grup wiekowych i zawodowych, napisanego z uwzględnieniem wielu dziedzin nauki: nie tylko psychologii, ale także filozofii, teologii, socjologii, prawa itd. (interdyscyplinarnego), gdzie łatwo i szybko można odnaleźć odpowiedź na konkretne, „życiowe” pytanie. Tę lukę stara się wypełnić niniejszy poradnik. Dużą zaletą i atrakcją jest zastosowana tu forma prezentacji informacji — jasno ujmująca niezwykle skomplikowany fenomen sekt i nrr. Posłużono się tutaj metodą pytań (typowych i statystycznie najczęściej stawianych w związku z tymi zagadnieniami) oraz syntetycznych, acz wyczerpujących odpowiedzi na nie. Żaden z dotychczasowych poradników na ten temat nie miał takiej praktycznej postaci. Poradnik prezentuje także pewien odcień alternatywności — na niektóre problemy daje w kilku miejscach pluralistyczne (po części zróżnicowane) odpowiedzi, które częściowo się uzupełniają, a czasami reprezentują odmienne punkty widzenia — pozostawiając ostateczną decyzję czytelnikowi. Po części wynika to z braku jasnych naukowych rozstrzygnięć w wielu konkretnych zagadnieniach i kwestiach. Prezentowana wiedza stara się odwoływać do najnowszych ustaleń w tym zakresie. Większość odpowiedzi na pytania ma charakter syntetyczny i konkretny — odpowiedzi te są stosunkowo krótkie, aby nie komplikować problemu, tylko w niektórych z nich autor postanowił zawrzeć nieco więcej informacji — uznał bowiem, że wymaga tego dobro czytelników i ich bliskich. Celem takich rozwiązań jest jak najlepsze dostosowanie się do praktycznych potrzeb i oczekiwań czytelników, wśród których największą grupę zapewne stanowić będą osoby poszkodowane przez sekty i nrr, a także zatroskani o nich bliscy, ale również osoby usiłujące udzielać pomocy wszystkim „dotkniętym problemem sekt”. Poradnik ma więc jak najbardziej charakter użytkowy i praktyczny, a posiada ambicję stania się popularnym.

Zawartość publikacji podzielona jest przejrzyście na pięć zasadniczych części:

Całość składa się z mniejszych jednostek: poszczególnych konkretnych pytań i odpowiedzi na nie. Odpowiedzi te starano się zredagować w sposób niezmiernie syntetyczny, dający jednak solidną podstawę do dalszych dociekań, a na końcu każdego pytania umieszczono punkt: „Zachęcamy do przeczytania”, czyli odesłanie do innej literatury, która znacznie szerzej prezentuje odpowiedź na postawione pytanie niż to uczyniono w zakresie niniejszego poradnika. Na koniec dodano adresy internetowych stron, które zawierają informacje na interesujące nas tu tematy.

Publikacja składa się z 365 pytań i odpowiedzi na nie. Ireneusz Kamiński jest samodzielnym autorem ponad 92% z nich (336 pytań i odpowiedzi). Czternaście (3,8%) opracowała Agnieszka Koprianiuk, trzynaście (3,6%) wspomniana autorka wspólnie z Ireneuszem Kamińskim, a dwa zredagowane zostały przez Joannę Kulwicką-Kamińską. Tym osobom chciałbym podziękować za wkład pracy w poradnik.

Książkę dedykuję Joannie, Dominikowi oraz Jerzemu i Teresie.
Ireneusz Kamiński

1. Ile jest sekt i ich członków na świecie?

Eksplozja sekt nastąpiła w ciągu ostatnich 30 lat. O ile na początku XX w. było ok. 2 tys. sekt, to w 1980 r. było ich już 22 tys. Każdego tygodnia powstaje na świecie średnio 5 nowych sekt. W samych USA spośród ludności hiszpańskojęzycznej corocznie do sekt wstępuje aż 60 tys. osób. Szacuje się, że na świecie w 2000 r. było ok. 100 milionów wyznawców różnego rodzaju sekt, co daje w sumie ok. 2,2% ludności świata. Blisko połowa z nich mieszka w Ameryce. Uważa się, iż sekt w Czarnej Afryce jest aż ok. 15 tysięcy. W samej Kenii do sekt ma należeć 16% mieszkańców kraju. Do tego należy dodać kilka tysięcy ruchów religijnych w Azji, Pacyfiku i w Południowej Ameryce. W samej tylko Rosji było w 1993 r. 1.150 różnych sekt. Jednak już w latach 1991-1998 r. zarejestrowano tam aż 13 tys. sekt. W USA ocenia się, że jest ich ok. 5 tys., a należy do nich blisko 4 miliony Amerykanów, zaś w Argentynie jest 3 tys. sekt, w Meksyku 4 tys., a w Brazylii ok. 5 tys. W 1989 r. w USA aż 38% osób należało do szeroko rozumianych sekt (40% to katolicy, zaś 28% stanowili protestanci). W Japonii natomiast jest ok. 16 tys. sekt. W Europie Zachodniej ma być ich 1,5 tys.

Łącznie niektórzy mówią o ponad 22 tysiącach sekt na świecie — jednak jest to raczej stan na koniec lat 80. XX w., a wydaje się, że w sumie liczba wszystkich sekt na świecie może osiągać liczbę ok. 30 tys., szczególnie jeśli pamiętać będziemy, że większość sekt to niewielkie kilku lub kilkunastoosobowe grupy, których działalność zazwyczaj nigdy nie wykracza poza miasta powstania. Niektórzy specjaliści mówią nawet o skrajnej liczbie ok. 90 tys. sekt na świecie.

opr. ab/ab